Meer geld voor noodhulp, maar naar minder landen en gericht op handel

Nederland geeft de komende jaren 290 miljoen euro extra uit aan noodhulp en humane opvang en bescherming van vluchtelingen in de buurt van hun woonland of woongebied. Ook gaat er geld naar onderwijs voor vluchtelingenkinderen en naar de opvanglanden waar vluchtelingen een nieuw bestaan mogen opbouwen, zo'n 130 miljoen euro per jaar.

Daar zitten geen directe deals aan vast om migratie te voorkomen, zegt minister Kaag voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. "Maar met nieuwe aandacht voor onderwijs, ook het beroepsonderwijs, willen we perspectief bieden om te voorkomen dat jonge mensen in bootjes willen stappen."

Focusregio's

Kaag kondigt verder aan dat de ontwikkelingssamenwerking wordt gericht op een aantal "focusregio's". Dat zijn West-Afrika en de Sahel, de Hoorn van Afrika, Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Zo wordt bijvoorbeeld de hulp aan Indonesië, Ghana en Mozambique afgebouwd ten gunste van Libanon, Jordanië en Irak.

In ieder geval 60 miljoen euro per jaar gaat naar onderwijs-, werk- en inkomensprogramma's voor jongeren en meisjes en vrouwen in deze gebieden. Ook de bestaande Nederlandse hulp vanuit ontwikkelingsorganisaties en het bedrijfsleven, die mochten meebeslissen over het toekomstige beleid, wordt meer gericht op deze regio's.

Grote verbeteringen

Kaag wijst erop dat ontwikkelingshulp de afgelopen decennia tot grote verbeteringen heeft geleid in veel 'arme landen'. Terwijl de wereldbevolking is gestegen tot ver boven de zeven miljard is het aantal mensen dat in armoede leeft gedaald tot ver onder de 1 miljard.

De vaccinatieprogramma's tegen malaria, tuberculose, mazelen en polio hebben de kindersterfte tussen 1990 en 2015 gehalveerd voor kinderen onder de vijf jaar. 2,6 miljard mensen kregen de afgelopen vijfentwintig jaar toegang tot veilig drinkwater. De economische situatie van veel Afrikaanse landen is sterk verbeterd.

Het kabinet richt zich daarom vooral op conflictgebieden in de buurt van Europa, waar vluchtelingenstromen op gang komen en terroristische groeperingen vrij spel hebben. Ook de gebieden die ernstige gevolgen van klimaatverandering ondervinden of gaan ondervinden behoren tot de focusregio's. Daar gaat 40 oplopend tot 80 miljoen euro per jaar naartoe.

Verdienvermogen

Stabiliteit elders in de wereld betekent voor Nederland niet alleen veiligheid, zegt Kaag. Het betekent ook verdienvermogen voor Nederlandse bedrijven die hun kennis en technologie kunnen verkopen in landen die economisch gaan groeien.

In het beleid voor de komende jaren is daarom een grote rol weggelegd voor het Nederlandse bedrijfsleven en het mkb. "Overal ter wereld willen mensen uiteindelijk handel, en werken aan de groei van hun economie", zegt Kaag. "De banen voor de jonge beroepsbevolking in ontwikkelingslanden moeten van bedrijven komen, niet van overheden."