"Mijn zoon heeft diverse malen niet meegekund op schoolreisjes, omdat die gewoon veel te duur zijn. Ik kan ze gewoon niet betalen, ook niet van de kinderbijslag", vertelt Lydia. Haar gezin worstelt om rond te komen.
Extra's als een cadeautje kopen kunnen al problemen opleveren. "Voor mijn dochter Alicia vind ik het nu nog heel moeilijk als ze wordt uitgenodigd voor verjaardagsfeestjes. Ik vind het natuurlijk leuk als ze wordt uitgenodigd, maar dan moet ik wel rekening houden met mijn weekbudget."
De kinderen van Lydia zijn niet de enigen. Ongeveer 400.000 kinderen in Nederland leven in gezinnen met een laag inkomen. Die kinderen kunnen vaak niet op muziekles of op een sportclub. Veel van hen kunnen hun verjaardag niet vieren, hebben geen warme winterjas kunnen of niet mee op schoolreisje omdat hun ouders daar geen geld voor hebben.
De vorige staatssecretaris van Sociale Zaken, Jetta Klijnsma, wilde daarom honderd miljoen euro extra aan deze kinderen geven. Nieuwsuur heeft onderzocht waar het geld terecht is gekomen. De conclusie: het belandde lang niet altijd bij de arme kinderen voor wie het bedoeld was.
Het plan
De gemeenten, verantwoordelijk voor het armoedebeleid, kregen het grootste deel van het geld: 85 miljoen euro. Klijnsma verdeelde dit bedrag over de Nederlandse gemeenten op basis van het aantal kinderen in arme gezinnen. Ze sprak met de gemeenten af dat zij hun al bestaande armoederegelingen zouden voortzetten. En dat dit geld gebruikt zou worden als extraatje voor de kinderen, als een aanvullende impuls.
Om er zeker van te zijn dat het geld bij de kinderen terecht zou komen zouden de gemeenten het in natura aan ze geven, bijvoorbeeld in de vorm van zwemlessen, voetbalschoenen, of een fiets.
De uitvoering
Gemeenten besteedden het geld op verschillende manieren. Sommigen schakelden stichtingen in die bijvoorbeeld verjaardagsfeestjes of sportlessen voor kinderen organiseren. In Den Haag kregen de kinderen een warme winterjas, een fiets en zelfs een smartphone. Volgens de Haagse wethouder Baldewsingh hoort een smartphone tegenwoordig tot de benodigde spullen, omdat kinderen er bijvoorbeeld hun rooster op kunnen bijhouden.
Maar niet alle gemeenten geven het geld uit zoals het bedoeld was,. Na een ronde langs zo'n twintig gemeenten blijkt dat er al minstens vijf miljoen niet als extraatje bij de arme kinderen is terecht gekomen. Het geld is gebruikt om gaten in de begroting te dichten.
Als je geld hebt gekregen om armoede te bestrijden, dan moet je toch verdikkeme armoede bestrijden!
Zo ging het Klijnsma-geld naar tekorten in de bijzondere bijstand, de minimuminkomens en de bewindvoering. Sommige gemeenten stortten het geld zelfs in de pot algemene middelen.
Wethouder Baldeswingh reageert woedend. "Dat is toch te gek voor woorden! Als je geld hebt gekregen om armoede te bestrijden, dan moet je toch verdikkeme armoede bestrijden! Zeker onder kinderen. Dus ik roep die gemeenten heel nadrukkelijk op: stop daar alsjeblieft mee!"
Het ministerie van Sociale Zaken laat weten dat de besteding van het Klijnsma-geld wordt onderzocht en dat de regeling, die jaarlijks honderd miljoen kost, in 2018 geëvalueerd wordt.
