Vrachtwagenchauffeur Ton van Ewijk deed vanochtend zijn gordijnen open. Hij zag dat het buiten helemaal wit was. "Het eerste wat je dan denkt is: nee, dit willen we niet."
Toch begon hij aan zijn dag op de weg. "De klanten wachten. Je moet toch je best doen zoveel mogelijk toch op zijn plek te krijgen."
Op de weg krijgt Van Ewijk net als andere weggebruikers te maken met veel gladheid en drukte. Hij neemt extra eten en drinken en een set kleren mee, voor het geval hij niet thuis kan komen.
Zo'n verlies haal je in een week niet meer in.
Een dag vol sneeuw kost een transportbedrijf veel geld. Voor grote bedrijven gaat het om tonnen, voor het bedrijf van Van Ewijk om gemiddeld ongeveer tienduizend euro.
"Zeker als je vrachtwagens of ladingen moet laten staan, of als klanten met claims komen dat ze hun spullen niet op tijd hebben gekregen. Als je op maandag zo begint, weet je al dat het een zware week wordt. Dat verlies haal je in een week niet meer in."
Maatschappij-ontwrichtend
Het KNMI heeft vanmiddag code rood afgegeven vanwege sneeuw en gladheid. Van Ewijk is niet de enige voor wie dat helaas meer betekent dan een mooi uitzicht.
De sneeuwval heeft grote gevolgen voor het verkeer, van auto tot trein en vliegtuig. Mensen gaan minder de weg op en er zijn meer aanrijdingen. Weerman Marco Verhoef noemde het vanochtend zelfs 'maatschappij-ontwrichtend weer'.
Het TNO berekende wat voor verliezen op de weg werden geleden. Volgens deze organisatie was de economische schade door vertraging om 18.30 uur al meer dan een miljoen euro dan normaal op een hele dag. Dit zou kunnen oplopen tot 2 miljoen euro meer schade, als we kijken naar een sneeuwdag van een paar jaar geleden.
Overige dagen
Professor verkeerseconomie Erik Verhoef denkt dat we de cijfers met een korreltje zout moeten nemen. Het echte probleem zit volgens hem ergens anders.
"Dit gebeurt in Nederland maar een paar keer per jaar. Het economische effect van files in de overige dagen van het jaar is veel groter." Een normale dag levert volgens hem 12 miljoen euro aan schade op door files.
"Daar gaan we nu fors overheen, maar beleidsmakers zouden zich niet moeten richten op deze momenten van topdrukte. Hier kan je beleid op maken met megagrote strooiwagens, maar die energie kun je beter steken in het verlichten van de 250 andere werkdagen van het jaar."
Het economische effect van files in de overige dagen van het jaar is veel groter.
Want de wegen lopen snel vol. De afgelopen twee jaar is het aantal files flink gegroeid, waardoor mensen steeds meer tijd verliezen aan reizen.
Het verbreden of aanleggen van wegen leidt er volgens Verhoef toe dat meer mensen de weg op gaan. Nieuw aangelegde wegen worden al snel 80 tot 100 procent gevuld wordt met nieuw verkeer.
Reisprikkels
Verhoef pleit er daarom voor dat we niet alleen iets doen aan het aanbod (de asfaltwegen), maar ook aan de vraag. "Dat doe je door reisprikkels in te zetten. Zorg ervoor dat mensen minder vaak de auto pakken en minder vaak in de spits rijden. Beloon mensen die de spits vermijden en pas de autobelasting aan."
Een sneeuwdag als deze hoort erbij, denkt Verhoef. "Maar als je structureel iets verbetert aan de topdrukte zal dat op deze dagen ook wat schelen."
