Minder vaak (m) of (v) op kieslijst: 'Klinkt goed, maar is niet handig'

Politieke partijen vermelden op de kieslijst steeds minder vaak het geslacht van de kandidaten. Vaak met goede bedoelingen, bijvoorbeeld omdat ze genderneutraal willen zijn of omdat er online al veel over de kandidaten te vinden is.

Het is alleen niet handig dat er geen (m) of (v) staat achter de naam van een politicus, zeggen de organisaties Open State Foundation en Stem op een Vrouw.

Als een genderaanduiding ontbreekt, kan het voor kiezers bij de aankomende Provinciale Statenverkiezingen lastig zijn om meteen te zien hoeveel mannen en vrouwen bij een politieke partij op de lijst staan.

Bij Ilse Zaal (D66) of Bas de Wit (VVD) is duidelijk van welk geslacht zij zijn. Maar dat is niet altijd het geval, denk bijvoorbeeld aan Renée Bos (VVD) of Tiny Kox (SP). Bovendien vermelden sommige partijen op de kieslijst alleen achternamen en initialen van kandidaten.

Het gebrek aan een (m) of (v) maakt het ook moeilijker om gehoor te geven aan de oproep van Stem op een Vrouw en te stemmen op vrouwelijke politici die lager op de kieslijst staan, zegt Iris Bos van de organisatie die zich inzet voor de emancipatie van vrouwen in de Nederlandse politiek.

Ook is het voor partijen en onderzoekers een stuk moeilijker om bij te houden hoe Nederland ervoor staat op het gebied van vrouwenemancipatie. "Veel mensen denken dat Nederland een heel progressief land is, maar zo goed gaat het niet", zegt Bos. "Op dit moment is slechts 31 procent van de Tweede Kamerleden een vrouw."

Bij de vorige Provinciale Statenverkiezingen in 2015 stond nog bij vrijwel alle verkiesbare politici van welk geslacht ze waren. Bij de SGP werd toen in drie provincies geen geslacht vermeld, maar daar stonden ook geen vrouwen op de lijst.

Op de kieslijsten bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart vorig jaar ontbrak de aanduiding al een stuk vaker, zo blijkt uit cijfers van Open State Foundation, een organisatie die zich inzet voor transparantie.

Bij die verkiezingen stond bij bijna 3000 van de in totaal ruim 53.000 kandidaten geen (m) of (v) achter hun naam. Zo ontbrak destijds bij 529 GroenLinks-kandidaten, ongeveer 18 procent van alle kandidaten voor die partij, een genderaanduiding. Bij D66 ging het om 418 kandidaten (10 procent) en bij CDA om 421 (ruim 5 procent).

'Te weinig keuze'

Partijen moeten volgende week hun kieslijsten inleveren voor de Provinciale Statenverkiezingen, op 20 maart. "De verwachting is dat bij een deel van de kandidaten een genderaanduiding ontbreekt", zegt Tom Kunzler van Open State Foundation.

Volgens de organisaties komt dat ook doordat er te weinig keuze is. Van de Kiesraad, dat alle lijsten in ontvangst neemt, mogen partijen nu alleen een (m) of (v) achter de naam te zetten. Stem op een Vrouw, Open State Foundation en lokale afdelingen van partijen zouden graag zien dat daar een extra optie bijkomt: de (x).

Die letter is bedoeld voor mensen die zich niet identificeren als man of vrouw. Bos: "Als partijen deze aanduiding ook op de kieslijst kunnen gebruiken, dan kunnen zij iets doen met hun goede bedoelingen én houden het we overzicht over de verdeling van gender in de politiek."