Voor 70 euro vliegen naar New York, hoe kan dat?
Er komen meer goedkope vluchten van Europa naar de Verenigde Staten. Vandaag maakte lowbudgetmaatschappij Norwegian Airlines bekend het aanbod uit te breiden. Voor 69 euro kunnen mensen een ticket voor een vlucht over de oceaan kopen. Te goedkoop, vindt de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV). Die verwijt de luchtvaartmaatschappij onverantwoordelijk gedrag.
Prijsvechters zoals het IJslandse WOW Air en het Duitse Eurowings vliegen al op de route, en ook Norwegian bood al vluchten aan vanaf het Londense vliegveld Gatwick naar acht steden in de VS. Omdat er veel vraag is naar goedkope tickets op dit traject komen daar vanaf de zomer tien routes van Norwegian bij.
De luchtvaartmaatschappij vliegt straks 38 keer per week vanaf Belfast, Cork, Shannon en Dublin. De bestemmingen zijn Stewart International, Providence en Bradley International, allemaal vliegvelden in de buurt van Boston en New York. Kostte een enkele reis eerst nog 150 euro, nu is dat dus nog maar minder dan de helft.
Bij reguliere luchtvaartmaatschappijen betaal je voor een retourtje al snel zo’n 600 euro. Hoe kunnen de vluchten van Norwegian zo goedkoop zijn? De verklaring die het bedrijf zelf geeft voor de lage kosten verschilt erg van die van critici.
Het vliegtuig
Norwegian vliegt met nieuwe Boeing 737 MAX toestellen, zegt een woordvoerder. Die zijn duurder dan oudere vliegtuigen, maar kunnen wel meer passagiers vervoeren. En nog belangrijker: ze verbruiken minder brandstof, een van de grootste kostenposten voor een luchtvaartmaatschappij. Dat drukt de prijs op de lange termijn.
Het vliegveld
Ook kiest het bedrijf ervoor om op kleinere vliegvelden in de VS te vliegen. "Die luchthavens bieden goede toegang tot New York, Boston en New England, maar rekenen flink lagere landingskosten", aldus de vliegmaatschappij.
Tegelijk is het aantal bestemmingen waarop Norwegian vliegt beperkt. "Zij doen alleen bestemmingen waar veel mensen op reizen, dan kun je altijd met een vol vliegtuig vliegen", zegt Joost van Doesburg van de VNV. En als het minder druk is besluiten ze gewoon om niet te vliegen. Dat is een heel ander verdienmodel dan bijvoorbeeld KLM, Lufthansa of British Airways."
Die maatschappijen kunnen ook meer plaatsen bedienen doordat ze aansluitende vluchten aanbieden. "Dan heb je vliegtuigen die op elkaar wachten, dat is duur."
Tegenwoordig moet je al bijbetalen als je naast je eigen vrouw wilt zitten.
Het personeel
Het cabinepersoneel van de budgetmaatschappij is vooral Aziatisch, volgens Van Doesburg. Die medewerkers zijn goedkoper dan westers personeel. Zorgelijk, want ze hebben daardoor minder gunstige sociale voorwaarden, aldus de vakbondsman. "Personeel uit die landen kan zich minder makkelijk verenigen in vakbonden en laat meer toe."
Dat klopt niet, volgens Norwegian. Een woordvoerder ontkent dat het bedrijf vooral goedkoper personeel uit Azië selecteert. Volgens haar werken er bij het bedrijf mensen uit alle hoeken van de wereld.
Extra's
Waar bij duurdere maatschappijen een maaltijd aan boord of het vervoer van ruimbagage bij de prijs zit inbegrepen, moeten passagiers bij budgetmaatschappijen na de aanschaf van hun ticket vaak nog hun portemonnee trekken. Voor eten, voor ruimbagage, voor het boeken en andere diensten. De lage prijzen voor de tickets gelden bovendien voor een enkele reis. "Tegenwoordig moet je al bijbetalen als je naast je eigen vrouw wilt zitten", aldus luchtvaartexpert Benno Baksteen.
Belasting
Een andere truc van de prijsvechters: delen van het bedrijf onderbrengen in landen waar ze minder belasting hoeven te betalen, aldus Baksteen. Volgens Van Doesburg is dat precies wat Norwegian ook doet. "Ze hebben een Noorse eigenaar, en een klein Noors hoofdkantoor. Maar het is gevestigd in Ierland, een land dat een mooie constructie biedt voor belastingontwijking."
Het bedrijf zelf ontkent dat dat de reden is dat Norwegian in Ierland is neergestreken. Volgens een woordvoerder gaat het vooral om het Open Skies Agreement, een soort handelsovereenkomst tussen de VS en onder andere Ierland die voor minder regels en efficiënter luchtverkeer zorgt.
Ook vanuit Amsterdam?
Of en wanneer Norwegian ook vanaf Nederland naar de VS gaat vliegen, wil het bedrijf nog niet zeggen. Van Doesburg ziet nog niet uit naar de komst van de lowbudgetmaatschappij. Hij vreest voor oneerlijke concurrentie.
