Advocaten: oorlogsvluchtelingen komen bij IND nauwelijks aan de beurt
Vluchtelingen uit oorlogsgebieden komen amper aan de beurt om een asielprocedure te starten, stellen asieladvocaten. Deze groep vluchtelingen maakt door hun situatie normaliter veel kans op een verblijfsvergunning. Toch treffen advocaten al maanden lege wachtkamers in de Nederlandse aanmeldcentra.
De asielprocedures van oorlogsvluchtelingen moeten behandeld worden door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), maar die houdt zich de afgelopen tijd voornamelijk bezig met de aanvragen van mensen uit veilige landen en asielzoekers die al in een ander Europees land zijn geweest.
Ontmoedigingsbeleid
Volgens advocaat Bart Toemen is de IND doelbewust een ontmoedigingsbeleid aan het voeren. Hij werkt als asieladvocaat in het aanmeldcentrum in Den Bosch en heeft daar al zes maanden geen asielzoeker uit een oorlogsgebied meer hoeven bij te staan. "Lege wachtkamers op het aanmeldcentrum, advocaten die worden afgebeld omdat er geen zaken zijn en IND-medewerkers die naar Italië en Griekenland worden gestuurd om daar te assisteren."
"Dit heeft niets meer met capaciteitsproblemen te maken. Dit is ontmoedigingsbeleid over de ruggen van kwetsbare mensen", zegt Toemen.
Martijn Spapens, asieladvocaat in het aanmeldcentrum in Zevenaar heeft dezelfde ervaring. "Ik heb nauwelijks procedures gehad voor vluchtelingen terwijl er wel instroom is. Het afgelopen jaar zijn alle diensten die ik daar had afgebeld."
46 weken wachten
Eerder deze week beklaagde Vluchtelingenwerk zich over de lange wachtlijsten voor asielzoekers bij de IND. Mensen die nu in Nederland aankomen moeten meer dan een jaar wachten voordat hun asielaanvraag in behandeling wordt genomen.
De IND erkent dat kansrijke asielzoekers die nu aan de beurt zijn voor hun verhoor, gemiddeld 46 weken hebben gewacht. Dat heeft vooral te maken met een tekort aan personeel. Er zijn na eerdere klachten al 200 mensen extra aangenomen en daar komen nog eens 150 mensen bij. Maar die mensen moeten eerst worden ingewerkt.
Daarnaast neemt de IND het asielverzoek van mensen uit veilige landen eerst in behandeling. Net als asielzoekers met een zogenoemde Dublin-claim. Dat zijn mensen die al in een ander Europees land zijn geregistreerd. Zij hadden hun asielverzoek in dat land moeten indienen en moeten daarom terug. Het gevolg is de oplopende wachttijden bij mensen die waarschijnlijk een asielvergunning gaan krijgen.
De Raad voor de Rechtsbijstand organiseert de rechtsbijstand voor asielzoekers in de diverse aanmeldcentra. Volgens een woordvoerder van de Raad is de instroom op dit moment op zich prima "behapbaar". Het aantal asielzoekers dat op dit moment naar Nederland komt, is laag in vergelijking met piekjaren.
"Maar er is een keuze gemaakt door de IND om kansloze asielzoekers met voorrang te behandelen. Dat is 50 procent van de huidige instroom. Kansrijke verzoeken worden in beperkte mate opgestart", aldus de Raad.
Een verklaring daarvoor is dat er op dit moment veel wordt geïnvesteerd in opleidingen van nieuwe mensen, door personeel van de IND zelf. Die komen daardoor ook niet toe aan de afhandeling van kansrijke asielverzoeken, aldus de woordvoerder. De Raad herkent ook de ervaring van de asieladvocaten dat ingeplande diensten in de aanmeldcentra worden afgezegd. "Dat komt omdat de planning van de diensten volledig is afgestemd met de IND."
'IND laat geen aanvragen liggen'
De IND zegt in een reactie dat het niet klopt dat er helemaal geen zaken van vluchtelingen uit conflictgebieden in behandeling worden genomen. "De eerste prioriteit ligt weliswaar bij het snel oppakken en beslissen van Dublinzaken en asielaanvragen van mensen uit zogeheten veilige landen, maar dit betekent zeker niet dat de IND asielaanvragen van vluchtelingen uit onveilige landen of aanvragen om nareis laat liggen", aldus een woordvoerder.
