De centrale vraag in de parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen moet zijn: zijn we nu opgelicht of niet? Dat zegt Jan Kamminga, voorzitter van de maatschappelijke stuurgroep waarin twintig maatschappelijke organisaties uit Groningen zijn vertegenwoordigd.
Kamminga: "Er is zo veel gebeurd, er is zo veel onduidelijk dat het goed is dat er een enquête komt. De verhoudingen tussen het Rijk, de provincie en de NAM zijn nooit duidelijk geworden. Dat heeft voor veel maatschappelijke onrust gezorgd."
Schimmig
Ook Annemarie Heite, boegbeeld van de Groningse gedupeerden, is blij met het besluit van de Tweede Kamer. Zij richt haar pijlen vooral op oud-minister Henk Kamp. "Hoe is het mogelijk dat hij nog in 2013 de gaskraan wagenwijd heeft opengezet. Daar moet een antwoord op komen."
Zo vindt ze de afhandeling van de schade erg schimmig en onduidelijk. "Dat mag nooit meer gebeuren. Alleen in een parlementaire enquête kan duidelijk worden hoe gruwelijk het mis is gegaan en dat het gruwelijk mis is gegaan."
Ook als de NAM er niet als de grote boeman uitkomt, zal de opluchting onder de Groningse bevolking enorm zijn.
Kamminga vindt dat er een antwoord moet komen op meer vragen. "De eerste afspraak tussen het Rijk en de NAM over de gaswinning in Groningen. Dat document of die documenten zijn nooit openbaar gemaakt. Die moeten nu ook boven tafel komen."
Ook is het contract tussen de NAM en het Centrum Veilig Wonen nooit openbaar gemaakt. "Dat is altijd schimmig gebleven. Dat hoort niet. Dat contract moet ook boven tafel komen. Er is veel te veel geheim gebleven", zegt Kamminga, die dat maatschappelijk onacceptabel vindt.
De huidige minister Eric Wiebes heeft onlangs aangekondigd dat de NAM zich volledig uit het dossier terugtrekt. "Maar het model van de NAM bij de versterking van huizen wordt nog steeds gehandhaafd", zegt Kamminga. "Dus de vraag blijft nog steeds: hoe zit het nu eigenlijk? Je krijgt daar tot op heden nooit een helder antwoord op."
Dan is er rust
De Tweede Kamer kan in een parlementaire enquête mensen onder ede horen. "Ook als er niets te verbergen is en ook als de NAM er niet als de grote boeman uitkomt, dan zal de opluchting onder de Groningse bevolking enorm zijn. Eindelijk weten we hoe het zat en hoe het zit. Eindelijk is er dan rust", zegt Kamminga.
GroenLinks-Kamerlid en initiatiefnemer Tom van der Lee noemt het belangrijk dat een eensgezinde Tweede Kamer nu zekerheid biedt over de komst van een enquête. "Het onderzoek moet duidelijk maken welke risico's er zijn genomen, hoe de schade is ontstaan, wat er anders had gekund en welke lessen er kunnen worden getrokken voor de toekomst."