Alternatieve geneeskunde in het ziekenhuis, dat klinkt misschien tegenstrijdig. Toch is behandeling van patiënten met hypnose in tientallen Nederlandse ziekenhuizen dagelijkse praktijk. Bij kinderen met prikangst, maar vooral bij patiënten met onverklaarbare buikpijn.
Journalist Mirjam Bartelsman volgde voor haar documentaire Hypnose op recept vier kinderen die jarenlang worstelden met heftige buikpijn. Hun kinderarts verwees ze naar een hypnotherapeut. Dat had effect: alle vier de kinderen hadden na de behandelingen geen buikpijn meer.
Medische hypnose lijkt niet op de praktijken die je wel eens ziet in circussen of shows. De hypnotherapeuten doen met de patiënten verbeeldingsoefeningen, maar ook oefeningen op het gebied van ademhaling en ontspanning. Het wordt ook wel omschreven als dagdromen met een doel.
Voor gek verklaard
Tot voor kort behoorde hypnose tot het domein van de alternatieve geneeskunde. Het was de wereld van gebedsgenezers en kwakzalvers. Traditioneel opgeleide artsen moesten er helemaal niets van weten.
Professor Marc Benninga, kinderarts in het AMC, werd dan ook door collega's voor gek verklaard toen hij besloot om het effect van hypnose bij kinderen te onderzoeken. De inspiratie kwam van een Britse maag-darm-leverarts die hypnose toepast bij volwassenen met het prikkelbare darm syndroom (PDS).
"Dat is een chronische buikpijn waarvoor geen enkele lichamelijke oorzaak te vinden is. Die arts was ervan overtuigd dat hypnose bij kinderen heel goed zou werken, omdat zij over een grote fantasie beschikken. Ik geloofde er eigenlijk helemaal niets van", zegt Benninga.
Ik ging hypnose onderzoeken met het idee dat het vast niet zou werken.
"Als het gaat om kinderen met chronische buikpijn staan wij als kinderartsen met lege handen. Ik ging de hypnose onderzoeken met het idee dat het vast niet zou werken." Maar hij kreeg ongelijk: 85 procent van zijn patiënten werd beter na vijf of zes behandelingen door een hypnotherapeut.
"Ik was zelf ook volledig verrast", zegt Benninga. "Vooral als je kijkt naar de andere groep: de kinderen die in dezelfde periode door de kinderarts behandeld werden voor hun buikpijn met medicijnen en gesprekken. Van hen werd slechts 25 procent beter."
Ook effect bij volwassenen?
Inmiddels is hypnose bij kinderen met onverklaarbare buikpijn in Nederland algemeen geaccepteerd. In ruim zeventig ziekenhuizen worden patiënten behandeld door hypnotherapeuten. Deze therapeuten zijn de afgelopen jaren speciaal opgeleid en meestal verbonden aan het ziekenhuis.
Op dit moment wordt onderzocht wat het effect is van hypnotherapie bij volwassen patiënten. Het onderzoeksrapport verschijnt volgende maand. Duidelijk is dat ook veel volwassenen met chronische buikpijn baat hebben bij hypnose.
Hypnotherapeuten behandelen ook patiënten met andere klachten die artsen niet kunnen verklaren. Zoals het vermoeidheidssyndroom, chronische pijn en spierreuma. Medische hypnose zit nog niet in het basispakket van de zorgverzekering.
