Er valt genoeg te kiezen, ook deze (nog) kleine partijen doen mee
Ze vallen wellicht wat minder op, omdat ze nog geen zetel in de Tweede Kamer hebben en wat lager op de kieslijst staan, maar ze doen zeker mee aan de verkiezingen: kleine, vaak nieuwe, partijen.
Welke partijen zijn dat en wat willen ze? Een overzicht - op volgorde van hun plek op het stembiljet.
De OndernemersPartij (lijst 12) is opgericht door oud-PVV'er Hero Brinkman en doet dit jaar voor het eerst mee aan de verkiezingen. De partij richt zich vooral op het MKB en zzp'ers, maar wil zich, naar eigen zeggen, ook op andere thema's richten, zoals veiligheid, zorg, bouw, vervoer en onderwijs. Om dat te bereiken moet de btw omlaag naar 19 procent, moet er een controleplan komen voor salafisme en moskeeën en moet de overheid gaan concurreren met zorgverzekeraars.
Forum voor Democratie (lijst 16) werd in 2015 opgericht als denktank door publicist Thierry Baudet, en is een van de initiatiefnemers van het Oekraïne-referendum. De partij wil minder macht voor de Europese Unie en een strikt immigratiebeleid. Ook wil de partij de zorgverzekeraars aanpakken en is Baudet voor een bindend referendum. De publieke omroep moet ingrijpend gesaneerd worden, zegt de partij.
Mensen zonder politieke achtergrond richtten vorig jaar De Burger Beweging (lijst 17) op. De initiatiefnemers houden zich bezig met vernieuwende burgerinitiatieven en vinden dat mensen meer zeggenschap moeten krijgen over hun eigen leven en omgeving. De lijsttrekker van de partij is Ad Vlems uit Boekel. Saillant detail: hij werd dat ongevraagd. De partij stelde de kieslijst op alfabetische volgorde van de voornamen van de kandidaten samen.
GeenPeil (lijst 19) is ontstaan uit online platform GeenStijl en was net als Partij voor Democratie een initiatiefnemer van het Oekraïne-referendum. De lijsttrekker van de partij is journalist Jan Dijkgraaf. De partij heeft geen partijprogramma. Als er kandidaten in de Tweede Kamer komen na 15 maart, dan belooft de partij dat de leden, als levende stemkastjes, democratisch kunnen bepalen wat het Tweede Kamerlid gaat stemmen.
De Piratenpartij (lijst 20) bestaat sinds 2010 en houdt zich bezig met (digitale) burgerrechten en het auteursrecht. De partij van voormalig model Ancilla van de Leest vindt dat de overheid zich minder zou moeten bemoeien met burgers en wil hen ook meer inspraak geven. De partij hoopte in 2012 al in de Tweede Kamer te komen, maar dat lukte toen niet. De Piratenpartij komt voort uit een internationale beweging, die in meerdere landen een politieke partij heeft opgericht.
Oud-presentatrice Sylvana Simons richtte eind vorig jaar Artikel 1 (lijst 21) op. De partij focust zich op thema's als racisme, discriminatie, emancipatie, armoedebestrijding en genderongelijkheid. In het partijprogramma staat onder meer dat Artikel 1 pleit voor de afschaffing van sekse-registratie in de gemeentelijke basisadministratie, en invoering van een Diversity Rating System voor overheden en bodycams voor agenten.
Niet stemmen. Met dat doel richtte advocaat Peter Plasman eind vorig jaar de partij Niet Stemmers (lijst 22) op. Hij wil er voor zorgen dat ook mensen die niet stemmen, toch zichtbaar zijn in de Tweede Kamer.
De Libertarische Partij (lijst 23) gaat al even mee; sinds 1993. Het jaar erop deed de LP mee met de verkiezingen, maar kwam niet in de Kamer. De eerstvolgende keer dat de partij meedeed, was in 2012. Partijleider en tevens filosoof Robert Valentine wil onder meer dat Nederland uit de EU en de NAVO stapt, en dat directe belastingen worden afgeschaft.
Lokale en provinciale politici richtten vorig jaar de partij Lokaal in de Kamer (lijst 24) op. De lijsttrekker is Jan Heijman, die ook lid is van de Provinciale Staten in Noord-Brabant. Hij komt daar uit voor Lokaal Brabant. Lokaal in de Kamer wil de politiek dichter bij inwoners brengen. De partij denkt dat dat kan, omdat politici direct betrokken zijn bij lokale en regionale vraagstukken. Lokaal in de Kamer wil onder andere dat er meer taken van het Rijk naar gemeenten gaan.
Jezus Leeft (lijst 25) is in 2013 opgericht, de partijleider is hovenier Florens van der Spek. Volgens de partij is er maar één oplossing voor alle problemen: het volgen van Jezus. "Als we met elkaar Jezus gaan volgen, wordt alles beter! Daarom staat dit punt op nummer 1 van het partijprogramma." Jezus Leeft wil onder meer de abortus- en euthanasiewet schrappen en zet zich in voor een groene en duurzame samenleving. Ook wil de partij uit de EU stappen.
StemNL (lijst 26) is twee jaar geleden opgericht door Helmonder Mario van den Eijnde. De partij heeft geen eigen verkiezingsprogramma, maar wil burgers actief laten meedoen aan de politiek door ze meer directe invloed te geven op de besluitvorming. Net als de partij GeenPeil wil de partij de achterban raadplegen als er gestemd moet worden in de Tweede Kamer.
Kieslijst 27 komt voort uit een samenwerking van de Partij voor Mens en Spirit, de Politieke Partij voor Basisinkomen, de Partij voor de Kinderbelangen en de Vereniging Vrede en Recht. De Partij voor Mens en Spirit stamt uit 2008 en ziet politiek als middel om dingen in de samenleving te veranderen. De partij kent vier basiswaarden: liefde, bewustwording, authenticiteit en holisme.
De Politieke Partij voor Basisinkomen is in 2013 opgericht en wil dat iedereen onvoorwaardelijk een basisinkomen van de overheid krijgt.
Partij voor de Kinderbelangen is in 2016 opgericht en wil opkomen voor de rechten van het kind. Deze partij staat niet op het stembiljet, maar wel op het logo. De partij wil een eind maken aan kinderarmoede, een nationaal zorgfonds en de schoolplicht afschaffen.
De Vereniging voor Vrede en Recht is een jaar later ontstaan. De partij wil dat burgers elf basisrechten krijgen en dat Nederland geen oorlog of conflicten met andere landen zoekt.
De Vrije Democratische Partij (lijst 28) is in 2015 opgericht door partijleider Burhan Gökalp. De partij heeft onder meer de afschaffing van de Eerste Kamer en het koningshuis in het programma staan. De studiefinanciering zou een gift moeten worden en de huur van sociale huurwoningen moet worden verlaagd, zegt de partij. Aan het homohuwelijk en abortus moet een einde komen, als het aan de partij ligt.