In 2040 bestaat Nederland voornamelijk uit ouderen, en zij moeten allemaal zo lang mogelijk zelfstandig wonen. Op verschillende plekken in het land bedenken mensen nieuwe woonvormen om zo voorbereid te zijn op een goede oude dag.
Zo wonen in Harderwijk zeven 60-plussers samen in een soort studentenhuis: het Thuishuis. Ze hebben allemaal een eigen woning, maar wel zonder keuken. Die delen ze, om op die manier ook de ontmoetingen met elkaar te stimuleren.
Dat is voor bewoner Evert soms nog steeds wel even wennen. Als hij in de keuken begint met koken, krijgt hij meteen hulp aangeboden van twee bewoonsters. "Ik doe het graag alleen, maar ik laat het maar over me heen komen."
Meer steun nodig
Toch was het voor de bewoners even aftasten toen een van de oudere bewoonsters echt hulpbehoevend werd. Zij is pas geleden naar een verpleeghuis gegaan en de laatste periode was voor de anderen soms best ingewikkeld.
"Je merkte dat ze eigenlijk meer steun nodig had, maar daar zijn wij dan eigenlijk niet zo voor bedoeld", zegt een bewoonster. Evert vult aan: "Het is een beetje uitvinden hoe dat werkt en wie wat precies doet."
Even een appje en dan wordt er meteen geholpen. Dat is zo'n fijn gevoel.
In Eindhoven besloot een groep 50-plussers om samen te gaan wonen in een oud schoolgebouw: De Schrijver. De bewoners kenden elkaar vooraf nog niet, maar hadden dezelfde insteek. Ze noemen het zelf 'co-housing': de privacy van een eigen woning, maar ook het buurtgevoel.
Dorothe en Nico zijn de oudste bewoners. Ze zijn nu nog heel actief, maar als dat minder wordt kunnen ze rekenen op de buren. "Even een appje en dan wordt er meteen geholpen. Dat is zo'n fijn gevoel", zegt Dorothe. "Mocht een van ons hier ooit alleen komen te zitten, dan is diegene nooit echt alleen."
De lokalen in het gebouw zijn verbouwd tot woningen, er zijn in totaal 21 appartementen. Het is de bedoeling dat mensen er tot op hoge leeftijd kunnen wonen. Zo zijn er nergens drempels en zijn de deuren breed genoeg om een scootmobiel door te laten.
Er zijn ook gemeenschappelijke ruimtes zoals een klushok en een soort huiskamer. In die laatste ruimte zouden de bewoners samen spelletjes kunnen doen, lezen of tv kijken. Maar dat gebeurt volgens architect Magdaleen Kroese, die het complex ontwierp, nog niet heel veel. "Het gebouw van stenen staat, het gebouw van mensen moet groeien."
Voor de 86-jarige Marja was eenzaamheid een reden om met anderen te gaan wonen. Ze woont niet met alleen maar ouderen, maar juist met allerlei generaties door elkaar in een speciaal gebouwde wijk vlak boven Nijmegen: Woongemeenschap Eikpunt.
"Alleen maar ouderen bij elkaar, dan is het net alsof mensen niet zo veel zin meer hebben. Dat gebeurde ook met mij. Ik had het niet fijn in de flat waar ik alleen woonde en kroop daardoor steeds meer in m'n eigen holletje", zegt Marja.
In de woongemeenschap waar ze nu woont, is dat heel anders. "Hier treed ik juist erg naar buiten. Ik heb echt een rol, hier ben ik oma Marja." Haar buurmeisje komt elke week wel een keer met haar spelen en ze past regelmatig op.
Inhoud aan het leven
Dat mensen wat meer naar elkaar omkijken, dat is het uitgangspunt van deze nieuwe woonvorm die de bewoners samen met elkaar aan het ontdekken zijn. Het is allemaal nog even zoeken, maar voor Marja is er in ieder geval veel veranderd.
"Als je ziek bent, vragen mensen meteen of je iets nodig hebt. En andersom vragen mensen ook aan mij of ik kan helpen. Dit geeft echt inhoud aan je leven."
