Minder Nederlandse wijn, maar 'Hollandse zomer' kan redding bieden
Het was een lastig voorjaar voor Nederlandse wijnboeren. Eind maart was het al warm, in april vroor het een aantal nachten en zelfs in mei was er nog sprake van nachtvorst. De wijnboeren schatten dat ze dit jaar 25 tot 30 procent minder druiven kunnen oogsten dan vorig jaar.
De Vereniging Nederlandse Wijn Producenten (VNWP) verwacht daarom dat wijnjaar 2017 minder flessen zal opleveren. Dat betekent dat er over twee jaar minder witte wijn van Nederlandse bodem te krijgen is en dat er over vier jaar minder rode wijn beschikbaar is.
Slecht nieuws, want er wordt in Nederland toch al weinig wijn geproduceerd. Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland waren er 134 commerciële wijngaarden in 2016, die in totaal zo'n 240 hectare grond in gebruik hebben. Samen produceerden zij vorig jaar ongeveer 1,1 miljoen flessen wijn. Dat is een fractie van de 500 miljoen flessen wijn die Nederlanders jaarlijks consumeren.
Beregening
Op zijn Betuwse wijngaard produceert Diederik Beker ieder jaar zo'n 25.000 flessen. De schade op de wijngaard valt mee, zegt hij. "Ik verwacht dit jaar zo'n 10 procent minder druiven te oogsten."
Dat de schade meevalt, is te danken aan beregening, een techniek die fruittelers ook gebruiken bij vorst. Door de druiven te besproeien ontstaat er een dun laagje ijs op de druiven dat steeds smelt - als water bevriest komt er namelijk warmte vrij.
Een hele hoek van de wijngaard is bruin. Ik moet de trosjes met een zaklamp zoeken.
Maar lang niet alle Nederlandse wijnproducenten en fruittelers beschikken over een sproeisysteem. "Zo'n installatie is kostbaar, maar een groter probleem is de beschikbaarheid van water in de grond. In de Betuwe is daar genoeg van, maar in Limburg al veel minder en in Zeeland is het grondwater zilt - daar kunnen druiven niet tegen."
Gevolg is dat sommige wijnproducenten een groot deel van hun druiven zijn kwijtgeraakt. "Ik ken wijngaarden in de Achterhoek die dit jaar 70 tot 80 procent minder opbrengst hebben", zegt Beker.
Ook bij wijngaard Kruisboom in het Limburgse Klimmen is de schade groot, vertelt eigenaar Albert Maessen. "Het is hier een ravage. We hebben in juni vorig jaar een hevige hagelbui gehad, waardoor een hoop wijnstokken het al niet meer uit zichzelf deden. De scheutjes die dit jaar aan de overgebleven wijnstokken groeiden, hebben er vorst overheen gekregen. Ze zijn helemaal kapot."
De oogst uit Klimmen is dit najaar dan ook zeer beperkt. "Een hele hoek van de wijngaard is bruin", aldus Maessen. "Ik moet de trosjes met een zaklamp zoeken."
Streekproducten
Dat terwijl Nederlandse wijn steeds meer monden weet te beroeren. "Er is meer animo voor Nederlandse wijn, met name bij restauranteigenaren. Nederlandse wijn speelt in op een trend van duurzaamheid", zegt VNWP-bestuurder Dik Beker, die ruim vijftien jaar geleden de wijngaard oprichtte die zoon Diederik nu bestiert.
Met name buitenlandse gasten vinden onze wijnen heel interessant.
Ronnie Brouwer, uitgeroepen tot sommelier van het jaar en werkzaam bij sterrenrestaurant De Kromme Dissel, zette heel bewust een aantal Nederlandse wijnen op de kaart. "Het zijn mooie streekproducten, daar loopt de consument warm voor. Met name buitenlandse gasten vinden onze wijnen heel interessant."
Naar het buitenland gaat de Nederlandse wijn nog niet - alles wordt hier afgezet. "Voor export wordt er simpelweg te weinig geproduceerd", verklaart Beker senior. Met name restaurants en betere slijterijen kopen de wijnen in, maar ook Albert Heijn en Hema hebben wijn van Nederlandse bodem ontdekt.
Kwaliteit
Minder oogst betekent gelukkig niet dat de kwaliteit van de wijn dit jaar ook minder is. "De laatste zes tot acht weken voor de oogst zijn bepalend voor de kwaliteit", vertelt Beker senior. De oogst vindt normaal gesproken tussen half september en begin oktober plaats, maar door het warme weer in de afgelopen weken loopt de wijngaard van zijn zoon nu veertien dagen voor op schema.
"De druiven zijn vanaf half mei in een soort turbo-stand gegaan. Ik heb dit nog nooit meegemaakt", aldus Beker junior. "Voor een goede kwaliteit is het nu belangrijk dat we 'Hollands zomerweer' houden: niet te warm, niet te veel regen en geen zomerstorm."
