Europa deze week: minder immigranten en meer onenigheid
De ophef was groot toen Italië weigerde een schip met uit zee opgepikte migranten toe te laten. Dat was alweer een week of twee geleden, maar de discussie binnen de EU is in die tijd alleen maar luidruchtiger geworden.
Die discussie nam crisisachtige vormen aan toen kort daarna de regering van bondskanselier Merkel wankelde. Haar regeringspartner CSU wil alle migranten die al in een ander land geregistreerd zijn, bij de grens terugsturen. Dat ging Merkel, met onder meer een blik naar het verleden, veel te ver. Een kabinetscrisis dreigde. En als Merkel wankelt, wankelt Europa.
De crisissfeer luidde een periode in van onenigheid, van overleg en van nieuwe plannen. Een korte schets van het decor en de hoofdrolspelers:
De onenigheid begon toen het schip Aquarius werd geweigerd door de nieuwe Italiaanse regering. Het was vooral een protest tegen het ontbreken van solidariteit. Als vooruitgeschoven post van Europa in de Middellandse Zee krijgen zij extra veel migranten te verwerken, terwijl een paar noordelijke en oostelijke EU-landen de poorten dichthouden. Vooral in Noord-Italië stokt de doorstroom, met voor alle partijen ongewenste gevolgen.
'Uur van de waarheid'
De onenigheid in Duitsland komt na een periode van een zeer ruimhartig toelatingsbeleid. "Wir schaffen das", zijn de vaak aangehaalde woorden van Angela Merkel. Maar met de conservatieve CSU uit Beieren in de regering, is het uit met die barmhartigheid. Maar omdat de CSU er toch weinig voor voelt om de regering op te blazen, kreeg Merkel nog twee weken de tijd om met een aanvaardbaar compromis te komen.
Als de nood hoog is, is Duits-Frans overleg altijd nabij. "Het is het uur van de waarheid", zeiden Merkel en Macron en daarmee verplichtten zij zichzelf om eruit te komen.
De nieuwe plannen kwamen van raadsvoorzitter Tusk. Hij ging de afgelopen week de boer op met een plan om migranten al aan de Noord-Afrikaanse kust te selecteren. Het idee is dat iedereen die in een bootje probeert naar Europa te komen op zee wordt opgepikt en naar een "veilige zone" wordt gebracht.
Het is een idee dat de afgelopen jaren al vaker was geopperd, dus het viel goed. Ook in het Nederlandse parlement, waar premier Rutte afgelopen donderdag de steun kreeg van vrijwel de hele Tweede Kamer.
De politieke steun is er dus, de praktische uitwerking moet nog op stoom komen: nog geen enkel Noord-Afrikaans land heeft aangeboden de veilige zones te willen huisvesten.
Bovendien is het niet het enige plan. Gisteren kwamen de Franse president Macron en de Spaanse premier Pedro Sánchez met een nieuw voorstel. Ze willen dat er gesloten centra komen in de Europese Unie waar migranten worden opgevangen.
