In Nederland te koop, door kinderhanden gemaakt. Weer blijken er in Nederland producten te koop waaraan kinderarbeid te pas komt. Dit keer gaat het om graniet uit India. Het is niet de eerste keer dat blijkt dat kinder- en slavenarbeid ook bij Nederlandse producten nauwelijks uit te bannen zijn.
Alle intentieverklaringen van het bedrijfsleven ten spijt. "Je kan geen chocolade kopen zonder dat er kinderarbeid in het spel is", zegt Antonie Fountain van de club voor duurzame cacao VOICE. Na Ivoorkust is Nederland de grootste cacaoverwerker wereldwijd.
We hebben een lijn nodig waarvan de overheid zegt: daar onder komen we niet.
Zeven jaar geleden tekende de cacaosector in Nederland een intentieverklaring om te komen tot honderd procent gegarandeerd duurzame cacaoconsumptie in 2025. "Maar uit een recent rapport blijkt dat er nu meer kinderen werken in de sector dan vijf jaar geleden. Het probleem blijft dus bestaan, ondanks alle inspanningen", zegt Fountain.
Hij denkt dat zolang consumenten niet te veel willen betalen, het prbleem niet is uit te bannen. Tenzij er regels komen. "Dat is een rol voor de overheid. We hebben wetten nodig. We hebben een lijn nodig waarvan de overheid zegt: daar onder komen we niet. Dat hebben we nu niet."
Volgens Bibi Bleekemolen van de duurzame smartphonemaker Fairphone is kinderarbeid niet uit te bannen omdat er zo weinig inzicht is in de complexiteit van de productieketen. "Met toeleveranciers in soms wel 567 stappen, ontstaat er nog steeds een black box. Daarbinnen kunnen we het niet garanderen."
Complex
Elk component van de Fairphone nestaat bestaat weer uit verschillende onderdelen. "De keten voor goud op de printplaat kan uit zes onderdelen ontstaan. Daar kunnen foute producties tussen zitten", aldus Bleekemolen. "De keten is zo complex dat het heel moeilijk is om honderd procent garantie te geven."
De problemen zijn niet door een individueel bedrijf op te lossen. Met convenanten proberen partijen gezamenlijk aan verbeteringen op het gebied van arbeidsomstandigheden, milieu en dierenwelzijn te werken.
An sich is een stukje papier niks waard.
Op het gebied van bij voorbeeld duurzame kleding heeft Nederland als eerste ter wereld een textielconvenant gesloten, vorig jaar juli. Zestig kledingmerken hebben hun handtekening gezet en proberen de arbeidsomstandigheden in textiellanden te verbeteren.
En twee maanden geleden heeft demissionair minister Lilianne Ploumen afspraken gemaakt met de goudsector over het gebruik van verantwoord goud. Handelaren, juweliers, edelsmeden en elektronicabedrijven doen mee aan dit convenant.
Bleekemolen vindt een convenant een goed middel, een handig platform. "Maar an sich is een stukje papier niks waard. Uiteindelijk is het aan bedrijven en consumenten om het eerlijker te maken."
De betrokken granietbedrijven in Nederland, Michel Oprey & Beisterveld, Jetstone en Kerasom, zeggen in een reactie dat ze maatregelen nemen tegen misstanden in de natuursteensector.