Turkse lira duikelt verder omlaag, zorgen nemen toe
De koers van de Turkse lira blijft in een vrije val. De munt verliest vandaag fors aan waarde ten opzichte van de dollar. Op een bepaald moment was de waardedaling liefst 13,5 procent. Een dollar kostte toen ruim 6 Turkse lira. Dat was een laagterecord.
De waarde van de Turkse munt daalt al maanden. Turken merken dat ze steeds minder kunnen kopen voor hun lira's. Bij wisselkantoren in onder meer Istanbul worden lira's ingewisseld voor dollars.
De fikse waardedaling van vandaag komt op het moment dat de VS en Turkije een diplomatieke ruzie uitvechten rond de gevangenschap van een Amerikaanse dominee in Turkije.
Het Turkse Openbaar Ministerie heeft hem aangeklaagd voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De VS wil dat de dominee wordt vrijgelaten en legde begin deze maand aan twee Turkse ministers sancties op.
Topoverleg met een Turkse delegatie in Washington leverde gisteren niets op, waarna de lira afgelopen nacht in een paar uur tijd 5 procent in waarde daalde.
Wantrouwen
Financieel experts verwachten overigens niet dat de lira miraculeus zal herstellen als het diplomatieke conflict met de VS wordt opgelost. Voordat de ruzie tussen de VS en Turkije uitbrak had de lira dit jaar al bijna een derde van zijn waarde verloren.
Eind juni werd de Turkse president Erdogan herkozen. Tegelijk werd er een presidentieel systeem ingevoerd, waardoor hij nu oppermachtig is. Daardoor neemt wereldwijd het vertrouwen in de Turkse economie af.
Om de inflatie te beteugelen, zou in een normale situatie de rente worden verhoogd. Maar dat gebeurt niet, vermoedelijk op instructie van de president.
De financiële wereld maakt zich zorgen over de invloed van Erdogan op het monetaire beleid. Hij stelde zijn schoonzoon aan als minister van Financiën.
Tijdens zijn verkiezingscampagne gaf hij meerdere malen aan de onafhankelijkheid van de Turkse centrale bank te willen inperken. Volgens Marten Wiegman, specialist internationale economie bij de NOS, wordt er nu getwijfeld aan de onafhankelijkheid van die bank.
"Om de inflatie te beteugelen, zou in een normale situatie op dit moment de rente worden verhoogd. Maar dat gebeurt niet, vermoedelijk op instructie van de president", zei Wiegman op NPO Radio 1.
De absolute macht van Erdogan maakt investeerders huiverig te investeren in Turkije. "Er is een gebrek aan vertrouwen in de politieke leiding", aldus Wiegman.
Zorgen bij ECB
De financiële chaos in Turkije begint ook over te slaan naar Europa. Banken uit Spanje (BBVA), Frankrijk (BNP Paribas) en Italië (UniCredit) hebben tientallen miljarden aan leningen uitstaan in Turkije.
The Financial Times meldt dat toezichthouders van Europese Centrale Bank hun zorgen hebben geuit over het feit of die leningen terugbetaald kunnen worden. De Europese banken zijn daardoor kwetsbaar voor verliezen, aldus de ECB.
Te midden van die zorgen stond de waarde van de euro ten opzichte van de dollar vanochtend op het laagste niveau in ruim een jaar, op 1,1450 dollar.
Complot
Erdogan drukte de Turken gisteravond laat tijdens een toespraak in de stad Rize, aan de kust van de Zwarte Zee, op het hart zich vooral niet te druk te maken om de kelderende lira. Volgens hem is de waardedaling het gevolg van een complot tegen Turkije vanuit het buitenland. "Vergeet niet: zij hebben hun dollars, wij hebben ons volk en onze God", zei Erdogan.
Zijn schoonzoon en minister van Financiën Berat Albayrak presenteerde vanmiddag een "nieuwe economische aanpak" die spoedig zal beginnen. Zonder in details te treden, sprak hij over voorgenomen hervormingen waarin "we ons richten op een strategische mentaliteit en niet op de waan van de dag."
Of dat nieuwe beleid effect zal hebben op de koers van de lira is de vraag. De Amerikaanse president Trump twitterde gelijktijdig met de toespraak van Albayrak dat hij de importtarieven op staal en aluminium voor Turkije verhoogt met respectievelijk 50 en 20 procent. Met de boodschap: "Onze relatie met Turkije is op dit moment niet goed."
