We leven steeds langer. Eén op de vier mensen wordt nu al ouder dan 90 jaar. Maar beseffen we dat eigenlijk wel? Volgens Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie, is die hogere levensverwachting nog niet echt geland.
"Veel mensen beseffen niet dat er een grote kans is dat ze 90 jaar of ouder worden", zegt Olde Rikkert. "Als ik college geef aan studenten dan heerst er echt ongeloof in de zaal als ik zeg dat de meesten van hen 90 of 100 worden."
En dat geldt niet alleen voor de jongeren van nu. Gegevens van het CBS laten zien dat een man van 57, die is geboren in 1960, nu al 40 procent kans heeft om 90 te worden. Voor een vrouw van 57 is dat 50 procent.
Sterk onderschat
Voor vrouwen is de kans om 90 te worden beduidend hoger dan voor mannen. En daarbij wordt die kans hoger naarmate je al ouder bent. Maar ook het opleidingsniveau speelt een rol. Hogeropgeleiden hebben een grotere kans om oud te worden dan laagopgeleiden, schrijft het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI).
Het instituut concludeert dat zowel mannen als vrouwen en zowel laag- als hoogopgeleiden de levensduur onderschatten. Maar hoogopgeleide vrouwen spannen de kroon: de kans om 90 jaar of ouder te worden schatten deze vrouwen half zo hoog in als de prognose die op CBS-cijfers is gebaseerd.
Volgens Olde Rikkert hebben veel mensen een negatief beeld van oud worden. "Dement worden is de zwarte wolk die iedereen ziet hangen. Dat bepaalt ons beeld van oud worden." Dat is volgens hem niet terecht. "Er zijn steeds meer 90-plussers die goed oud worden. Dat blijkt uit allerlei onderzoek."
Daar zou wel meer aandacht voor moeten zijn, zegt de hoogleraar. "Ik trek altijd volle zalen als ik een lezing hou over 'hoe voorkom ik dementie'. Maar we moeten ook praten over 'wat doe ik tegen de tijd dat ik 90 ben'. We moeten eerder beginnen met het schrijven van ons volgende hoofdstuk, waarin nog heel veel kan."
Ouder worden vraagt namelijk om aanpassingen en werpt ook nieuwe vragen op. "Wat kan ik nog doen? Hoe geef ik invulling aan mijn leven? Mensen moeten nagaan waar ze op die leeftijd nog lol in hebben. Dat is niet makkelijk als je er pas op je 90ste over gaat nadenken."
Blijven bewegen en sociaal actief blijven, daar draait het om.
Olde Rikkert heeft zelf twee fitte 90-plussers in zijn familie: zijn ouders. "Mijn moeder is 93 en mijn vader bijna 97. Hij fietst nog dagelijks en doet de boodschappen. Blijven bewegen en sociaal actief blijven, daar draait het om. Ik vraag ook altijd aan ze: Wat ga je volgende week doen en met wie?"