Iedereen weet ervan: drugs, drank en diefstal bij rode baretten

Drugs, drank, diefstal, ontgroeningen, vrouwen, vernielingen en verveling. Over de Luchtmobiele Brigade komen steeds meer berichten over misstanden naar buiten. Eerder deze maand werden drie militairen opgepakt, onder meer vanwege aanranding, bedreiging en verduistering. Vandaag meldt de Volkskrant op basis van een vertrouwelijk rapport uit 2015 dat er nog meer aan de hand is. Nieuwsuur heeft hele rapport inmiddels gepubliceerd (.pdf).

Dat het mis is op de Oranjekazerne in Schaarsbergen is geen geheim, zegt een rode baret die anoniem wil blijven tegen de NOS. "Iedereen weet ervan, maar niemand praat erover. Je wil je collega's, met wie je nog op uitzending moet, er niet bijnaaien."

De militair die wij spraken zat tot begin vorig jaar in Schaarsbergen en heeft er naar eigen zeggen veel gekke dingen meegemaakt. "Op het ochtendappèl stonden er soms mensen te kotsen als gevolg van het alcoholgebruik de dag ervoor", vertelt hij. "En ik heb een keer gezien dat er een meisje mee naar binnen werd gesmokkeld."

De militair wijt veel van de wantoestanden aan verveling. "Er was niets te doen door bezuinigingen. Ik verveelde me soms dood. Zat ik daar, voor jan joker." Dat resulteerde ook in drugsgebruik en vechtpartijen. "Er wordt behoorlijk veel gesnoven. Als grapje werden mensen wel eens besprongen door een paar man."

Advocaat Michael Ruperti werkte vroeger voor Defensie en staat nu vaak militairen bij. Hij vermoedt ook dat veel wantoestanden voortkomen uit verveling. Maar het is ook de cultuur die bij de Luchtmobiele Brigade hoort, denkt de raadsman.

"Bij infanterie-eenheden gaat het er ruig aan toe. Het zijn alfa-mannetjes, die opereren in het hoogste geweldspectrum", zegt Ruperti. "Dus je moet tegen een stootje kunnen. Hardhandige omgang is ook functioneel, het kan worden gebruikt om elkaar scherp te houden."

Hij heeft wel een idee hoe de excessen ontstaan die nu in het nieuws zijn. "Probleem is dat de onderofficieren onvoldoende toezicht houden. Die korporaals en sergeanten zijn vaak maar een paar jaar ouder dan de soldaten."

Pispaaltje

Jean Debie van defensievakbond VBM erkent dat er door het gebrek aan hiërarchie een bepaalde sfeer kan ontstaan. "Binnen de Luchtmobiele Brigade kent iedereen elkaar goed, er wordt veel samen getraind. Daardoor is het moeilijk om niet in de cultuur mee te gaan. Als je er tegenin gaat, ben je het pispaaltje."

"Zwak leiderschap speelt zeker een rol", voegt hij toe. "Korporaals, onderofficieren en officieren moeten antennes hebben."

Debie pleit voor een uitgebreid onderzoek door defensie. "Kijk nou eens naar de cultuur bij het 11de, 12de, en 13de. Want dat er iets mis is, is wel duidelijk."

Ruth Jager is de advocaat van een van de militairen die in november in de Volkskrant zijn verhaal deed over de misstanden in Schaarsbergen. Ze vindt het jammer dat Defensie het rapport uit 2015 over de zaak nooit openbaar heeft gemaakt.

"Het rapport bevestigt precies wat mijn cliënt heeft verklaard. Was Defensie hier eerder mee gekomen en was er eerder ingegrepen, dan had hij nu geen verwaarloosd trauma gehad."

Ook verbaast het haar dat Defensie op basis van het rapport helemaal niets heeft gedaan om de slachtoffers te helpen.