Shell kende én negeerde gevaren opwarming

Al in 1986 waarschuwde Shell in een vertrouwelijk rapport voor de ernstige gevolgen van klimaatverandering als gevolg van CO2-uitstoot. Dat schrijft De Correspondent vandaag in een reconstructie op basis van interne documenten, die ook in The Guardian verschijnt. Ook een aantal andere Europese kranten publiceren erover.

Ook wordt dan al de conclusie getrokken dat het gebruik van fossiele brandstoffen maximaal bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Toch heeft de multinational sindsdien zijn koers nauwelijks veranderd en investeert Shell vrijwel uitsluitend in fossiele brandstoffen, zegt journalist Jelmer Mommers die het verhaal voor De Correspondent heeft uitgewerkt, in het NOS Radio 1 Journaal.

In het Shell-rapport uit 1986 staat dat de opwarming ertoe kan leiden dat delen van de aarde onbewoonbaar zullen worden. Ook wordt al gewaarschuwd voor overstromingen, extreem weer en migratiestromen, kortom "veranderingen die de grootste uit de geschiedenis zullen blijken", citeert Mommers uit het stuk.

Film

In 1991 bracht het olieconcern ook een korte film uit over de ingrijpende gevolgen van klimaatverandering, Climate of Concern, die op scholen en universiteiten werd vertoond. Hierin wordt opgeroepen om "nú actie te ondernemen" om het doemscenario te voorkomen.

Hiermee liep Shell ver voor de troepen uit; de Amerikaanse oud-vicepresident Al Gore schudde de wereld pas in 2006 echt wakker met de spraakmakende film over klimaatverandering An Inconvenient Truth. Begin jaren 90 was het nog geen uitgemaakte zaak dat menselijk handelen de belangrijkste factor is bij de opwarming van de aarde en daaruit voortkomende klimaatverandering. Daarover is nu onder klimaatwetenschappers geen discussie meer.

Duurzaam

Ondanks de bezorgde geluiden naar buiten toe wachtte Shell tot 1997 voor het de eerste stappen in de richting van duurzame energie zette, onder toenmalig directeur Jeroen van der Veer. "Maar ze komen erachter dat ze het niet zo goed kunnen en dat de spelregels voor schone energie anders zijn", zegt Mommers. Dus bleef de vergroeningskoers tot vandaag de dag beperkt tot 1 procent van de totale investeringen van Shell.

Helemaal in tegenspraak met zijn eigen vroege waarschuwingen steunde Shell in de jaren 90 een campagne van Amerikaanse olie- en kolenmaatschappijen om twijfel en verwarring te zaaien over de bevindingen van klimaatwetenschappers die de gevaren van opwarming van de aarde beschreven. De campagne was bedoeld om overheidsingrijpen in vervuilende energiewinning te voorkomen.

"Uit documenten blijkt dat Shell het klimaatdebat belangrijk vindt", zegt Mommers. "Maar het tragische is dat ze kennelijk niet kunnen veranderen op een manier die consistent is met hun eigen vroege waarschuwingen."

Shell heeft Mommers laten weten dat het concern zich blijft inspannen voor "effectief beleid". Het bedrijf zegt het belangrijk te vinden dat de wereld meer energie kan consumeren, terwijl er minder CO2 wordt uitgestoten. Daarom richt Shell zich nu op de winning van gas.