Papoea's worden ziek van de naschokken en zijn doodsbang

• Sid van der Linden

  redacteur Online

Anne Stoppels schrok zo, dat ze al buiten stond voordat ze wakker was. Ze was uit haar slaap opgeschikt door de zware aardbeving in Papoea-Nieuw-Guinea, nu iets meer dan een week geleden. Volgens het Rode Kruis hebben zo'n 150.000 mensen dringend behoefte aan water, voedsel en sanitaire voorzieningen.

"Ik dacht dat ik slaapdronken was omdat ik steeds viel toen ik richting de deur liep", vertelt Stoppels, die als bijbelvertaler werkt in de zwaar getroffen provincie Southern Highlands. Haar woonplaats Walagu ligt op twintig kilometer van het epicentrum bij Mount Sisa. "De schade in het dorp is gelukkig beperkt omdat we allemaal in paalwoningen wonen, die zijn heel flexibel. Wel is de watertank helemaal kapot en zijn er landverschuivingen geweest."

Dat is een groot probleem voor de bewoners van afgelegen dorpen in het gebied. Voor voedsel en water moeten mensen uren lopen terwijl de infrastructuur verwoest is. Stoppels: "Er zijn hier vaker aardbevingen, maar daarna hervat het leven zich weer snel. Dat is nu niet. De problemen zijn gewoon niet te overzien."

Stoppels filmde haar dorp na de aardbeving, toen de omvang van de schade nog niet bekend was:

De aardbeving had een kracht van 7,5. Er kwamen tot nu toe 31 mensen om het leven en de huizen van meer dan 7000 mensen werden beschadigd of vernietigd. Het land heeft de noodtoestand afgekondigd.

Naast de roep om hulpgoederen zijn de dorpsbewoners ook doodsbang, ziet Stoppels. "Ze durfden eerst niet naar buiten na de schok omdat ze bang waren dat ze in een aardscheur zouden vallen. Er zitten hele brede scheuren in de grond. En om de twintig minuten is er wel een naschok. Ik werd daar na een dag al zeeziek van. De mensen worden er helemaal gek van."

Ook de Nederlandse Esther zag bange Papoea's in de plaats Arop bij de kust. "In het dorp sloegen alle honden (en dat zijn er veel) aan, en mensen begonnen te schreeuwen." De beving was voor de inwoners van Arop extra beangstigend omdat het dorp in 1998 compleet werd weggevaagd door een tsunami.

"Men heeft toen het dorp landinwaarts weer helemaal opgebouwd. Maar nog steeds heerst er angst en gaan de gedachten weer terug naar 1998 bij aardbevingen zoals deze."

Stoppels is net weer terug in Nederland. Ze reist elk jaar voor een maand naar het dorp waar ze tussen 1997 en 2000 woonde. "In het contact dat ik nu heb, roepen de mensen om water. 'Zorg dat we water krijgen!' Ik voel me behoorlijk machteloos maar ik probeer te doen wat ik kan. Ik probeer de juiste informatie bij de mensen te krijgen, want er gaan een heleboel geruchten. Ze kunnen niet even op internet opzoeken wat er aan de hand is."