Kees van der Mey rookt al jarenlang, maar sinds kort rookt hij een stuk minder sigaretten. "Ik sta bijna op nul." Dat minderen is hard nodig, want hij heeft zware gezondheidsproblemen door het roken.
Van der Mey lijdt aan COPD: door zijn beschadigde longen zit er nog maar weinig zuurstof in zijn bloed. Hij heeft weinig energie, pijn aan zijn been en hij moet 24 uur per dag aan een zuurstoftank. "Ik slaap 16 uur per dag. Ik heb een heel leuk leven gehad, maar er zijn nu veel dingen die ik mis, omdat ik heel veel niet meer kan."
Hij steekt een sigaret op. Vroeger rookte hij twee pakjes per dag, nu een halve om de dag. Helemaal stoppen lukt nog niet. "Ik voel me er beter door. Maar met een week, twee weken, houd ik er helemaal mee op."
Van der Mey was een paar weken geleden aanwezig bij de cursus 'Ik Stop Ermee'. In vier uur tijd hopen de aanwezigen een ex-roker te worden. Veel deelnemers zijn positief over de cursus: een groot gedeelte is na een jaar nog steeds gestopt.
Ook Gercoline Lentz was die avond aanwezig. Het stoppen met roken is in haar geval niet zo goed gegaan, vertelt ze een week later. "Terwijl ik helemaal euforisch was toen ik de deur uitliep na de cursus. Ik was stellig van plan te stoppen."
Maar de volgende ochtend bij het wakker worden raakte ze in paniek. "Ik begon te huilen en ben niet meer opgehouden. Ik deed mijn tas open en dacht: hé, wie heeft mijn sigaretten meegenomen? De stoppen sloegen door." Uiteindelijk is ze een week later alsnog gestopt met roken. En dat houdt ze nu al ruim drie maanden vol.
Verslavingsarts Robert van de Graaf is geen tegenstander van de populaire cursus, "want het zorgt voor een beweging waardoor mensen willen stoppen". Maar voor veel mensen werkt het volgens hem niet.
Een stoppoging moeten we niet onderschatten, zegt Van de Graaf. "Een deel van de rokers raakt in paniek zodra ze stoppen. Ze worden depressief of komen in een soort rouwproces. Dat kan herinneringen oproepen, waardoor trauma's naar boven kunnen komen. Of andere verslavingen nemen de overhand."
Terwijl stoppen essentieel is: volgens de verslavingsarts vallen door roken nog steeds meer doden dan door obesitas, alcoholmisbruik of auto-ongelukken. In Nederland gaat elk half uur iemand dood aan de gevolgen van roken. Een kwart van de rokers haalt zijn pensioen niet.
Volgens Van de Graaf wordt vaak vergeten dat roken een verslaving is. "Maar dat is het wel degelijk. Zo kan je op MRI-scans dezelfde afwijking in de hersenen zien als bij alcoholisten."
Daarom moeten rokers passende hulp krijgen, vindt Van de Graaf. "Nu kan je mensen alleen doorverwijzen naar dit soort cursussen, zelfhulpboeken, acupunctuur en andere kwakzalverij die vergoed worden door de verzekering."
Het zou beter zijn als de huisarts een roker kan doorsturen naar gespecialiseerde verslavingszorg voor rookverslaafden, denkt Van de Graaf. Daarvoor wil hij een pilot gaan opzetten in Groningen.
"In het buitenland worden complexe rokers al behandeld. Dat werkt. Dan gaat het over een groep die klinisch opgenomen kan worden. Geen zware verslavingskliniek, maar een lichte klinische voorziening met medische zorg is voldoende."
In de studio vertellen cursisten Gercoline Lentz en haar schoonmoeder Diana Lentz over hun poging te stoppen met roken. Ook praten we met verslavingsarts Robert van de Graaf over hoe zware rokers geholpen kunnen worden in hun stoppoging.
