Een varken dat verdrinkt in heet water, een kalf dat levend wordt gevild of kreupele dieren die het slachthuis doodgeschopt worden. Regelmatig duiken er gruwelijke beelden op vanuit slachthuizen.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit NVWA deelde in twee jaar 19 boetes uit aan slachthuizen. Meestal na meerdere waarschuwingen. Een slachthuis kreeg maar liefst elf keer een boete. De NVWA spreekt niet van grootschalige misstanden.
Hoe ziet het leven van het gros van de Nederlandse varkens eruit, die wél volgens de regels worden gehouden en geslacht? Hieronder een uitleg, zodat je weet welke route jouw vlees aflegt.
"Het beeld dat er misstanden in Nederlandse slachthuizen zijn, klopt niet", zegt Dé van de Riet van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV). Volgens hem worden de regels hier juist goed nageleefd.
Maar wanneer we dat met de camera willen vastleggen, blijven de deuren van slachthuizen gesloten. "Beelden van het slachtproces en de verdoving liggen nog te gevoelig", zegt Van de Riet. De slachthuizen willen volgens hem graag transparantie bieden, maar zijn ook bang dat de beelden een eigen leven gaan leiden.
Daarom hebben we bovenstaande video met archiefbeeld en grafische animaties gemaakt. Het script hebben we voorgelegd aan dierenrechtenorganisaties, slachthuizen, varkensboeren en onafhankelijke onderzoekers. En dat leverde dus deze video op.
Ook bij varkenshouders doet het pijn hoe slachterijen in het nieuws komen. "Ik vind het verschrikkelijk als je van die filmpjes ziet dat het misgaat. Wij doen juist ons best om een varken gezond te laten groeien", zegt de Brabantse varkenshouder Johan Bakermans.
Hij is druk bezig om binnenkort aan het Beter Leven-keurmerk te kunnen voldoen, maar noemt de huidige de wetten streng. "Ik krijg nu al veel inspecties, van het waterschap, de NVWA en de provincie. Ik zie mensen om mij heen die dat niet meer volhouden", zegt Bakermans.
De boeren zitten in een spagaat. Aan de ene kant zijn er hoge kosten en aan de andere kant willen consumenten een lage prijs betalen voor vlees. Johan Bakermans: "Mensen roepen dat het beter moet, maar de consument kiest uiteindelijk toch het goedkoopste vlees."
Mensen roepen dat het beter moet, maar de consument kiest uiteindelijk toch het goedkoopste vlees.
Daar gaat Frederieke Schouten van de Stichting Varkens in Nood in mee. "Mensen steken graag hun kop in het zand als het over de vleesindustrie gaat. Er is genoeg informatie, maar die is soms confronterend."
Volgens de stichting zijn de wetten helder, maar is de controle niet scherp genoeg. Schouten: "Bijvoorbeeld dat speelmateriaal dat jullie in de video noemen. In de wet staat dat er voldoende van moet zijn, maar in de praktijk is het vaak alleen een ketting met een bal."
Het verweer dat boeren het al zwaar genoeg hebben, begrijpt ze goed. "Je verdient als varkenshouder niks, en moet concurreren met landen als China. Juist daarom zeggen wij dat varkens goed gehouden moeten worden, dat moet het uitgangspunt zijn."
