Iraanse Nederlanders zijn boos op de Rabobank. Bankmedewerkers vroegen hen recent telefonisch naar privacygevoelige informatie. De Rabobank erkent over de schreef te zijn gegaan, maar zegt zich te moeten houden aan Amerikaanse sancties tegen Iran.
Klanten van Rabobank werd onder meer gevraagd of ze nog van plan waren naar Iran te reizen en hoeveel geld ze daar zouden uitgeven. Ook werd gevraagd naar personalia van ouders en werd hen verzocht hun Iraanse paspoort of identiteitskaart te overleggen. Iraanse Nederlanders kunnen niet van hun dubbele nationaliteit af.
De 28-jarige Sonya Taheri: "De medewerkster zei dat men een kopie van mijn Iraanse paspoort wilde omdat ik primair als Iraniër werd gezien. Ik viel van m’n stokje: ik ben gewoon Nederlander." Taheri is in het dagelijks leven jurist en vertegenwoordigt inmiddels zo’n twintig Iraanse Nederlanders met soortgelijke klachten.
Het woord 'Iran'
Aanleiding voor de telefoontjes was veelal een transactie waarin het woord ‘Iran’ voor kwam, zoals het boeken van tickets bij Iran Air. Maar ook iemand die een klein bedrag voor een etentje bij een Iraans restaurant naar een vriendin overmaakte werd benaderd. Zelfs iemand met slechts het woord ‘Iran’ in haar naam kon rekenen op een telefoontje van Rabobank.
Een pinbetaling uit 2015 bij de Iraanse ambassade was de reden dat Amine Delkhoshnavaz door Rabobank werd gebeld. "Ze vroegen me of ik een dubbele nationaliteit had en of ik van plan was naar Iran te reizen maar ik gaf er geen antwoord op."
De ambtenaar uit Zaandam, die al 27 jaar Nederlandse staatsburger is, noemt de vragen van de bank ‘pijnlijk’.
Als klanten daar een vervelend gevoel van hebben gekregen spijt ons dat oprecht.
Gerda Mooij van de Rabobank erkent dat ook betalingen binnen Nederland met het woord ‘Iran’ in de transactie aanleiding zijn voor contact met de klant. De manager van de sanctiedesk zegt dat Rabobank klanten slechts wil voorlichten over de regels rond eventuele transacties met Iran. "Maar als klanten daar een vervelend gevoel van hebben gekregen, dan spijt ons dat oprecht."
Rabobank is de enige Nederlandse bank die financiële transacties met Iran faciliteert sinds een jaar geleden de economische sancties tegen het land door de Europese Unie werden verlicht. Wel moeten overboekingen naar het land eerst door de bank worden goedgekeurd. De klagers hebben echter helemaal geen overboekingen naar Iran gedaan.
Boete
De Rabobank moet zich houden aan de strengere Amerikaanse sanctiewetten. Zo mogen klanten van de bank geen dollars overmaken naar Iran of producten met Amerikaanse onderdelen verhandelen. "Overtreding van de Amerikaanse regels kan grote consequenties voor ons hebben, zoals hoge boetes."
Zo kocht ING in 2012 voor ruim 600 miljoen dollar vervolging door de Amerikaanse Justitie af na het faciliteren van betalingen door Iraanse en Cubaanse klanten.
De Iraans-Nederlandse klanten ervaren de vragen van Rabobank als ongepast. Juriste Sonya Taheri: "Het is alsof de politie je verhoort."
Gerda Mooij van de Rabobank: "We snappen dat mensen denken ‘waar bemoei je je mee’, maar we willen gewoon de regels uitleggen." Mooij zegt niet alleen Iraanse Nederlanders te bellen. "De transacties zijn leidend."
Veiligheid
De bank zegt dat de instructies voor medewerkers zijn aangescherpt. Er zou niet meer worden gevraagd naar privacygevoelige informatie. Toch kregen verschillende Iraanse Nederlanders nog zeker tot afgelopen week ongepaste vragen.
Amine Delkhoshnavaz zegt haar rekening bij Rabobank te sluiten: "Er is een stukje veiligheid bij de bank waar ik al achttien jaar klant van ben weggenomen."