Daar sta je dan, op de lijst van numerus fixusstudenten. De inschrijvingen sluiten de komende weken van de meeste grote studies in het land. Een enorm aantal aankomend studenten schreef zich in voor studies met numerus fixus. Dat wordt solliciteren geblazen. Maar waar moet je als student rekening mee houden? Wat kun je doen om je voor te bereiden?
Focus niet alleen op binnenkomen
Iedere universiteit bedenkt zelf wat ze aankomende studenten voorschotelen. Voor de een is het een uitgebreid cv, voor de ander een motivatiebrief. Maar wat de meeste universiteiten wel gemeen hebben: je aantonen dat je aanleg hebt voor de studie.
Dat pakken universiteiten aan met kennistoetsen en met proefstuderen. Want wat blijkt: met toetsen en proefstuderen kunnen universiteiten goed inschatten of de studie met succes gaat doorlopen. Dat onderzocht Susan Niessen, promovendus van de Rijksuniversiteit Groningen. "Proefstuderen werkt goed", vertelt Susan. "Het voorspelt goed hoe studenten het in de studie gaan doen." Veel beter dan bijvoorbeeld vragen naar motivatie, zegt Susan. "Zodra er iets vanaf hangt, zijn aankomend studenten niet helemaal eerlijk meer. Motivatie voorspelt amper of de studie een match is."
Die match, die is uiteindelijk heel belangrijk volgens Susan. Haar tip: "Focus je niet alleen op binnenkomen, maar kijk ook of de studie echt bij je past." Daarvoor dient die kennistoets ook. "Zie het als een voorproefje of de studie echt is wat je wilt." Volgens haar kun je als aankomend student heel gefocust zijn op door de selectie heenkomen. "Maar als je dan toch op de bank zit te wachten tot je wordt toegelaten, gebruik deze tijd dan om nog eens goed te bedenken of de studie wel echt bij je past."
Bereid je goed voor
Rick Pleijhuis van ProfAct Academy, een bedrijf dat aankomend geneeskunde- en tandheelkundestudenten helpt bij de numerus fixus, vindt dat scholieren van de bank moeten komen. "Begin op tijd met leren en onderschat niet hoeveel stof het is", zegt hij. Scholieren zijn er volgens hem niet aan gewend dat ze zo hard moeten studeren. "Voor veel kennistoetsen staat twintig tot veertig uur. Als je een week van tevoren begint, red je het niet."
Maar ook de andere onderdelen van de numerus fixus vragen nogal wat van scholieren. Het is belangrijk dat aankomend studenten onderscheidend zijn, legt Rick uit. In de motivatiebrief én in het cv. "Lees je goed in op de universiteit en de opleiding waar je je aanmeldt. Het is belangrijk dat je vertelt dat je een bepaalde studie kiest voor de inhoud van de opleiding. En niet omdat je toevallig uit de stad komt, dat je er goed kunt feesten of dat je vrienden erheen gaan", zegt Rick. "En wat betreft je cv: bedenk goed wat jou onderscheidt. Ben je gegroeid in je supermarktbaantje? Dat wil je teruglezen in je cv. Zit je in een orkest of op hockey? Dan ben je vast goed in staat om samen te werken."
Studenten die niet de moeite nemen om een fatsoenlijke motivatie te schrijven vallen gelijk af.
Zoek naar toetsmateriaal op de website van de opleiding
Voor de opleiding psychologie aan Rijksuniversiteit Groningen hebben zich 1126 studenten aangemeld, terwijl er maar 600 plaatsen zijn. Daarom wordt er flink geselecteerd, vertelt beleidsmedewerker Johan Romeijn. "Om een schifting te maken moeten aankomend studenten een aantal stappen ondernemen", legt hij uit. "Na de inschrijving moeten ze eerst een motivatiebrief schrijven. Studenten die niet de moeite nemen om een fatsoenlijke motivatie te schrijven, vallen gelijk af, maar inhoudelijk wordt er niet zo gekeken naar de brieven."
De opleiding kijkt niet naar middelbare schoolcijfers, en doet ook geen motivatietest meer. Wel moeten studenten een selectieprocedure doorstaan. "Deze procedure bestaat uit een test op drie onderdelen: biologische psychologie, statistiek en een test over een online hoorcollege." De procedure is gebaseerd op hoofdstukken uit eerstejaars boeken, die op de website van de RUG te vinden zijn. "Als ze hier goed hun best op doen is de slagingskans hoog, maar je moet er wel aardig wat tijd in steken."
Kies de opleiding die bij je past
Klinkt dat allemaal als ongelooflijk veel werk, of heb je niet een fantastisch cv, dan kun je volgens het bedrijf Decentrale Selectie Training altijd nog strategisch op zoek gaan naar een opleiding. "Oriënteer je goed en kijk welke opleiding bij je past. Bedenk wat je sterke punten zijn", zegt het bedrijf. "Heb je bijvoorbeeld nul cv, maar wil je wel geneeskunde studeren, dan kun je bij de UvA terecht. Daar kijken ze niet naar je cv, maar vooral naar de kennistoets. En die kun je goed voorbereiden."
Dat stelt Rick van ProfAct ook voor. "Zo kijkt de RUG bij geneeskunde alleen naar de kennistoets, terwijl de Radboud Universiteit in Nijmegen zich vooral richt op de non-cognitieve vaardigheden. Daar is het patiëntgesprek en rollenspel veel belangrijker."
Decentrale Selectie Training benadrukt dat je het bij de meeste studies met numerus fixus vaak maar een paar keer, of zelfs maar een keer kunt proberen. "Bereid je goed voor. Begin vroeg met je voorbereiding. Heb je een goed cv nodig, begin dan al in 4 of 5 vwo met je cv bouwen."