Toxicoloog: ik laat de aardbeien niet staan

"Geen aardbeien meer voor mij" "Daar gaan we weer" "Wat kan ik nog wel eten?!" "Wat moeten we doen? Stoppen met eten?"

Op onze Facebookpagina blijven mensen met veel vragen achter na het lezen van het nieuwsbericht over gif in aardbeien. De zomerkoninkjes zouden zes keer giftiger zijn dan ander fruit, blijkt uit cijfers van de NVWA. Moeten we de aardbeien nu links laten liggen in de supermarkt?

"Nee", zegt Martin van den Berg, hoogleraar toxicologie aan de Universiteit Utrecht. Zelf gaat hij dat in ieder geval niet doen. "Toevallig doe ik vandaag boodschappen. Als ik straks bedenk dat ik komende week aardbeien wil eten, dan neem ik ze gewoon mee."

Van den Berg heeft een blik geworpen op de cijfers van de NVWA. "Wat ik zo op het eerste gezicht zie, valt het wel mee", zegt hij. "De norm wordt niet overschreden, en daarbij is er ook nog een flinke marge."

De onderzochte aardbeien zijn gemiddeld met zeven tot acht verschillende soorten bestrijdingsmiddelen bespoten. De toezichthouder greep niet in, omdat de giftigheid per afzonderlijke stof onder de norm bleef. Maar deskundigen zeggen tegen Trouw dat ze zich toch zorgen maken, omdat er geen rekening wordt gehouden met de opstapeling van die stoffen.

Begrijpelijk, vindt Van den Berg. "Maar we moeten er ook niet te snel conclusies aan verbinden. Niet alle stoffen hebben dezelfde werkingsmechanismen. Je kan die niet bij elkaar optellen." Maar voor stoffen die wel dezelfde werking hebben, zou dat volgens de toxicoloog wel moeten gebeuren. "En dat gebeurt nu niet. Daarin loopt de overheid achter."

Europese regels

Dat is deels te wijten aan de Europese regels waar de NVWA zich aan houdt. Volgens een Europese wet uit 2005 moeten nationale toezichthouders kijken naar de combinatie-effecten zodra de Europese toezichthouder daar een methode voor heeft ontwikkeld. Maar die methode is er nog niet.

Dat neemt actiegroep Foodwatch de politiek zeer kwalijk. "Het is al jaren bekend dat de opstapeling van bestrijdingsmiddelen geen positief effect heeft, maar er wordt niks mee gedaan", zegt een woordvoerder.

Lange termijn

Toch adviseert de voedselorganisatie niet om de aardbeien nu maar links te laten liggen. "De gezonde effecten wegen nog steeds op tegen de effecten van de pesticiden. Alleen voor de lange termijn is dit geen gezonde situatie."

Ook toxicoloog Van den Berg benadrukt dat we niet weten welk effect het aantal pesticiden in aardbeien op de lange termijn heeft op onze gezondheid. "Dat moet onderzocht worden, maar ik laat de aardbeien er nu niet voor staan."