Eerste stop: La Crosse, Wisconsin
De beslissende staat Wisconsin: Trump wist hem tot zijn eigen verbazing te winnen. Na het presidentschap van Ronald Reagan in de jaren 80 hadden daar veel kiezers de Republikeinse Partij vaarwel gezegd. Sindsdien kon elke Democratische presidentskandidaat de kiesmannen van Wisconsin bijschrijven. Die overheersing duurde bijna drie decennia en werd door Trump doorbroken.
Aan de Upper Mississippi River in het zuidwesten van de staat was de verandering het grootst. De rivierstadjes La Crosse, Trempealeau, Prairie du Chien gingen als dominostenen om. Op deze plek geen tot de verbeelding sprekende fabrieksruïnes, die symbool gingen staan voor het Amerika van Trump.
In de River Valley is op het eerste gezicht weinig aan de hand. Alleen: het gebied staat stil. Banen zijn er wel, maar ze betalen slechts 9 dollar per uur. Het bestuur van de staat lijkt zich meer te bekommeren om universiteitssteden als Milwaukee en Madison. In de River Valley wonen, zo zeggen ze zelf, de 'vergeten mensen' over wie Trump het had.
Ik wil dolgraag een vrouwelijke president, maar Clinton wilde ik niet.
Zoals Jo Bunders, eigenaar van Jo's Kountry Bar. Tot twee keer toe stemde ze op Obama. Hillary Clinton was voor haar een brug te ver. "Ik wil dolgraag een vrouwelijke president, maar haar wilde ik niet. Ze voerde hier nauwelijks campagne, omdat ze dacht dat ze ons in de zak had. Zo werkt het niet."
Bunders erkent dat Trump in zijn eigen jaar nog maar weinig voor elkaar heeft gekregen. "Maar dat ligt niet aan hem. Het Congres laat hem in de steek, zelfs zijn eigen partijgenoten. Ik zou zo weer op hem stemmen. Zolang de Democraten vooral naar de belangen van de stedelingen kijken en ons negeren, zijn ze ons kwijt."
Een stem tegen Clinton, frustratie over het Congres dat president Trump dwarsboomt: wie een paar dagen in deze streek rondloopt, hoort het overal. Ken Buehller, een gepensioneerde winkelhouder die in 2008 nog op Obama stemde: "Ze leggen overal obstakels voor hem neer. Schumer en Pelosi, de Democratische leiders in het Congres, die zijn echt knettergek."
Deel twee: politieke verdeeldheid in de trein
De Empire Builder rijdt al sinds 1929. Met een half miljoen passagiers per jaar is het een van de populairste lange-afstandsverbindingen in de VS. De passagiers, mensen die voor Trump of Clinton stemden, zitten door elkaar. Politiek blijkt gevoeliger te liggen dan ooit.
"Ik ben therapeut en spreek veel mensen met stress, zegt een man van rond de veertig. "Er is veel woede en frustratie. Niet bij al mijn patiënten, maar bij een bepaalde groep wel. In het middenwesten, waar ik woon heerst diepe verdeeldheid."
Sommigen kiezen er zelfs voor in hun familie niet meer over politiek in het algemeen of president Trump in het bijzonder te praten. "Onze familie is verdeeld. En we willen niet dat hij onze verhoudingen verpest", zo vertelt een vrouw. "Ik wil graag bevriend blijven met mensen. En politiek leidt snel tot onenigheid", zegt een vrouwelijke passagier in de aangrenzende coupé.
"Er is teveel radicaal rechts en radicaal links", vindt een oudere meneer. "Er zit weinig meer in het midden." De vrouw aan zijn zijde knikt instemmend.
"Als ze er niet over beginnen, doe ik het zelf ook niet", zegt een medewerker van het spoorwegbedrijf. "Je moet mensen niet tegen de haren instrijken."
Deel drie: Montana verdeeld tussen kolen en milieu
De Amerikaanse president Donald Trump beloofde het telkens weer tijdens de verkiezingscampagne: hij ging de ontslagen kolenwerkers weer aan het werk helpen door de regeltjeszucht vanuit Washington terug te schroeven.
Milieuregels uit het Obama-tijdperk gingen overboord, onder meer over de uitstoot van koolmonoxide en het bouwen van kolencentrales in de buurt van water. De nieuwe koers verklaart waarom Trumps nog steeds populair is in Montana, een van Amerika's belangrijkste kolenstaten.
Ze verbranden hier zo'n tien miljoen ton steenkool. Dat zorgt voor werk voor veel werknemers in de mijnen en in de kolencentrale.
In Montana wonen zowel voor- als tegenstanders van Trumps oorlogsverklaring aan de bureaucratie. Een van de voorstanders is Dwayne Ankney. Hij zit namens de Republikeinen in de Senaat van Montana, en heeft er veertig jaar op zitten in de kolenindustrie.
"Ze verbranden hier zo'n tien miljoen ton steenkool. Dat betekent werk voor veel werknemers in de mijnen en in de kolencentrale." Al die mensen kregen het gedurende acht jaar Obama steeds zwaarder volgens Ankney. De ene na de andere milieuwet maakte het de kolenindustrie het leven zuur.
Volgens veehouder Steve Charter is de haast waarmee de regering milieuwetgeving ongedaan maakt, een regelrechte bedreiging voor zijn land. "De Stream Protection Act legde de mijnbouw rond rivieren aan banden, wat goed was ter voorkoming van watervervuiling en droogvallen. Water is van levensbelang. Zonder water kan je geen vee houden."
Het betekent dat de VS de klimaatdoelen van Parijs niet zal halen. Maar ook dat akkoord had de regering toch al naar de prullenbak verwezen.
Deel vier: Laatste halte, het progressieve Seattle
Seattle is een progressieve stad aan de Amerikaanse westkust, modern en werelds. Kortom: een stad waar ze op de Democraten stemmen. En dat botst nogal met president Trump en zijn beleid.
Wereldhandel versus America First. Open samenleving tegenover strengere immigratiewetten. Het schuurt tussen Seattle en het Washington van Trump.
De president zat nog geen twee weken in het Witte Huis of zijn kersverse inreisverbod voor burgers uit zeven moslimlanden werd al succesvol aangevochten door de Democratische hoofdaanklager van Seattle. Bob Fergusson heeft al vier rechtszaken gewonnen tegen de beslissing om iemand de toegang tot de VS te ontzeggen.
"Onze successen hebben mensen hoop gegeven in donkere tijden. En het zijn echt donkere tijden voor ons land. Mensen willen het gevoel hebben dat ze hier doorheen gaan komen. "
Toenadering
Toch wordt er ook naar toenadering gezocht, zegt Timothy Egan, columnist van de New York Times. Hij groeide op in Seattle. "Na de verkiezingen zijn mensen uit de stad met bussen over de Casacaden getrokken op zoek naar Trump-stemmers in Republikeinse county's. Ze wilden weten wat die mensen beweegt."
Terecht in de ogen van Egan. "Denk je dat die mensen daar allemaal racisten zijn? Vroeger stemde een deel van hen op Kennedy, Clinton en Obama. Mensen zijn dat vergeten. Deze mensen gaven ook hun stem aan een zwarte president."
