Haperende ict in de zorg: verkeerde medicatie, foute beslissingen
Een patiënt die een nierstoornis oploopt, mensen die te lang of een verkeerde dosis medicatie krijgen - de problemen met communicatie in de zorg betekenen niet alleen veel werkdruk, maar hebben ook gevolgen voor de veiligheid van patiënten.
De NOS kreeg na een rondgang honderden reacties van zorgmedewerkers, waaronder bijna tweehonderd reacties van zorgmedewerkers die voorbeelden gaven van hachelijke situaties als gevolg van haperende ict. De meesten willen anoniem blijven.
Zo vertelt een verpleegkundige in een ziekenhuis over een patiënt die overkwam uit een ander ziekenhuis, maar onduidelijk was waarvoor. "Pas na twee uur werd duidelijk dat de patiënt met spoed moest worden gedialyseerd en dat hij daarom was overgekomen naar ons ziekenhuis", zegt ze.
Dialyse is nodig voor patiënten bij nierproblemen: bij hen maken de nieren het bloed niet meer schoon, waardoor dat met een kunstnier moet gebeuren. Als dat te laat of niet gebeurt, is dat levensgevaarlijk.
De beroepsvereniging heeft geen goed woord over voor de problemen:
Een veelgehoord probleem onder zorgverleners is dat het missen van informatie over ziektes en gebruikte medicatie leidt tot gevaarlijke situaties. Patiënten kunnen verkeerde medicatie krijgen, die niet past bij medicijnen die ze al slikken. Of iemand komt in het ziekenhuis terecht en had al bepaalde problemen, maar de behandelaars weten dat niet, waardoor ze de verkeerde beslissingen nemen.
Zo geeft een medisch specialist in een academisch ziekenhuis het voorbeeld van een patiënt die binnenkwam met een herseninfarct. "We gaven hem toen bloedverdunners, maar die hadden we in zijn situatie niet moeten geven", schrijft de specialist.
Verpleegkundigen en artsen vragen wel aan patiënten wat voor medicijnen ze gebruiken, maar die weten dat ook niet altijd precies. "Patiënten weten niet alles en dat mogen we ook niet verwachten", schrijft een verpleegkundig specialist. Zij zegt dagelijks gevaarlijke situaties mee te maken doordat informatie ontbreekt.
Dat is ook gevaarlijk als patiënten allergisch zijn voor een bepaald medicijn. Die informatie komt niet automatisch van het ene in het andere systeem terecht, waardoor iemand dus medicijnen voorgeschreven kan krijgen waarvoor hij of zij juist allergisch is.
Papier
Veel zorginstellingen leunen op papier: ze schrijven of printen dan een verwijsbrief of een zogeheten overdracht en geven die mee aan de patiënt. Maar mensen raken wel eens iets kwijt.
Bijvoorbeeld in het geval van een vrouw die werd doorverwezen van een ziekenhuis naar een wijkverpleegkundige. Die verwijsbrief raakte de vrouw kwijt, waarna de informatie niet meer kon worden opgevraagd in het ziekenhuis, omdat de verantwoordelijke verpleegkundige in het ziekenhuis al naar huis was.
Achteraf bleek de vrouw last te hebben van zogenoemde deliers, periodes van extreme verwardheid, en is ze in die toestand in de auto gestapt. "Ze is bijna gaan spookrijden op de snelweg. Dat had voorkomen kunnen worden als ik had geweten wat er in het ziekenhuis is gebeurd", schrijft de wijkverpleegkundige.
Ook een verpleegkundige op de hartbewaking in Amsterdam schrijft dat informatie vaak niet overeen komt. "Waardoor een patiënt een dubbele dosis krijgt, of niet de juiste medicatie."
Complicaties en doden
Of al die problemen er ook toe leiden dat meer mensen complicaties krijgen of zelfs overlijden, is moeilijk te zeggen. Eerder dit jaar meldde RTL Nieuws dat veel dodelijke missers in de zorg komen door het slecht bijhouden van dossiers en communicatiefouten, maar of dat weer wordt veroorzaakt door de gebrekkige ict-infrastructuur is onbekend.
