In Drenthe zijn op tien plekken waar lelies worden geteeld, maar liefst 57 verschillende soorten bestrijdingsmiddelen in groenten en in de bodem gevonden. Sommigen van die stoffen zijn zeer giftig. Bovendien kan vermenging van die pesticiden nog meer risico opleveren.
Omdat in Nederland niet wordt bijgehouden wat er aan bestrijdingsmiddelen in de bodem achterblijft, lieten bezorgde omwonenden zelf een onderzoek doen. Zij zijn geschrokken van de resultaten.
Over de risico's die omwonenden lopen door de verspreiding van pesticiden is nauwelijks iets bekend. En dat terwijl Nederland tot de Europese top behoort als het gaat om bestrijdingsmiddelen.
We gingen langs in het Drentse Westerveld en spraken daar onder anderen met twee leden van de werkgroep Meten = Weten, een bollenteler en een wethouder over de kwestie:
Minister Carola Schouten van Landbouw zegt in een reactie dat ze de zorgen en vragen die leven begrijpt. "Gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw dragen bij aan een goede en hoogwaardige oogst, maar tegelijkertijd is het nodig de milieubelasting van het gebruik van deze middelen fors te verminderen. Het kabinet pakt deze opgave op."
Ook zegt ze: "Om landbouwgewassen te beschermen, gaat de voorkeur uit naar duurzame en niet-chemische alternatieven. Gewasbeschermingsmiddelen zijn een sluitstuk. Steeds meer telers werken al op deze manier. Ik heb vorig jaar mijn landbouwvisie uitgebracht waarin ik heb aangegeven met een nieuwe aanpak voor gewasbeschermingsmiddelen te komen. Daar werken we nu hard aan."
In luiers van baby's
Het probleem blijkt breder te spelen. Het spuiten met landbouwgif op de Nederlandse bollenvelden stelt veel meer omwonenden veel langer bloot aan veel hogere concentraties van die pesticiden, dan tot nu toe bekend. Het gif wordt ook teruggevonden in de luiers van baby's die op 250 meter afstand van de bollenvelden wonen.
Dat blijkt uit een wetenschappelijk onderzoek van het OBO (Onderzoek Bestrijdingsmiddelen en Omwonenden), een onafhankelijke onderzoeksgroep van landbouw- en milieuspecialisten. Het onderzoeksrapport is in handen van het televisieprogramma Zembla. Het onderzoek kwam er na een advies van de Gezondheidsraad uit 2014.
Het onderzoek maakt niet duidelijk of omwonenden van bollenvelden of andere landbouwgronden waar met pesticiden gespoten worden, direct gezondheidsrisico lopen.
We spreken erover met toxicoloog Martin van den Berg, bekijk hieronder het gesprek:
