Online opgelicht: 'Het is een soort mindfuck'
"Ik heb mijn familie en vrienden nog niet durven vertellen dat ik ben opgelicht", zegt Agnes, begin vijftig en slachtoffer van de 'Microsoft-scam'. Deze vorm van oplichting duikt volgens de politie de afgelopen maanden opvallend vaak op.
Sommige gedupeerden raken tienduizenden euro's kwijt aan de gewiekste online bedriegers. Agnes verloor meer dan 3000 euro. Ze schaamt zich en wil daarom niet onder haar eigen naam haar verhaal doen. "Maar ik vind het wel belangrijk om mensen te waarschuwen."
Vorige week werd Agnes gebeld door een Engelssprekende man met een Indiaas accent. "Hij zei dat hij van Microsoft was en vroeg of ik al had gemerkt dat mijn computer traag was. Dat was inderdaad zo. Volgens hem door malware."
Agnes had eigenlijk geen zin in het telefoongesprek, maar werd overvallen door de man die erop hamerde hoe acuut het gevaar was. "Hij vroeg of ik wist van de recente cyberaanvallen. Die waren zo erg dat Microsoft meteen aan het bellen was gegaan, om gebruikers te waarschuwen en hackers tegen te houden."
De man aan de andere kant van de lijn wekte vertrouwen, bijvoorbeeld door te zeggen wat het nummer was van haar Windows-licentie. Hij vroeg Agnes een aantal commando's in te typen op haar computer. En inderdaad, ze zag het woord opeens zelf staan op haar beeldscherm: malware. En dat terwijl ze haar computer juist bewust beschermde met goede antivirusprogramma's.
Agnes ging akkoord, toen de vriendelijke meneer van Microsoft vroeg een programmaatje te installeren waarmee hij op afstand kon meekijken in haar computer en de troep kon verwijderen.
Vanaf dat moment begon een urenlang "scanproces". Het beeld ging af en toe op zwart. De virusscanner moest tijdelijk uit. Omdat ook haar mobiel besmet kon zijn, mocht ze die niet gebruiken.
Toen ben ik zo stom geweest om dat geld over te boeken.
Ondertussen toonde de man van 'Microsoft' aan dat het helemaal mis was op haar computer. Criminelen hadden het op haar voorzien. "Om de hackers te traceren, gingen ze een bedrag naar mijn rekening overmaken. Dat moest ik dan later weer terugstorten. Zo wilden ze de hackers in de val lokken."
Agnes zag het daarna met eigen ogen op haar beeldscherm: op haar rekening was inderdaad 2400 euro bijgeboekt. "Het moest een groot bedrag zijn, want op een paar tientjes zouden hackers niet reageren."
Omdat internetbankieren niet meer veilig zou zijn, kreeg Agnes de vraag om het geld terug te betalen via Western Union. Op haar scherm kreeg ze een aantal 'Microsoft-managers' te zien. Ze mocht zelf kiezen naar wie ze het overboekte. Agnes koos voor een net ogende meneer in Frankrijk.
"Toen ben ik zo stom geweest om dat geld over te boeken", zegt Agnes. "Ik had nooit betaald als ik niet zelf had gezien dat er geld was bijgeschreven op mijn bankrekening."
Ootje genomen
Natuurlijk had ze al die tijd ook argwaan. Maar ondertussen liep die scan op haar computer. "Dus ik dacht: ik kan niet zomaar stoppen, dan heb ik beschadigde bestanden. Dus je hinkt op twee gedachten: of het is echt, of je wordt in het ootje genomen."
Dat het dat laatste was, merkte Agnes toen ze ook via internetbankieren nog een keer geld 'terugstortte'. Ze zag hoe het rekeningnummer van 'Microsoft' snel werd aangepast terwijl ze de overboeking deed. Hoe er opeens iTunes-vouchers werden gekocht van haar geld en hoe iemand probeerde andere rekeningen te openen op haar naam.
Ik had mezelf slimmer geacht.
Agnes belde de bank, die onmiddellijk haar internetbankieren blokte. Voor het tegenhouden van de Western Union-overboeking was ze al te laat; het geld was meteen afgehaald in Parijs.
3100 euro is ze kwijtgeraakt. "Geld waar ik heel hard voor heb gewerkt", zegt Agnes. "Ik had mezelf slimmer geacht."
India
Ze heeft aangifte gedaan bij de politie, maar die zit volgens Agnes "met de handen in het haar". "Er zou een heel callcenter achter kunnen zitten in India of Pakistan. Ik vermoed dat ze heel veel andere mensen tegelijk oplichten, ook om het geld door te sluizen."
Ondertussen vraagt Agnes zich nog steeds af hoe het toch kan dat ze erin is getrapt. "Ze hadden gewoon alles dichtgetimmerd. Op iedere vraag een antwoord." En ze konden alles laten zien, op haar eigen computer. "In feite hebben ze me gewoon een serie plaatjes voorgeschoteld waar ik naar zat te kijken. Toch geloof je wat je ziet op je beeldscherm. Het is een soort mindfuck."