Timna Rauch's moeder stond ingeschreven als donor. Dat wist Rauch niet, totdat haar moeder overleed aan een hersenbloeding. De 30-jarige Rauch werd daardoor direct geconfronteerd met wat er komt kijken bij het regelen van de transplantatie.
Eerst werd alles met de transplantatiecoördinator besproken. Daarna werd getest welke organen geschikt zijn, wat ook aan de nabestaanden werd voorgelegd. Niet alle organen zijn afgestaan. "Mijn zus had nog het meeste moeite met het hart, daarom is dat uiteindelijk niet gedoneerd."
Ook de voor- en nadelen werden besproken. "Zoals dat je niet bij het uitblazen van de laatste adem aanwezig kan zijn, omdat de donor dan al op de operatietafel moet liggen." Een half jaar later is er nog een nagesprek. "Dan hoor je of alle operaties geslaagd zijn, en of er organen afgestoten zijn. Je krijgt ook beperkte informatie over de ontvangers: leeftijd, geslacht, ziekte en plek op de wachtlijst."
Al met al viel de uitvoering van het proces haar niet tegen. "Binnen een korte tijd worden er belangrijke beslissingen genomen, maar dat betekent niet dat de gesprekken gehaast zijn."
Het hielp dat ik wist dat mijn moeder bewust 'ja' had gezegd.
De Eerste Kamer praat vandaag opnieuw over de omstreden Wet op de donorregistratie van D66-Kamerlid Pia Dijkstra. Met name de PvdA-fractie had vorige week nog veel vragen over het plan om mensen automatisch orgaandonor te laten worden, tenzij zij daar bezwaar tegen maken.
Volgende week dinsdag wordt er over het wetsvoorstel gestemd. In de Tweede Kamer werd het voorstel eerder met één stem verschil aangenomen.
Hoewel Rauch positief is over de wet, ziet ze ook een nadeel. "Als je niet meer actief een 'ja' hoeft te registreren, zullen minder mensen dat misschien doen. Hoe weet je dan nog als nabestaande of je familielid het echt wilde. of dat hij er misschien nooit over na heeft gedacht? Het hielp dat ik wist dat mijn moeder bewust 'ja' had gezegd. Ook voor mijn zusje die er veel moeite mee had."
Misvattingen
Farid Abdo is intensivist bij het Radboudumc in Nijmegen. Hij is voorstander van de wet, omdat mensen volgens hem juist actief na gaan denken over het doneren. "Nu heeft 60 procent van de Nederlanders zich niet geregistreerd, en zijn veel van hen ook niet bezig met de keuze."
De nieuwe wet haalt ook een last van de schouders van de nabestaanden, zegt hij. "Zij zijn net hun naaste verloren aan een bijvoorbeeld acute ziekte, en moeten dan ook nog zo'n lastige keuze maken. Met de nieuwe wet hebben mensen de keuze zelf al gemaakt."
Abdo is bang dat de senatoren nog te veel worden geleid door misvattingen. "In de Eerste en Tweede Kamer hoor je nog steeds argumenten tegen de nieuwe donorwet, die eigenlijk juist toepasbaar zijn op de oude wet. Een voorbeeld: als iemand van gedachten is veranderd, maar de registratie daar nooit op heeft aangepast. Gek genoeg is er op dit moment geen wettelijke grond om die donatie dan tegen te houden. Dat is in de nieuwe wet juist wel toegevoegd."
Ook is het niet zo dat nabestaanden geen 'nee' meer kunnen zeggen, als hun naaste zich heeft opgegeven als donor. "De nieuwe wet regelt juist beter dan de huidige wet dat nabestaanden bezwaar kunnen maken."
Er is een grote kans dat we met de nieuwe wet juist donoren gaan verliezen.
Ethicus Theo Boer vindt de nieuwe wet een grote verbetering. "Er is meer respect voor de nabestaanden, en er is ook veel meer respect voor de manier waarop het feitelijk tegenwoordig gaat. Artsen zouden namelijk nooit iemands stervende lichaam onder de handen van treurende geliefden weggrissen."
Toch vraagt hij zich af of we het systeem op de schop moeten nemen. "Dat kost 70 miljoen euro, en de vraag is of je er donoren mee wint. Er is een grote kans dat we er zelfs donoren aan gaan verliezen."
Hij legt uit: "Met de nieuwe wet krijgen straks 9 miljoen niet-geregistreerde donoren twee keer een brief. Daarin staat: als u niet reageert, bent u automatisch donor. Dan gaan een heel aantal mensen hun kont tegen de krib gooien, en melden zich af als donor. In dat geval helpt zelfs een toestemming van de familie niet meer, en zijn zij als orgaandonoren verloren."
Hij zou zelf dan ook tegen de wet stemmen. "Maar met een kromme stok word een rechte slag gegeven: we zijn veel meer gaan nadenken over orgaandonatie. Dat is waar orgaandonatie over gaat, het bereiken van mensen. Ik zou zeggen: laat je alsjeblieft registreren als donor."
