Waar zijn de gouden jeugdelftallen van 2011 en 2012 gebleven?
Nu het Nederlands elftal voor de tweede keer op rij ontbreekt op een eindronde is het een goed moment om de blik op de toekomst te richten. Nederland brengt altijd voetbaltalent voort, ondanks de huidige donkere periode.
Een blik in het verleden leert bijvoorbeeld dat Oranje Onder-17 bij de laatste tien edities van het Europees kampioenschap vier keer de finale haalde. Twee keer was Nederland zelfs de sterkste. Een beter resultaat dan klassieke grootmachten als Frankrijk, Duitsland, Engeland en Italië.
In zowel 2011 als 2012 werd in de finale Duitsland verslagen. Waar is de gouden generatie gebleven? Hoeveel spelers haalden het grote Oranje?
De Nederlandse jeugd buigt in 2009 op het toernooi in Duitsland - ondanks een doelpunt van Luc Castaignos - na verlenging met 2-1 voor het gastland. Stefan de Vrij, Bruno Martins Indi, Joël Veltman, Adam Maher en Ola John halen later het Nederlands A-elftal. Oguzhan Ozyakup kiest uiteindelijk voor Turkije en weet daar een plaats in het nationale elftal te bemachtigen.
Het valt op dat de basisopstelling van Oranje in de finale veel onbekende namen herbergt. Patrick ter Mate, Bob Schepers, Shabir Isoufi, Mats van Huijgevoort en Mohamed Madmar zijn geen spelers die op zondagavond in Studio Sport voorbijkomen.
"We hadden een hele goede groep", herinnert aanvaller Isoufi zich. Hij was op het toernooi in Duitsland een vaste waarde in de ploeg van coach Albert Stuivenberg. "Castaignos, De Vrij, Ozyakup en ook ikzelf waren de betere, dragende spelers. Je ziet ook dat zij het gered hebben in het topvoetbal. Met een aantal jongens heb ik via social media nu nog weleens contact."
Isoufi (25) speelde vier eredivisieduels voor Feyenoord en kwam uiteindelijk in de eerste klasse bij Sportclub Feyenoord terecht. "Mijn route liep anders, mede door twee afgescheurde enkelbanden. En ik had vroeger meer in mezelf moeten investeren, maar als jonge jongen besef je dat minder. Ik heb nog tien interlands voor Afghanistan gespeeld, maar dat is nu niet meer te combineren met mijn studie."
Een Oranje-team met een aantal in het oog springende namen, die later ook het grote Oranje halen, grijpt in Servië met overtuiging de Europese titel in 2011. Door goals van Tonny Vilhena (twee), Memphis Depay, Terence Kongolo en Kyle Ebecilio wordt Duitsland met 5-2 opzijgezet.
"Het was een team vol persoonlijkheden, culturen, maar bovenal: veel goede voetballers", aldus toenmalig aanvoerder Daan Disveld, nu speler van tweededivisionist TEC. "Maar de titel was ook de verdienste van trainer Albert Stuivenberg, die iedereen met beide benen op de grond hield. Want hoe zeg je het netjes: het was een bont gezelschap spelers."
"Wat ons als team kenmerkte? In de finale kwamen we twee keer op achterstand, maar wonnen we uiteindelijk met 5-2. Kyle Ebecilio en Memphis Depay staken erbovenuit op het toernooi."
Het heeft Disveld enige tijd gekost te beseffen dat zijn toekomst niet in de eredivisie of Bundesliga ligt. "Natuurlijk was ik het liefst profvoetballer gebleven, maar ik vind het mooi zo. Naast voetballen bij TEC werk ik nu ook als salesmedewerker en dat geeft mij veel voldoening. Dat is nu voor mij topsport."
"Tot een half jaar terug keek ik weleens jaloers naar de jongens die het wel hebben gered. Waarom zij wel en ik niet? Ik wist echter dat ik niet de beste voetballer van het stel was, maar dat ik door mijn werklust wel veel bereikt heb. Dat toernooi in 2011 pakken ze mij niet meer af."
Een jaar later is alleen Vilhena over van het basisteam dat het EK won, maar het is opnieuw raak voor de Oranjetalenten. En jawel, weer wordt Duitsland verslagen. Dit keer met 6-5 na strafschoppen.
Het is een Oranje-elftal dat vijf jaar later redelijk terecht is gekomen. Riechedly Bazoer en Nathan Aké zijn zelfs al actief in een grote competitie. Maar er zijn ook jongens die vooralsnog een minder glansrijke loopbaan kennen.
Bij de naam Joris Voest gaat bijvoorbeeld niet direct bij iedereen een belletje rinkelen, maar de tegenwoordige linksback van FC Emmen is in die tijd een vaste waarde. "We waren een hecht team dat leunde op de klasse van Vilhena, Hendrix, Aké en Bazoer. De sfeer op het EK in Slovenië was top. Duitsland was weliswaar sterker in de finale, maar op vechtlust en teamgeest wonnen we de titel."
"Bij deze groep zag je aan Nathan Aké dat hij op vroege leeftijd al klaar was om de stap naar een eerste elftal te maken. En nu speelt hij zelfs al in de basis bij het grote Oranje. Hij gaat een mooie toekomst tegemoet", verwacht de 22-jarige Voest.
Voest gold bij Heerenveen als een groot talent, maar fysiek ongemak heeft hem teruggeworpen. "Anderhalf jaar na de EK-titel scheurde ik mijn kruisband af en later gebeurde dat nog een keer. Dat was zwaar. Maar de gedachte dat ik misschien nu ook in de eredivisie of in Duitsland had kunnen spelen, heb ik naast me neergelegd. Mijn Oranje-shirt en de medaille heb ik ingelijst. Ik kijk er soms nog naar. Dat is nu een warme en bovenal trotse herinnering."
Op het EK in 2014 laat Nederland weer van zich horen. Met onder anderen de scorende Abdelhak Nouri en Steven Bergwijn maakt Oranje op Malta in de halve finales gehakt van de Schotse leeftijdsgenoten (5-0). Oranje verliest uiteindelijk na penalty's de finale van Engeland.
Van dit basisteam lijken vooralsnog alleen Donny van de Beek en Steven Bergwijn de aansluiting met de nationale top te hebben gevonden. Hidde ter Avest is al jaren basisspeler bij FC Twente. Bilal Ould-Chikh hoopt bij FC Utrecht, na een mislukt avontuur bij Benfica, alsnog op een mooie voetbalcarrière. De rest van het EK-team van 2014 wacht nog op de definitieve doorbraak op het hoogste niveau.
