Verlieslijdend maar belangrijk Spotify vanaf vandaag op de beurs
Vanaf vandaag is Spotify beursgenoteerd. Een belangrijke stap voor het bedrijf dat - zeker in Europa - synoniem is geworden voor muziek luisteren. Tegelijkertijd is Spotify nog wel verlieslijdend en heeft het te maken met een miljardenclaim.
"Ik vind het heel opvallend dat het een buitenstaander is gelukt om zo'n impact te hebben", zegt Atze de Vrieze, muziekjournalist bij 3voor12. "En dat gaat verder dan het hebben van marktaandeel: het bedrijf heeft voor veel liefhebbers de manier waarop ze muziek ontdekken, veranderd."
De Vrieze wijst bij die verandering vooral op de afspeellijsten. Die zijn inmiddels een zeer belangrijk onderdeel van de muziekdienst. "Vanaf het moment dat je opstaat totdat je naar bed gaat, biedt Spotify afspeellijsten aan die aansluiten bij hoe je je dan voelt", zegt De Vrieze.
Doordat steeds meer gebruikers via afspeellijsten muziek ontdekken, komen ze ook muziek tegen die ze anders nooit hadden gevonden. "Bepaalde type muzikanten en zangers zouden zonder afspeellijsten gedoemd zijn te mislukken."
De Vrieze noemt Joep Beving als voorbeeld. Een muzikant die begon als schrijver van filmmuziek en dankzij afspeellijsten op Spotify - specifiek bedoeld voor het pianogenre - onbedoeld enorm aan populariteit won. Beving wil tegenover de NOS hier niks over zeggen. "Hij wil geen bekende Nederlander worden", zegt zijn manager. "Hij praat liever over zijn muziek dan over zichzelf."
Via dit soort afspeellijsten worden dus ook onbekendere artiesten eerder gevonden en ontdekt. "De tijd dat alleen Taylor Swift geld verdiende aan Spotify is een beetje voorbij", zegt De Vrieze. Boef, Ronnie Flex en Lil' Kleine - met miljoenen streams - bewijzen volgens hem dat ook Nederlandse artiesten behoorlijk veel geld kunnen verdienen aan de dienst.
Ongemakkelijke relatie
Dat Spotify voor artiesten een belangrijke plek is geworden, betekent niet dat de relatie tussen artiest en bedrijf altijd even soepel loopt. Zo maakte de populaire Taylor Swift eind 2014 bekend dat ze al haar muziek van Spotify zou afhalen. Reden: ze vond dat ze te weinig geld kreeg van de muziekdienst.
Een andere grote artiest, Adele, besloot hetzelfde te doen om zo de cd-verkoop alle ruimte te geven (volgens De Vrieze heeft zij een doelgroep die nog graag cd's koopt).
Tweeënhalf jaar later lag de situatie anders en besloot Swift haar muziek, inclusief haar nieuwste album 1989, op alle streamingdiensten te plaatsen. Want de muziekwereld was intussen behoorlijk veranderd.
"In de beginjaren gaven artiesten Spotify van veel dingen de schuld", zegt Robert Prey, universitair docent Mediastudies aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Maar inmiddels realiseren ze zich dat ze met de vinger in de verkeerde richting wijzen." Daarmee doelt Prey op de onderliggende constructie in de muziekwereld: van elk liedje dat op Spotify wordt geluisterd, krijgt het label dat namens de artiest opereert een percentage en daarvan krijgt de artiest weer een geldbedrag.
Dit leidt er volgens Prey toe dat de muzieklabels behoorlijk verdienen aan Spotify, maar dat artiesten nogal eens teleurgesteld zijn. "Veel bevriende muzikanten hebben moeite om rond te komen", zegt hij.
De grootste labels, Universal, Warner en Sony, bezitten naar verluidt samen tussen de 15 en 20 procent van Spotify. Zij cashen dus ook vandaag.
Concurrentie en miljardenclaim
Spotify heeft ook te maken met sterke concurrentie. Vooral Apple Music wordt gezien als een geduchte concurrent. Dat komt doordat de dienst standaard al staat geïnstalleerd op miljoenen iPhones en iPads. Volgens bronnen van The Wall Street Journal wordt er zelfs rekening mee gehouden dat Apple's muziekdienst deze zomer meer betaalde Amerikaanse gebruikers zal hebben dan Spotify. Dat betekent niet direct het einde van de dienst, maar voor Spotify is muziek de belangrijkste inkomstenbron, voor Apple niet.
Daarnaast moet Spotify ook nog een miljardenclaim afhandelen. Wixen, een uitgeverij met artiesten als Tom Petty en Neil Young, eist 1,6 miljard dollar. "Het gaat in feite om de vraag aan wie de muziekdienst geld moet betalen. Is dat alleen aan de artiest van het nummer of ook - als dat iemand anders is - aan degene die het nummer heeft geschreven?", legt De Vrieze uit. Wixen is van mening dat die laatste groep inkomsten is misgelopen.
Vanaf vandaag kan er dus gehandeld worden in het aandeel Spotify. Het gaat om een zogeheten direct listing. Dit betekent dat er geen nieuwe aandelen worden uitgegeven om nieuw geld op te halen. Dat is goedkoper, omdat er geen zakenbanken aan te pas komen om het bedrijf te begeleiden naar de beursgang.
