'Skiën buiten de piste is juist dit jaar echt oppassen geblazen'

Nederlandse wintersporters die binnenkort op skivakantie naar de Alpen gaan, moeten enorm oppassen met het buiten de pistes skiën. Daarvoor waarschuwt Bert Romani, voorzitter van de Nederlandse Ski Vereniging, na het ongeluk in het Franse Tignes. Vier snowboarders kwamen om het leven door een lawine. "De ondergrond in eigenlijk heel het Alpengebied is heel slecht. Daarom moeten mensen enorm oppassen."

Door de slechte onderlaag is er maar weinig druk nodig om de sneeuw te laten glijden, zegt Romani. "De sneeuwkristallen van de eerste gevallen sneeuw zijn rond geworden. Daar valt vervolgens een vers pak sneeuw op, maar die twee lagen hechten heel slecht. Dan glijdt het van elkaar af."

Momenteel is de kans op lawinegevaar geschaald op niveau 3. "Dat is aanzienlijk op een niveau van 1 tot 5. Dat betekent dat het echt oppassen geblazen is", zegt Romani. "Het is belangrijk dat je de lokale informatie tot je neemt, voordat je besluit buiten de piste te gaan. En als je wel gaat, doe dat dan onder begeleiding van een gids."

Afdaalsporen

Rolf Westerhof, oprichter van Snow Safety Center, geeft met zijn stichting Nederlandse wintersporters cursussen over de gevaren van buiten de piste skiën. Hij is ook bekend in het gebied bij Tignes. "Ik ken de helling goed. Het is er heel steil en hij wordt veel gebruikt."

Ook hij begint over de slechte staat van de sneeuw. "Deze winter is er een atypisch sneeuwdek. Dat komt omdat het begin van de winter niet goed was. Daardoor is het fundament van de sneeuw minder. Daar kun je veel ellende door krijgen en zo'n lastige situatie blijft ook nog eens lang voortbestaan."

Dat de lawine van vandaag te voorzien was, gaat Westerhof te ver. "Dat dit probleem speelt, heeft de skileraar die mee was ook geweten", zegt hij. "Maar dat er een ongeluk zou gebeuren, was lastig te voorspellen."

De situatie van nu is erg onberekenbaar, zegt hij. "Een uiterst subtiele verandering in temperatuur of sneeuw die er door de wind is neergelegd, kan de situatie al uit balans brengen."

En dan kan het snel gaan. "Voor je het weet, komt de sneeuw naar beneden op een helling waar vlak daarvoor nog groepen probleemloos zijn afgedaald."

Volgens Westerhof was de groep die vandaag op pad ging goed uitgerust. "Volgens de berichten hadden ze lawinepiepers bij zich, maar doordat ze in een soort put terecht zijn gekomen, lagen ze zo diep onder de sneeuw dat een snelle reddingsoperatie onmogelijk was."

Om iemand levend onder de sneeuw vandaan te halen, moet snel gehandeld worden. "Als iemand niet binnen 15 tot 18 minuten onder de sneeuw vandaan gehaald wordt, is de kans klein dat diegene het overleeft", zegt Westerhof.

Slachtoffers

Deze winter zijn er al meer dan dertig lawineslachtoffers gevallen in de Alpen. "Gemiddeld registreren we honderd slachtoffers per jaar, maar dit gaat wel met grote aantallen tegelijk", vertelt Romani.

Komend weekeinde gaan er weer heel veel Nederlandse wintersporters richting de Alpen. Voorlopig is er weinig zicht op verbetering van de sneeuwkwaliteit. "De onderlaag is zo slecht, dat we verwachten dat dit nog wel een tijdje zo blijft", zegt Romani.