Deze Rotterdammers offerden hun vrije zaterdagavond op voor verkiezingsles

• Mitchell van de Klundert

  redacteur Online

Van de 13 miljoen mensen die woensdag hun stem mogen uitbrengen voor de Provinciale Staten en het bestuur van de waterschappen, komen er vermoedelijk miljoenen niet opdagen. Daarom worden door het hele land informatieavonden gehouden over het belang van de verkiezingen. Buurtvereniging Ettaouhid in Rotterdam is een van die plekken.

"Wie had ooit verwacht naar een bijeenkomst over de Provinciale Statenverkiezingen te gaan?", vraagt organisator Farid Darkaoui aan zijn tientallen toehoorders. Als één man zijn hand opsteekt, wordt er gelachen. "Ja jij, ik had ook niets anders verwacht van een politicus."

Naast wat regionale politici die later met elkaar in debat zullen gaan, is het zaaltje in het hart van Rotterdam op de zaterdagavond vooral gevuld met mensen met een niet-westerse achtergrond. Niet verrassend, want volgens het CBS is Rotterdam de Nederlandse gemeente waar met 35 procent de meeste kiezers wonen van niet-westerse afkomst.

Na een minuut stilte voor de slachtoffers van de terreuraanslag in Christchurch, begint de avond echt. Brahim Fattah van ProDemos neemt het woord over en zal de avond begeleiden: "Ik reis het hele land door. Vanmiddag was ik nog in Limburg en nu dus hier", begint hij. "Waarom eigenlijk deze bijeenkomst? Er mag gestemd worden en dat is heel belangrijk."

Groen of rood?

Aan de hand van quizvragen krijgt het publiek allerlei feitjes over de provincies en waterschappen voorgeschoteld. Alle mensen krijgen een kaart in de hand om mee te doen. "Groen is ja, rood is nee en als u het niet weet, doet u gewoon alsof het hier ontzettend warm is", grapt Fattah, terwijl hij voordoet hoe je met het kaartje kunt wapperen.

Sommige vragen zijn op het simpele af: "Nederland telt dertien provinciale staten, is dat waar of niet waar?" Vrijwel iedereen steekt een een rood bordje omhoog. "Ja, dat klopt! Er zijn natuurlijk twaalf provincies en geen dertien."

Fattah noemt de infoavonden erg belangrijk, met name op plaatsen zoals deze. "Mensen met een niet-westerse achtergrond zijn een moeilijk bereikbare doelgroep omdat ze toch vaak wat meer afstand hebben tot de politiek."

Moeilijk bereikbaar of niet: ze maken wel 10 procent uit van de 13 miljoen stemgerechtigden en wonen vooral in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland. In Rotterdam, Den Haag en Amsterdam heeft een derde van de kiezers een niet-westerse achtergrond. In bijvoorbeeld Almere, Diemen en Schiedam gaat het om ongeveer een kwart.

Overigens heeft ruim 7 procent van stemgerechtigden een westerse migratieachtergrond. Volgens het CBS wonen zij vooral in de grensstreken met België en Duitsland.

Fattah is intussen bij de iets moeilijkere quizvragen aanbeland: "U moet de Nederlandse nationaliteit hebben om te mogen stemmen voor de waterschappen. Is dat waar of onwaar?" Er wordt druk gewapperd. "Zie ik groen? Het antwoord is rood: met een verblijfsvergunning mag u namelijk wel stemmen voor de waterschappen."

En daar is de enige statushouder die naar de Rotterdamse infoavond is gekomen dolblij mee. "Ik wil stemmen voor water en milieu", zegt Fadi Zanna. "Ik lees dat Nederland zeven meter onder de zeespiegel ligt, dus water is belangrijk. Dit is de eerste keer dat ik kan stemmen. Het is echt heel leuk."

Vanwege de statushouders is het aantal mensen dat mag stemmen voor de waterschappen iets hoger dan voor de Provinciale Staten. Hoeveel statushouders dit jaar exact mogen stemmen voor de waterschappen is niet bekend, maar in 2015 bij de Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen was het verschil tussen beide aantallen stemgerechtigden zo'n 36.000.

'Mensen willen overal hetzelfde'

Aan het einde van de avond zijn de meeste mensen heel wat wijzer. "De samenleving is belangrijk, je kan wel alleen maar kletsen, maar beter kun je ook je stem gebruiken", zegt toehoorster Ayse Oren. Docent maatschappijleer Rachid Jemaoui voegt eraan toe: "Zo'n avond is zeker nodig, want het is belangrijk dat het goed wordt uitgelegd aan de mensen."

Brahim Fattah die er inmiddels al tientallen infoavonden op heeft zitten, kan de balans opmaken. Hij merkt dat mensen vooral zitten met thema's waar nu juist de provincie het verschil kan maken. "Mensen willen betaalbaar openbaar vervoer, voldoende sociale huurwoningen en werkgelegenheid. Of het nu Limburg is of hier in Zuid-Holland, overal willen ze eigenlijk hetzelfde."

"Ik merk dat veel mensen het nuttig vinden dat ze meer weten over de verkiezingen, maar ik hoop vooral dat ze ook op 20 maart hun stem komen uitbrengen."