'Wittebroodsweken Noord-Korea en VS lijken voorbij'
"Productieve" gesprekken, vond de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken. "Gangsterachtige eisen", zei Noord-Korea enkele uren na zijn vertrek. Zo'n 3,5 week na de handdruk tussen Donald Trump en Kim Jong-un vertoont het akkoord tussen beide landen barsten.
Minister Pompeo was twee dagen in Pyongyang om de afspraken uit de intentieverklaring van 12 juni uit te werken. Op bepaalde vlakken is er volgens hem "grote vooruitgang" geboekt. Maar niet over het belangrijkste onderwerp: denuclearisatie.
"Dat zat er aan te komen", zegt Oost-Azië-correspondent Marieke de Vries. Denuclearisatie is namelijk een rekbaar begrip. Het wordt door Noord-Korea en Amerika anders geïnterpreteerd.
'Laat nou eens wat zien'
De VS wil dat het regime in Pyongyang al zijn kernwapens "onomkeerbaar" en "verifieerbaar" opgeeft. Maar dat staat niet letterlijk in het slotakkoord van de top tussen Trump en Kim. Daar staat alleen de vage omschrijving dat Noord-Korea zich "committeert aan de volledige denuclearisatie van het Koreaanse schiereiland".
Pompeo hoopte bij zijn derde bezoek aan Pyongyang concrete afspraken te maken. Bijvoorbeeld over een tijdsplanning voor ontmanteling of over een inventarisatie van alle Noord-Koreaanse atoomwapens. "Pompeo stond onder druk en heeft wellicht gezegd: laat nou eens wat zien", zegt De Vries.
Noord-Korea heeft dit denuclearisatieverhaal al tig keer opgehangen.
Pompeo beweert dat er werkgroepen in de maak zijn om de denuclearisatie vorm te geven. Maar volgens Noord-Korea heeft de Amerikaanse minister "eenzijdige" en "bandietachtige" eisen gesteld over ontmanteling van kernwapens.
"Analisten waarschuwden nog voor de top in Singapore dat Noord-Korea dit denuclearisatieverhaal al tig keer heeft opgehangen", zegt Noord-Korea-kenner Casper van der Veen. Hij is auteur van het boek De Kim-dynastie over het communistische land.
Kernwapenvrije wereld
Volgens Van der Veen heeft Noord-Korea denuclearisatie in het verleden op allerlei manieren uitgelegd. Variërend van terugtrekking van alle Amerikaanse troepen uit Zuid-Korea tot een volledig kernwapenvrije wereld. "Nu zitten de VS en Noord-Korea weer om de tafel, maar het lijkt erop dat hun wensen onverenigbaar zijn. Pyongyang heeft geen haast en vindt tijdrekken prima."
Zowel De Vries als Van der Veen denkt niet dat Kim ooit zijn kernwapens volledig zal opgeven. Die zijn voor het Noord-Koreaanse bewind een onmisbare levensverzekering. Het is dan ook geen verrassing dat de onderhandelingen met de VS - na een periode van toenadering en handen schudden - vast dreigen te lopen. "Het lijkt erop dat de wittebroodsweken voorbij zijn", zegt Van der Veen.
"We zitten nu precies op een punt waar Noord-Korea-watchers vanaf het begin op hebben gehamerd", zegt NOS-correspondent De Vries. "Namelijk dat er licht zit tussen wat beide partijen zien als denuclearisatie."
