Het World Wide Fund for Nature (WWF), de moederorganisatie van het Wereld Natuur Fonds (WNF), wordt ervan beschuldigd dat het in de strijd tegen stropers verkeerde vrienden heeft. De organisatie zou samenwerken met paramilitairen die dorpelingen mishandelen en soms zelfs vermoorden.
Dat meldt de Amerikaanse nieuwssite BuzzFeed die een jaar lang onderzoek deed, meer dan honderd interviews afnam en inzage had in duizenden documenten. BuzzFeed schrijft over martelingen, seksueel geweld, stokslagen en zelfs moord in landen in Afrika en Azië. En dat de 'rangers' daarmee wegkomen.
Het WWF zegt dat er een intern onderzoek is gestart, waarbij mensenrechtendeskundigen zullen kijken naar wat BuzzFeed heeft blootgelegd. "We zien het als onze verantwoordelijkheid om de onderste steen boven te krijgen. We zien daar absoluut het belang van in", zegt de organisatie in een verklaring.
Kirsten Schuijt, directeur van het WNF, is van het nieuws geschrokken. "Ik herken de organisatie hier helemaal niet in. Het artikel staat vol met beschuldigingen, dus voor ons is het heel belangrijk dat er bewijs op tafel komt, zodat wij wat kunnen doen. Daarom gaan we ook een onafhankelijk onderzoek starten."
Schieten met mitrailleurs
Ze erkent dat de natuurbeschermingsorganisatie soms in lastige situaties moet werken, maar benadrukt dat daarbij zeker niet alle middelen geoorloofd zijn. "We schenden geen mensenrechten, dat is voor ons een heel duidelijke grens. Maar de rangers waar we mee samenwerken zijn wel bewapend."
Schuijt legt uit dat stropers vaak onderdeel zijn van grote, criminele bendes die geweld niet schuwen. "Ik ken verhalen uit Zuid-Afrika waar stropers vanuit helikopters met mitrailleurs schieten op olifanten en neushoorns op de grond. Dan moet je daar wel rangers tegenover zetten die daarmee om kunnen gaan."
Ze benadrukt dat de rangers door lokale overheden worden ingehuurd. "Zij houden dus ook het toezicht op de rangers. Wat wij wel doen is ervoor zorgen dat de rangers niet bepaalde grenzen overgaan. Bijvoorbeeld door ze op te leiden en les te geven over mensenrechten."
Rangers moeten wel bewapend zijn, het is niet de Beekse Bergen, het is geen gezellige boel.
Volgens correspondent Bram Vermeulen is de strijd in Afrikaanse natuurparken steeds verder aan het militariseren. "In Botswana is de strijd tegen stropers al jaren in handen van het leger. En in Zuid-Afrika worden de operaties tegen stropers geleid door een generaal buiten dienst."
Volgens Vermeulen staat er veel op het spel voor beide partijen. "De georganiseerde misdaad weet wat er in de parken te verdienen valt. En de natuurbeschermers proberen dat soort stropers te bestrijden met net zulke harde middelen. En daarbij kunnen dit soort excessen makkelijk ontstaan."
Harde grenzen
Volgens WNF-directeur Schuijt wordt er vooral in particuliere natuurparken gebruik gemaakt van (oud-)militairen. "Maar dat zijn parken waar wij vaak niet werken. Op sommige plekken, neem Zuid-Afrika en Botswana, kan de overheid alleen met militairen werken, omdat het met gewone rangers niet meer gaat."
Want het beroep van ranger is volgens haar heel erg zwaar. "Zij worden ook vaak mishandeld door stropers of komen zelfs om, om die olifant of neushoorn te beschermen. Ze moeten wel bewapend zijn, het is niet de Beekse Bergen, het is geen gezellige boel. Maar er zijn harde grenzen. We moeten zorgen dat stropers worden opgepakt en daar ligt de lijn."