Miljoenenschade dreigt voor boeren, groente en fruit mogelijk duurder

De Nederlandse boeren stevenen af op een miljoenenschade als het nu niet snel voldoende gaat regenen. Gewassen gaan kapot of kunnen niet worden aangeplant. Op dit moment zijn vele hectaren akkerbouw al opgegeven en lijden boeren al snel tienduizenden euro's verlies. Slechts een klein aantal boeren is verzekerd tegen de droogte.

"Van de 42 hectare die wij hebben, heb ik de helft nu laten beregenen", zegt akkerbouwer Jan Poppe in Dalfsen. "Dat kost 200 euro per hectare. Zes hectare met mais heb ik definitief opgegeven. Ook moet ik stukken grasland opnieuw gaan inzaaien. Ik zit nu zeker al op een schade van 20.000 euro."

Ook Anno Prinzen, een akkerbouwer in de Achterhoek, ziet zijn mais- en aardappelvelden lijden onder de droogte:

Jan Poppe en Anno Prinzen zijn niet de enige boeren met problemen. "Deze droogte treft iedereen", zegt Maarten Leseman van LTO Nederland. "Het begon in de Achterhoek en heeft zich zo verspreid naar de lager gelegen delen van het land, waar het grondwater nu ook steeds lager staat. Hagelschade bijvoorbeeld is vaak lokaal, maar deze droogte geldt voor heel het land. Dit gebeurt maar eens in de zoveel decennia."

De verwachting is dan ook dat over de hele linie de oogsten zullen tegenvallen. Minder in kilo's maar ook minder van kwaliteit door te weinig water. "Pruimen, bramen, bessen, frambozen hebben dagelijks water nodig", zegt Gerard van den Anker van fruittelersorganisatie NFO. "Daarom zijn wij tegen een algemeen beregeningsverbod."

Een mindere oogst, dus minder aanbod, betekent meestal een hogere prijs voor de groente en fruit. De aardappelprijs is op de aardappeltermijnmarkt in korte tijd gestegen van net onder de 20 euro in mei naar 30 euro nu voor 100 kilo fritesaardappelen.

"Het zou kunnen dat die hogere prijzen een deel van de schade kunnen compenseren", zegt Leseman van LTO." Maar dat is nu nog speculeren; we moeten gewoon afwachten wat er gebeurt zodra de aardappels van het veld zijn."

Of de rekening uiteindelijk terechtkomt bij de consument, ligt vooral aan de supermarkten. Hun inkoopprijzen van groente en fruit zullen omhooggaan, maar berekenen ze dat ook door aan de klant? "Daar kunnen we nu nog niks over zeggen", reageert een woordvoerster van supermarktketen Jumbo. "We moeten echt even afwachten hoe de oogsten uiteindelijk zullen zijn en wat dat betekent voor de prijzen."

Op deze dronebeelden van een aardappelveld in de Achterhoek zijn de gevolgen van de droogte goed te zien:

Momenteel doen boeren alles om de oogst te redden. "Ze staan midden in de nacht op om haspels verplaatsen naar een ander perceel of om diesel in de waterpomp te doen. Alles om de gewassen te beregenen", aldus Leseman van LTO. "Maar zelfs met al die inspanningen lopen de gewassen nog steeds schade op. De aardappelen, suikerbieten en pruimen zijn te klein, waardoor er minder opbrengst is per kilo. Daarnaast verliezen gewassen, zoals mais, voedingswaarde waardoor ze minder waard worden."

De schade kunnen de meeste boeren nergens verhalen, want slecht 10 procent is verzekerd voor de gevolgen van extreme weersomstandigheden. "Dat zijn best dure verzekeringen", zegt Poppe. "Dus die heb ik niet. Je hoopt toch dat je niet al te vaak last hebt van extreem weer en dat de schade door de jaren heen minder is dan de premie die je had moeten betalen."

Miljoenen

De boeren die wel verzekerd zijn, kloppen al massaal aan bij hun verzekeringsagent. "We krijgen tientallen meldingen per dag binnen", zegt Jan Schreuder van weerschadeverzekeraar Vereinigte Hagel. Een schatting van de totale schade is nog lastig, maar volgens Schreuder loopt dat toch al snel in de miljoenen.

De uiteindelijke schade hangt af van het weer de komende weken. "We hebben meerdere dagen achter elkaar 20 tot 25 millimeter neerslag nodig", zegt Leseman van LTO. "Zo snel mogelijk. Dan kunnen de boeren delen van hun oogst nog redden."

Maar dagen achter elkaar stevige regenbuien verwacht op dit moment niemand.