Demonstraties bij de intocht van Sinterklaas. VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff wil dat er een einde aan komt. Hij vindt dat burgemeesters het demonstreren moeten verbieden in de periode van de intocht tot aan het sinterklaasfeest. "En als het echt niet anders kan: zet ze maar op een industrieterrein."
In verschillende steden verliep de intocht dit weekend onrustig. Zo werden in Rotterdam betogers van Kick Out Zwarte Piet bij de Erasmusbrug belaagd door pro-Pietdemonstranten. En in Eindhoven gooide een groep voetbalhooligans blikjes bier en eieren naar anti-Zwarte-Pietdemonstranten.
Volgens Berend Roorda, universitair docent demonstratierecht, is het niet de bedoeling dat gewelddadige reacties ervoor zorgen dat mensen geen gebruik kunnen maken van het recht om te demonstreren. "Dan wint de macht van de sterkste. Dat moet je koste wat het kost voorkomen."
Als je tegen Poetin of Trump wil demonstreren, wil je dat ook doen op de dag dat diegene er is.
Burgemeesters mogen een demonstratie verbieden, maar niet zomaar, benadrukt Roorda. "Het demonstratierecht mag in drie gevallen worden beperkt: ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter voorkoming of bestrijding van wanordelijkheden."
Dat laatste aspect speelt volgens hem met name rond de sinterklaasintochten, gezien de recente ongeregeldheden. "Maar als die wanordelijkheden vanuit anderen komen en niet vanuit de demonstranten, dan moet de burgemeester juist proberen de demonstratie te beschermen."
Niet waar kinderen bij zijn
Ook premier Mark Rutte sprak zich gisteren uit over ongeregeldheden. Hij riep iedereen op om zich "te gedragen als volwassenen". "De discussie kun je voeren in praatprogramma's, maar toch niet waar de kinderen bij zijn, come on. Dit is een kinderfeest. Doe het even rustig en doe het op een andere plek."
Roorda legt uit dat een burgemeester beperkingen mag stellen aan bijvoorbeeld de plaats en tijd van de demonstratie. "Maar hij of zij moet zich er wel voor inspannen dat die demonstratie in de buurt van zo'n intocht kan plaatsvinden. De demonstratie richt zich daar namelijk op."
Hij maakt een vergelijking: "Als Vladimir Poetin of Donald Trump naar Nederland komt en mensen willen daartegen demonstreren, is het ook een beetje gek als je zegt: dat mag wel, maar niet als diegene er is, want we willen het een beetje gezellig houden. Juist dan willen mensen demonstreren."
Confrontatie met tegengeluiden
En het kinderfeest-argument gaat volgens hem ook niet op bij een verbod. "Een burgemeester mag het feit dat er kinderen bij zijn meenemen in zijn beoordeling als het gaat om wanordelijkheden. Maar je mag het niet alleen daarom verbieden. Dat is ook wat onze grondwet voorschrijft."
Dat het soms schuurt of voor onrust zorgt, is nou eenmaal een bijkomstigheid, zegt Roorda. "Ook kinderen zullen moeten leren dat je in een democratische rechtsstaat geconfronteerd kan worden met tegengeluiden."
