Wilders wraakt gerechtshof in 'minder Marokkanen'-zaak

PVV-leider Geert Wilders heeft het gerechtshof in de 'minder Marokkanen'-zaak gewraakt. Hij deed dat nadat het hof een verzoek van Wilders had afgewezen om meer onderzoek te doen naar een besluit van het Openbaar Ministerie (OM) om collega-politicus Alexander Pechtold niet te vervolgen voor een - in de ogen van Wilders - vergelijkbare uitspraak over Russen.

Hij verwijt het Openbaar Ministerie (OM) met twee maten te meten in zijn zaak en die van Pechtold. De D66-voorman hoeft niet te worden vervolgd, maar "gelijke monniken, gelijke kappen", vindt Wilders. Het OM vindt de twee zaken juist niet vergelijkbaar. Het gerechtshof oordeelt nu dat er geen betrokkenen of stukken uit de zaak-Pechtold hoeven te worden gehoord of toegevoegd aan de zaak-Wilders.

Dat eerlijke proces dat ik gehoopt had hier te krijgen, wilt u mij niet geven, luidt de toelichting van Wilders op het wrakingsverzoek. Verwijzend naar de zaak-Pechtold en het gelijkheidsbeginsel zei de PVV-leider dat het hof "ons had moeten gunnen om te onderzoeken of voor hem andere criteria gelden dan voor mij".

Fitna

Volgens Wilders' advocaat Geert-Jan Knoops is er sprake van vooringenomenheid en is het besluit van het hof tekenend in het hele proces. "Alles, maar dan ook alles wordt afgewezen wat redelijk is." Hij noemde de stukken uit de zaak-Pechtold essentieel voor de verdediging van Wilders en het besluit van het hof niet acceptabel. "Wij kunnen geen verweer voeren op deze manier."

De wrakingskamer van het gerechtshof Amsterdam is nu aan zet. Vanavond nog wordt het verzoek behandeld. Het is nog niet bekend wanneer er een beslissing valt over de wraking; mogelijk gebeurt dat pas morgen.

Het is niet het eerste wrakingsverzoek van Wilders. In het proces rond de film Fitna gebeurde het zelfs drie keer, een keer kreeg Wilders gelijk. Ook in de 'minder Marokkanen'-zaak wraakte hij de rechtbank, tevergeefs.

Veroordeling Wilders

PVV-leider Wilders werd in 2016 veroordeeld door de rechtbank voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg hij aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek "minder, minder" scandeerde. Een week daarvoor had Wilders tijdens een interview op een markt ook gesproken over minder Marokkanen "als het even kan". Zowel Wilders als het OM ging in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank in 2016.

Pechtold zei in februari naar aanleiding van een affaire rond toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra (VVD) over een door hem verzonnen ontmoeting met de Russische president Poetin: "Ik waardeer zijn openhartigheid. Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet." Zeven mensen deden aangifte tegen Pechtold wegens discriminatie.

Vragen Knoops

Het OM vindt de uitlating van Pechtold niet beledigend en heeft de zaak geseponeerd. Wilders vindt dat besluit getuigen van willekeur door het OM. Volgens advocaat Geert-Jan Knoops is er mogelijk sprake van schending van het gelijkheidsbeginsel en Wilders' recht op een eerlijk proces. Hij wijst daarbij onder meer naar strafrechtdeskundige Theo de Roos, die ook vindt dat beide uitspraken van de politici vergelijkbaar zijn,

De verdediging wilde dat onder anderen de officier die het sepotbesluit nam en de mensen die aangifte deden werden gehoord. Ook wilde ze stukken uit de zaak Pechtold toevoegen in de 'minder Marokkanen'-zaak. Knoops wil weten hoe het besluit om niet te vervolgen in het geval van Pechtold is afgewogen en door wie het is genomen.

Volgens Knoops heeft Wilders zijn uitspraken beter onderbouwd dan Pechtold, terwijl juist Wilders door het OM wordt verweten geen context te bieden. Er is geen enkele vorm van maatschappelijk debat, laat staan context rond de generalistische opmerking van Pechtold, vindt Knoops. Terwijl volgens hem Wilders zich juist baseert op data.

Advocaat-generaal Sta benadrukte namens het OM dat het gaat om twee woorden, niet meer en niet minder. Vaststaat volgens het OM dat de verdachte de woorden "minder Marokkanen" heeft uitgesproken, de vraag is hoe die juridisch moeten worden uitgelegd.

Sta zegt dat Pechtold een andersluidende uitlating heeft gedaan en dat elke uitlating op zijn eigen merites dient te worden beoordeeld. "De gelijkenis is niet zodanig dat het door de verdediging gewenste onderzoek noodzakelijk is."

Het OM zei dat de verdediging erop hamert dat Wilders de kans krijgt om verweren feitelijk te onderbouwen. Volgens Sta heeft de verdachte echter alle kans gehad om uitleg te geven over hoe zijn woorden moeten worden uitgelegd, om zogezegd het debat aan te gaan. Tijdens de behandeling van de zaak bij de rechtbank zei Wilders weinig, en ook nu zal hij dat volgens Sta waarschijnlijk niet doen.

Beroep op zwijgrecht

Hij riep namens het OM Wilders nadrukkelijk op om het debat aan te gaan in de rechtszaal. "Ga in deze zaal het debat met het Openbaar Ministerie aan en ook met het hof om een juist oordeel te vellen", zei de advocaat-generaal. "Daaraan moest ik denken toen ik de raadsman meerdere malen hoorde zeggen: 'Hij moet de kans krijgen'." De advocaat-generaal richtte zich daarna tot Wilders, omdat hij dacht dat de verdachte iets wilde zeggen, waarop een geprikkelde Wilders antwoordde dat hij dat dan verkeerd heeft gedacht.

Daarna zei de PVV-leider dat hij zich op zijn zwijgrecht beroept om principiële redenen. "Omdat ik vind dat ik hier niet hoor te staan. Het debat aangaan doe ik met iedere collega in de Tweede Kamer. Het doel van het OM is om mijn vrijheid van meningsuiting te knevelen. Ik weiger principieel op vragen in te gaan die in de Tweede Kamer horen."

De zitting is in het extra beveiligde gerechtsgebouw op Schiphol. Aanhangers van Wilders hebben voor de rechtbank gedemonstreerd tegen het proces: