May: impasse in brexit-onderhandelingen
De Britse premier May zegt dat de onderhandelingen met de Europese Unie over de brexit zijn vastgelopen. Ze wil dat de EU met nieuwe voorstellen komt om de impasse te doorbreken.
De impasse wordt volgens May veroorzaakt doordat Brussel het Britse voorstel verwerpt over de onderlinge relatie na de brexit. Maar met een toelichting of een tegenvoorstel komt de EU niet, zegt May.
Als het aan May ligt, blijft het vrije verkeer van goederen met de EU overeind, maar verdwijnt het vrije verkeer van personen en diensten. Haar plan werd deze week hard afgewezen bij de EU-top in Salzburg. De Franse president Macron noemde de plannen onacceptabel.
De EU biedt Groot-Brittannië twee opties. Een ervan is dat het land kiest voor een vergelijkbaar model als Noorwegen. Dan zou Groot-Brittannië binnen de Europese Economische Ruimte blijven. Het vrij verkeer van personen blijft daardoor mogelijk.
"In normale taal komt dat erop neer dat wij ons nog steeds aan alle EU-regels moeten houden", zegt May daarover. "Dat zou het referendum dat we twee jaar geleden hebben gehouden tot een lachertje maken."
Noord-Ierse grens
De andere optie komt neer op een vrijhandelsverdrag voor Groot-Brittannië. Dan komen er controles bij de grenzen met de EU. Noord-Ierland zou een uitzondering vormen en wel binnen de douane-unie blijven.
Dat zou betekenen dat er een grens komt tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Onacceptabel, vindt May. "Ik zal daar nooit in meegaan", zegt May. "Dit deelt ons land in de praktijk op in tweeën. Dat zou een slecht akkoord zijn. En ik heb liever geen akkoord dan een slecht akkoord."
May verhoogt hiermee de kans dat de onderhandelingen stuklopen en er helemaal geen akkoord komt.
Volgens correspondent Tim de Wit in Londen was duidelijk te merken dat premier May echt boos is op de EU-leiders vanwege hun reactie op haar brexitplannen. "Ze had gehoopt op een constructieve benadering van de EU-leiders. Maar ze kreeg te horen: 'helaas, mevrouw May, uw brexitplan gaat niet werken."
De Wit noemt het riskant dat May haar hakken in het zand zet. "Ze verhoogt hiermee de kans dat de onderhandelingen stuklopen en er helemaal geen akkoord komt."
In Brussel wordt de verklaring van May vooral gezien als een die gericht was aan haar kiezers en haar eigen partij, zegt EU-correspondent Thomas Spekschoor. "May heeft een keiharde toon vandaag, maar hier wordt vooral geluisterd naar wat ze tijdens het overleg zegt."
Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad, is er nog steeds van overtuigd dat een compromis tussen de EU en de Britten mogelijk is. Het Britse standpunt tijdens de top in Salzburg noemde hij verrassend en moeilijk. Toch houdt Tusk hoop. "Ik snap de logica van de onderhandelingen, maar ik blijf erbij dat een compromis, dat goed is voor alle partijen, nog steeds kan." Hij voegt eraan toe dat hij een goede vriend is van het Verenigd Koninkrijk en dat hij May bewondert.