'Kroongetuigen gevaar voor naasten, maar onmisbaar voor pakken criminelen'

De inzet van kroongetuigen kan grote gevaren opleveren voor henzelf en hun naasten, maar zij zijn meer dan ooit nodig voor het bestrijden van de georganiseerde criminaliteit. Deze conclusie trekt minister Grapperhaus in een debat met de Tweede Kamer over liquidaties.

Grapperhaus zegt dat er veel aandacht wordt besteed aan het inschatten van de veiligheidsrisico's van kroongetuigen en hun naasten. "En dan blijf ik me bewust van de enorm hachelijke positie waarin die naasten terechtkomen."

Tegelijkertijd toont deze gebeurtenis volgens de minister aan dat kroongetuigen nodig zijn om ook de top van de georganiseerde misdaad aan te pakken. "Want als we niets doen zijn we overgeleverd aan de wolven."

Nietsontziende huurmoordenaars

Verschillende partijen in de Kamer, zoals de SP en de PvdA, vragen zich af of de dienst die over de beveiliging van deze mensen gaat wel genoeg geld heeft om mensen te beschermen tegen gewelddadige en nietsontziende huurmoordenaars. Bij de dienst zijn ook veel vacatures.

Grapperhaus gaat onderzoeken of de capaciteit van de persoonsbeveiliging omhoog kan als er door een rechtszaak ineens meer mensen bewaakt moeten worden. Op dit moment zitten er zo'n tweehonderd mensen in een getuigenbeschermingsprogramma.

De Tweede Kamer is tevreden met de toezegging van de minister dat het Nederlandse getuigenbeschermingsprogramma internationaal wordt vergeleken om te zien of er verbeteringen mogelijk zijn.

Gewone leven kwijt

Aanleiding voor het Kamerdebat is de moord op de broer van een belangrijke kroongetuige in de zogenoemde Mocro-oorlog. De vader van twee kinderen, die niets met criminaliteit te maken had, werd op zijn kantoor doodgeschoten. Volgens het Openbaar Ministerie wilde hij alleen beperkt gebruik maken van beveiligingsmaatregelen.

Familieleden van criminele kroongetuigen komen ongevraagd in een moeilijke situatie terecht. Zij zijn hun gewone leven kwijt en moeten kiezen tussen privacy inleveren of gevaar lopen. Het verplichten van beveiliging vindt de Kamer zinloos, omdat het beveiligingsprogramma alleen werkt met volledige medewerking van de beveiligde.

De komende jaren gaan er honderden miljoenen euro's extra naar de opsporing en vervolging. Grapperhaus gaat met spoed de wens van de Kamer uitvoeren om de straffen op het bezit van automatische wapens te verdubbelen. Verder is er in mei een samenwerkingsbijeenkomst met België en Noordrijn-Westfalen waar het gaat over de aanpak van de georganiseerde misdaad.