Ziekenhuisapothekers willen vaker zelf medicijnen voor zeldzame ziekten gaan ontwikkelen. Farmaceuten mogen deze geneesmiddelen dan niet zomaar kapen: daar willen ziekenhuisapothekers voor beschermd worden.
Deze 'weesgeneesmiddelen' worden nu vaak voor een hoge prijs op de markt gebracht door farmaceutische bedrijven. De ziekenhuisapothekers denken dat zij de middelen goedkoper kunnen maken. "Daarom moet het makkelijker worden voor apothekers om zelf geneesmiddelen te ontwikkelen", zegt apotheker Henk-Jan Guchelaar van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers sluit zich hierbij aan. "We willen een rol spelen in de beteugeling van de kosten. De overheid moet ons daarbij helpen", zegt bestuurslid Mirjam Crul.
Houdbaar
De discussie over dure medicijnen wordt al jaren gevoerd. Maar de kosten worden steeds hoger: in 2014 ging het om 1,7 miljard euro in Nederland, in 2016 was het twee miljard euro. Het is de vraag of de hoge kosten houdbaar zijn op de langere termijn.
Oud-minister Edith Schippers begon onderhandelingsrondes met farmaceuten om de prijs te drukken. Minister Bruno Bruins zei onlangs "stevig in gesprek" te willen met de farmaceuten. Het ministerie van Volksgezondheid spreekt in een reactie over "absurd hoge prijzen".
Dit kan een belangrijke bijdrage betekenen voor de toegankelijkheid van deze dure medicijnen.
Ziekenhuisapothekers denken dus een oplossing gevonden te hebben voor de hoge prijs van de weesgeneesmiddelen. Het ontwikkelen van nieuwe medicijnen gebeurt nu ook al wel in academische ziekenhuizen, maar dat zou vaker kunnen.
"Geneesmiddelen die voor weinig patiënten bedoeld zijn moeten worden gemaakt in de ziekenhuisapotheken. De farmaceutische industrie kan de grootschalige productie doen", zegt LUMC-apotheker Guchelaar.
Dat zou een oplossing kunnen zijn, denkt ook emeritus hoogleraar specialistisch geneesmiddelenbeleid Adri Steenhoek. "Als alle universitaire ziekenhuizen samen een inspanning leveren, kan dat een belangrijke bijdrage betekenen voor de toegankelijkheid van deze dure medicijnen."
Waar de ziekenhuisapothekers tegenaan lopen, is dat door hen ontwikkelde geneesmiddelen op de markt worden gebracht door farmaceutische bedrijven die er dan veel geld voor vragen. Omdat ziekenhuisapothekers zelden zelf een medicijn registreren, kunnen farmaceutische bedrijven dit doen.
Een farmaceutisch bedrijf verkoopt de medicijnen voor dertig tot veertig keer dat bedrag.
Volgens het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen gebeurde het de afgelopen vijf jaar zeker tien keer dat een geneesmiddel op deze wijze op de markt werd gebracht door een farmaceutisch bedrijf. Ook de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers herkent het fenomeen.
"Die geneesmiddelen maakten we zelf voor de kostprijs. Een farmaceutisch bedrijf verkoopt ze voor dertig tot veertig keer dat bedrag. Dat vinden we zeer zorgelijk", zegt Crul.
De apothekers vinden dat er voor hen een makkelijker vorm van registratie moet komen, zodat ze hun geneesmiddelen kunnen beschermen tegen de bedrijven. Ook moet de overheid hen beter helpen, mochten er juridische stappen dreigen door de farmacie.
