Cholera maakt angst in Jemen 'bijna normaal'

"Acht vrienden van mij hebben cholera opgelopen. Twee zijn eraan overleden. Ik kan het nog steeds niet geloven." Dit zijn de woorden van Khalid Alghalani (30). Hij woont in Sanaa, de hoofdstad van Jemen. Zijn land wordt geteisterd door de grootste cholera-uitbraak van de afgelopen jaren. In het land woedt al twee jaar een burgeroorlog.

"De meeste vrienden van mij zijn omgekomen tijdens de oorlog. Door bommen of luchtaanvallen. Maar dat ik nu ook vrienden verlies aan cholera omdat er geen zorg voor ze is, daar kan ik niet bij."

Cholera is een acute maag-darminfectie die wordt verspreid door het eten of drinken van besmet water of voedsel. Symptomen van de ziekte zijn diarree en uitdroging. Wie niet snel wordt behandeld, kan overlijden.

Het Rode Kruis maakt zich grote zorgen om de situatie in Jemen. De hulporganisatie verwacht dat meer dan 600.000 mensen aan het einde van dit jaar cholera hebben. Dat is 1 op de 45 inwoners van het armste land in de Arabische Wereld. Sinds mei overlijden er 27 mensen per dag aan cholera. Op dit moment zijn al meer dan 1850 mensen overleden.

De ziekte verspreidt zich enorm snel in het land. Dit komt mede door de burgeroorlog die al twee jaar aan de gang is. "De inwoners van Jemen zijn al verzwakt door de grote tekorten aan voedsel. Daarnaast liggen de ziekenhuizen vol met gewonde militairen en chronisch zieke mensen", vertelt Peter Maurer, hoofd van het Internationale Rode Kruis.

"Toen ik door Jemen reed, zag ik de verwoesting en armoede overal", vertelt hij. "De complete infrastructuur is kapot. Overal zie je restanten van bommen en kogelgaten. Het vuilnis stapelt zich op in de straten omdat het niet meer kan worden opgehaald. Daardoor vervuilt het water."

Daarnaast zijn veel rioolnetwerken en waterzuiveringsstations vernietigd. En als ze er nog wel zijn, dan werken ze vaak niet.

Murad Subay is kunstenaar en wordt ook wel de Banksy van Jemen genoemd. Hij woont in Sanaa en maakt zich zorgen. "Jullie horen overal dat wij water en middelen nodig hebben, maar wat we echt nodig hebben is dat de oorlog stopt."

"De overheid hier geeft niets om de mensen. Cholera is vanaf het begin gewoon genegeerd en nu loopt het de spuigaten uit. Ondertussen bouwt de overheid overal nieuwe gebouwen. Hoe dan?"

Hoewel hij zelf geen directe vrienden of familie is verloren aan cholera zoals Khalid, is hij bezorgd. Hij voert campagne via zijn straatkunst om mensen bewust te maken van de ernst van de situatie.

Niet alleen mensen van het platteland zonder toegang tot medische zorg zijn slachtoffers van de cholera epidemie. Khalid: "Alle mensen in Jemen zijn op dit moment arm. Niemand krijgt salaris. Ik ben zelf eigenaar van een sportschool en ik heb al acht maanden geen geld gekregen."

En hij is niet de enige. De ziekenhuizen lopen leeg, omdat de dokters al maanden geen salaris meer hebben gehad. De artsen zoeken ander werk of komen niet meer opdagen, omdat ze ook hun eigen kinderen te eten moeten geven.

Net als veel anderen kookt Khalid zijn water en is hij voorzichtig met voedsel kopen en bereiden. "Mineraalwater is inmiddels een luxeartikel geworden dat we niet kunnen betalen, dus we moeten wel. We hebben geen elektriciteit meer, dus gebruiken we zonne-energie om te koken. Iedereen is extra voorzichtig."

Murad beaamt dit. "Alles is ongeveer 300 keer zo duur geworden als voor de oorlog. Ik kan zelf gelukkig nog flessen water kopen, maar de meeste mensen koken het water of gooien er chloor doorheen en drinken het dan zo op."

Maar niet iedereen kan dit doen. Murad vertelt dat hij vaak 's avonds mensen door het vuilnis ziet gaan om eten te zoeken voor zichzelf en hun kinderen. "Het vuilnis ligt al zo lang buiten dat het één grote bron van cholera is geworden. Maar ja, de honger wint het van de angst."

Khalid is bang dat het virus hemzelf of zijn familie uiteindelijk zal treffen. "Zoveel mensen om ons heen hebben de ziekte opgelopen, vooral kinderen. Ik hoop dat ik mijn dochter kan beschermen."

Volgens Murad is iedereen in het land op dit moment bang. "Gister was ik misselijk, en werd ik direct angstig. Zou het cholera zijn? We zijn al zo lang bang, dat het bijna normaal is geworden."