SCP zelf ook verrast: 'Acceptatie minderheden is iets toegenomen'

"Ik vind dat over het algemeen Nederlandse burgers behoorlijk tolerant zijn." Adjunct-directeur Rob Bijl van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) noemt het zeer verrassend dat Nederlanders sinds de jaren 90 iets positiever zijn gaan denken over immigranten.

Hij verwijst naar onderzoek waaruit blijkt dat het percentage van de bevolking dat vindt dat er te veel mensen van een andere nationaliteit in Nederland wonen, is gedaald: van 49 procent in 1994 naar 31 procent nu.

Ook wil 85 procent van de Nederlanders soepel zijn voor politieke vluchtelingen. Dat is hoog in vergelijking met andere Europese landen. De steun is wel aanzienlijk minder als het gaat om huwelijksmigratie of economische vluchtelingen.

Minder moeizaam, positiever

Bijl vindt de resultaten opvallend, omdat het beeld vaak is dat Nederlanders juist aanzienlijk negatiever waren geworden over de multiculturele samenleving. "Er is natuurlijk een periode geweest dat de omgang met mensen uit andere landen heel moeizaam was. Nu constateren we toch inmiddels dat de houding misschien zelfs weer iets positiever is geworden. Dat is toch niet wat je terugziet in veel media en bij sommige politieke stromingen."

Er zijn meer uitkomsten van onderzoek in De sociale staat van Nederland 2017 die Bijl "contra-intuïtief" noemt, die dus ingaan tegen de bestaande beelden. Zo zou je kunnen denken dat mensen cynischer zijn geworden over de politiek, maar in zekere zin is het tegendeel waar: de tevredenheid over de democratie is in 2017 groter dan in 1990. Dat bleek ook afgelopen maart, toen de opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen bijna 82 procent was.

"Bij het handelen van individuele politici en hun partijen worden wel degelijk meer vraagtekens gezet", erkent Bijl. "Maar over het democratisch systeem zelf is men nog steeds heel positief. Ondanks alle haken en ogen en zwakheden die mensen zien."