In hoeverre is terugkeren eigenlijk mogelijk? Waarom kan de één wel terug, maar blijft het onmogelijk voor de ander? NOS op 3 sprak een aantal Syriërs over een mogelijke terugkeer naar huis.
Muhanad en Maya (niet haar echte naam) zijn al een paar jaar in Nederland. Ze zijn er al sinds sinds het begin van de opstand tegen het regime van Assad. In de video hieronder vertellen ze waarom ze niet terug kunnen.
Nu het regeringsleger weer grote delen van het land controleert, wordt er gesproken over de wederopbouw en over terugkeer van Syriërs naar eigen land. Volgens een in juni van dit jaar verschenen SCP-rapport denkt 1 op de 5 Syriërs in Nederland aan terugkeer naar hun eigen land zodra de oorlog voorbij is. De helft van de 3200 ondervraagden denkt niet aan terugkeer en 25 procent twijfelt nog.
Voor de 40-jarige Muhanad Abdulhusn staat vrijwillige terugkeer naar Syrië gelijk aan zelfmoord. Gedwongen terugkeer ziet hij als moord. "Ik sta op een lijst van anderhalf miljoen mensen die gezocht worden door het regime van Assad. Waar moet ik naar terugkeren? De 'schoot van Assad', zoals wij in de Arabische wereld zeggen?"
Het is het Syrië van Assad. Zijn loyalisten zien ons als vreemdelingen.
Het Syrische regeringsleger veroverde gebied na gebied op de oppositie. Zo viel eind 2016 het oosten van Aleppo, in het voorjaar van 2017 het laatste district van Homs en in 2018 viel na jaren van belegering het oosten van Ghouta, een rebellenenclave bij Damascus. Enkele maanden later viel ook de geboortestad van de revolutie, Deraa. De rust keert terug, zou je denken.
Maar er is nog een lange weg te gaan. "Het land moet opgebouwd worden", zegt Maya al-Shamiye, mensenrechtenactivist. "In het huidige Syrië zijn wij activisten niet welkom. Het is het Syrië van Assad. Zijn loyalisten zien ons als vreemdelingen."
Ik wil graag terug, maar ik ben bang dat ik het leger in moet.
Toch is er ook een beweging in Europa van mensen die wel terug willen. Meerdere personen gaven in gesprekken met NOS op 3 aan open te staan voor terugkeer, maar ook bang te zijn dat ze het leger in moeten. Het Syrische leger heeft de manschappen hard nodig.
Mohamad (niet zijn echte naam) ontvluchtte Damascus begin 2015. Rebellen bestookten de hoofdstad vaak met mortieren. Hij raakte gewond en besloot te vluchten voor de beschietingen van de rebellen.
Damascus wordt nu niet meer beschoten door mortieren, maar Mohamad is nog hier. Hij is een voorstander van Assad, dus zou terug kunnen. Maar dat doet hij niet."Ik wil niet het leger in", zegt hij. "Ik ben toch bang dat ik gedwongen word deel te nemen aan de strijd."
