Van een wasstraat voor ziekenhuisbedden tot een gemechaniseerde apotheek die medicijnen klaar zet. Het spiksplinternieuwe complex van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam zit vol met technische snufjes. Maar dat is niet het enige. "We gaan de zorg ook helemaal anders inrichten", zegt bestuursvoorzitter Ernst Kuipers. "De professionals gaan naar de patiënten toe, in plaats van andersom."
Het grootste ziekenhuis van Nederland verhuist deze maand naar het nieuwe complex, dat bijna af is. De bouw heeft negen jaar in beslag genomen en maar liefst 1,1 miljard euro gekost, exclusief ICT en apparatuur. "We hebben de afgelopen maanden heel veel geoefend, allemaal nieuwe teams geformeerd, een nieuw ICT-systeem ingevoerd. We gaan pionieren", zegt Kuipers.
Een andere inrichting van de zorg, vraagt ook om een andere inrichting van het ziekenhuis. Waar de meeste ziekenhuizen nu nog allemaal aparte poliklinieken hebben, bijvoorbeeld voor chirurgie of gynaecologie, komen in het nieuwe Erasmus MC grote clusters met verschillende specialismen bij elkaar.
Zo zitten bijvoorbeeld orthopeden, traumachirurgen, en plastisch chirurgen bij elkaar. En de kno-artsen zitten bij de neurochirurgen. Dit moet het makkelijker maken voor patiënten die bij meerdere artsen onder behandeling zijn. Zij hoeven dan niet meer kriskras door het hele pand om de juiste behandeling te krijgen.
Van artsen vraagt het dat ze meer met elkaar samenwerken en uit hun eigen medisch specialistische koker stappen. Volgens Kuipers is deze koerswijziging noodzakelijk "om de zorg toekomstbestendig te maken". "Wij zijn er trots op en we zijn ervan overtuigd dat het gaat werken."
Ook de verpleegafdelingen zien er anders uit. Alle patiënten krijgen een eenpersoonskamer, met daarin een eigen badkamer, een tillift en een bedbank. Daar kan bijvoorbeeld een familielid blijven slapen. In de nabije toekomst zal een plakker op de huid van de patiënt de vitale functies monitoren, zodat bijvoorbeeld een verslechtering van de hartslag of lichaamstemperatuur sneller wordt opgemerkt.
Een nieuwe medicatierobot moet de verpleegkundigen werk uit handen nemen. Zij hoeven geen medicijnen meer klaar te zetten op de afdeling, dat gebeurt in de ziekenhuisapotheek waar de robot staat die, naar verwachting, beter de medicijnen kan verzamelen per patiënt. "Uit onderzoek blijkt dat de pill picker tot veel minder medicatiefouten leidt", zegt de ziekenhuisapotheker.
Een hoop nieuwe veranderingen vraagt ook om een heleboel oefenen om aan alles te wennen. Zo gaat het in de nieuwe operatiekamers allemaal net even anders dan de orthopedisch chirurgen gewend zijn. Daarom simuleert het operatieteam een knie-ingreep om te kijken hoe alles precies werkt.
"Veranderen is nooit leuk. Je hebt een bepaalde routine met z'n allen en straks moet het allemaal anders", zegt Jan Verhaar, afdelingshoofd orthopedie in het Erasmus MC. "Je wilt zeker weten dat het straks wel werkt, daarom is het heel goed dat we nu kunnen oefenen."
Ziekenhuisbedden door de wasstraat
Het nieuwe Erasmus MC heeft ook een nieuwe waterzuiveringsinstallatie gecombineerd met een heel nieuw afvalsysteem. Op elke verpleegafdeling worden de oude metalen bedpo's vervangen door een biologisch afbreekbare variant, en ook de plasflessen zijn biologisch afbreekbaar.
Na gebruik gaan deze spullen inclusief ontlasting en urine in een grote vermaler op de afdeling. Alles wordt daarin verpulverd en verdwijnt vervolgens via rioolbuizen naar de zuiveringsinstallatie. Ook alle luiers, verbandmiddelen en infuuszakken worden zo afgevoerd. Dat levert uiteindelijk biogas op en schoon water.
Ook de hygiëne op de verpleegafdelingen moet erdoor verbeteren. Daaraan gaat ook de automatische beddenwasstraat een bijdrage leveren. Daarin reinigen robots de gebruikte ziekenhuisbedden zonder inzet van personeel. "Dat scheelt niet alleen water, maar is ook veel hygiënischer en veiliger", zegt bestuursvoorzitter Kuipers.
