Welke nieuwe straaljager kiezen de Belgen? Trump prijst Amerikaanse wapens aan
Over de NAVO-top met de Amerikaanse president Trump is het meeste intussen al wel gezegd en geschreven. Toch bleef één aspect nog onbelicht; het ogenschijnlijke verkooppraatje van Trump aan het adres van België.
Het gebeurde tijdens de persconferentie van Trump aan het einde van de top in Brussel, waarin hij Amerikaanse wapens aanprees. Trump zei erbij dat hij kleinere landen kan helpen met de aanschaf van Amerikaans wapentuig. "We gaan ze geen geld uitlenen, maar we kunnen er wel voor zorgen dat ze aanbetalingen kunnen doen, want de Verenigde Staten maken de beste militaire producten in de wereld. De beste straaljagers, raketten en geweren, alles is het beste."
De president noemde geen landen bij naam, maar het leek een boodschap aan gastland België. Voor de top had België al een brief van Trump gekregen waarin het land werd aangesproken op de achterblijvende defensie-uitgaven.
Het land bungelt onderaan in de statistieken van het bondgenootschap en het zal nog een opgave worden om in 2024 2 procent van het BNP uit te geven aan defensie. Ook België heeft in 2014 toegezegd ernaar te streven dat te halen. Het land herhaalde die boodschap de afgelopen week meerdere malen.
Bij België valt nog wat te halen
Bij België valt voor de Amerikaanse president - in tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland - nog wat te halen. Er moet namelijk door de politiek nog een besluit genomen worden over de vervanging van de verouderde vloot F-16's. De regering had eigenlijk nog voor de NAVO-top een besluit willen nemen over de miljardeninvestering, maar dat is niet gelukt.
Via de aanbestedingsprocedure zijn er twee mogelijkheden: de JSF (F-35) en de Eurofighter Typhoon. Maar er zijn nog twee bijzondere mogelijkheden. De ene optie is het verlengen van de levensduur van de F-16's. Daarover zijn dit jaar hevige debatten gevoerd in het parlement, zoiets ziet de regering niet zitten.
En de Belgen hebben ook nog de optie waar Frankrijk voor gaat. Dat land heeft nog geen 'vijfde generatie' gevechtsvliegtuig, maar wil er een ontwikkelen. België kan dan meewerken aan de ontwikkeling en aan de verkoop daarna verdienen, maar dan moet het land wel toezeggen zelf de Franse Rafales te kopen. Met name de Franstalige premier Michel lijkt voor deze optie te voelen.
Uitstellen
België zou zo'n beetje alle problemen kunnen oplossen door de JSF te bestellen. Het land komt dan een stuk dichter bij het halen van 2 procentsnorm aan defensie-uitgaven. President Trump is blij dat er Amerikaanse goederen worden gekocht door een NAVO-land. Nederland zou tevreden zijn, omdat gezamenlijke missies door zouden kunnen blijven gaan en grondpersoneel kan worden gedeeld. En de legertop heeft een voorkeur voor de JSF.
Voorlopig heeft de Belgische politiek het besluit voor zich uitgeschoven, want net als in alle andere landen wil het land wel geld uitgeven voor defensie, maar zijn er ook nog problemen met het onderwijs, de gezondheidszorg en de wegen.
Daar komt nog bij dat de Belgische regering op grote dossiers moeilijk tot besluiten komt. Vandaar dat men er rekening mee houdt dat er deze maanden een 'zomerakkoord' gesloten wordt waarin, net als vorig jaar, een aantal lastige dossiers opgelost wordt.
En ook niet onbelangrijk: er zijn volgend jaar verkiezingen in België.
