Agent over Mitch Henriquez: 'Nooit meegemaakt dat een man zo sterk was'
De twee politieagenten die betrokken waren bij de omstreden nekklem van de overleden arrestant Mitch Henriquez stonden vandaag voor de rechter. Remco Andringa doet verslag van de eerste dag van de rechtszaak.
Mitch Henriquez werd in 2015 op een festival aangehouden omdat hij een vuurwapen op zak zou hebben. Maar controleren of hij dat ook echt had, heeft de politie niet gedaan. Waarom niet? Waarom hield de ene agent Henriquez in een wurggreep, terwijl de ander pepperspray in zijn gezicht wreef? Waarom belden ze niet meteen een ambulance toen hij het bewustzijn verloor?
Afgeschermd in een cabine en met vervormde stem gaven agenten DH01 en DH02 vandaag antwoord op deze vragen in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol. Ze staan terecht voor de dood van Henriquez, op een festival in het Haagse Zuiderpark in juni 2015.
DH01 en DH02 - hun namen zijn geheim - waren daar om te surveilleren. Hun opdracht: terughoudend zijn met optreden.
Dronken
"We waren scherp op terrorisme", vertelt DH02. "Een dag eerder was er een aanslag in Tunesië. Dit ging om een grote mensenmassa, het kon zomaar ook hier gebeuren. Maar niet iedere wildplasser bekeuren en niet iedereen aanhouden die dronken was."
Een van de dronken mensen die avond was Mitch Henriquez. Dat hij flink aan de alcohol had gezeten, blijkt uit verschillende verklaringen van getuigen. Terwijl hij rond 22.00 uur 's avonds het festivalterrein verliet, samen met een vriendin en zijn neef, riep hij lachend naar een paar agenten: "Ik heb een wapen." Hij greep daarbij naar zijn kruis.
Woorden die Henriquez maar bleef herhalen. Hij riep onder andere: "Ik heb een Magnum 45 special. Wil je me fouilleren?"
"Dit zijn geen grappen", reageerde een van de agenten. Henriquez werd gesommeerd om door te lopen en richting de uitgang geduwd. "Neem hem mee, anders moeten we hem aanhouden", luidde de waarschuwing aan het gezelschap van Henriquez.
Luidruchtig
Maar de 42-jarige Arubaan liet zich niet wegjagen. Omstanders bleven staan om te kijken naar het luidruchtige tafereel. Ook agent DH02 kwam af op het tumult. Hij zag hoe Henriquez zich opeens losrukte en op hem af kwam. "Hij riep: ik heb een vuurwapen, ik heb een vuurwapen."
Henriquez lachte op dat moment niet meer, zeggen verschillende agenten.
Ik heb nog nooit in mijn carrière meegemaakt dat een man zo sterk was.
DH02: "Hij greep naar zijn broeksband. Hij kwam zeer bedreigend over, zo bedreigend dat ik tot aanhouding ben overgegaan." Hij kreeg daarbij hulp van zijn collega's. Henriquez werd naar de grond gewerkt, onder meer met een knietje. Hij verzette zich hevig.
Een van de agenten sloeg hem met een wapenstok op zijn benen. Ook stompen in zijn gezicht en ribben hadden geen effect. "Ik heb nog nooit in mijn carrière meegemaakt dat een man zo sterk was", zei DH02 vandaag. "Wij hadden zelfs met vijf man moeite om hem onder controle te krijgen. Ik was daar zeer van onder de indruk."
Nekklem of hoofdklem
DH01 hielp ook. Hij wilde een nekklem aanleggen, maar in het geworstel werd het volgens hem meer een hoofdklem. Hij voelde de kaak van Henriquez tegen zijn arm geklemd. DH01: "Ik gaf hem constant de ruimte om zijn verzet te staken. Ik klemde hem wat losser en weer wat vaster."
Zijn doel was Henriquez "een korte black-out" te bezorgen, zodat hij onder controle gebracht kon worden. "Hij pleegde van begin tot eind verzet. Hij probeerde constant aan zijn aanhouding te ontkomen."
DH02 besloot ook pepperspray te gebruiken. Hij spoot het in zijn hand, om het daarna bij Henriquez in de ogen te wrijven. Maar was dat wel verantwoord, tegelijk met die klem? "Op dat moment ben je met een aanhouding bezig", zei DH02. Wat zijn collega's deden, zag hij naar eigen zeggen niet. Ook die wurggreep niet.
Onnatuurlijke houding
Een huisarts, die getuige was van de arrestatie, had het idee dat het hoofd van Henriquez "in een onnatuurlijke houding" werd vastgeklemd. Andere getuigen omschreven de aanhouding als "een chaos". De agenten waren paniekerig en bleven volgens hen maar slaan. Een van hen zei dat het gezicht van Henriquez donkerpaars aanliep. De agenten hebben dat naar eigen zeggen niet gezien.
Na veel geworstel lukte het hen om Henriquez te boeien. Met twee sets handboeien, omdat hij zo breed was dat één setje niet paste. Vanaf dat moment was zijn verzet voorbij. "Ik dacht dat hij flauwgevallen was", zei DH02. "Ik heb mijn linkerhand op zijn borst gelegd en ik voelde een ademhaling. Ik voelde ook een polsslag."
Maar toen ze Henriquez overeind zetten, zakte hij in elkaar. Alle reden om een ambulance te bellen, constateerde de rechtbank vandaag. Toch deden de agenten dat niet. DH02: "We kwamen net uit een heftige gevechtssituatie. Ik voelde me niet veilig. Ik wilde weg."
Daarom besloot DH02 om Henriquez snel met een politiebus af te voeren en onderweg naar het bureau de ambulance te bellen. "Ik dacht op dat moment niet dat het levensbedreigend voor hem was." Controleren of de arrestant daadwerkelijk een vuurwapen bij zich had, deden de agenten niet. "Het gebeurt vaker dat pas op het bureau een pistool uit een broeksband gehaald wordt", zei DH02. "Hij was geboeid, dus vormde geen gevaar meer."
Ergens is iemand aan het liegen.
Bij aankomst op het politiebureau werd hen duidelijk dat het mis was. DH02 haalde Henriquez uit de bus en voelde geen hartslag meer. Henriquez overleed kort daarna in het ziekenhuis. De exacte doodsoorzaak wordt later deze week besproken. Morgen bekijkt de rechtbank ook beelden van het incident.
De nabestaanden van het slachtoffer hoorden de uitleg van DH01 en DH02 vandaag gelaten aan. Volgens hen deugt het verhaal van de agenten niet. Zus Lila Henriquez: "De verklaringen van de politieagenten en getuigen verschillen. Ergens is iemand aan het liegen. Te veel geweld is niet nodig. Ik denk dat de politie ook andere technieken beheerst om iemand te arresteren, zonder zover te gaan."