Een vuurwapen in je cel en een overval plegen op verlof, hoe kan dat?
Een gedetineerde die overvallen pleegt tijdens zijn verlof en die daarbovenop nog eens een vuurwapen met munitie in zijn cel verbergt. In zijn auto lag een kalasjnikov, en de overvallen zouden zijn gepleegd terwijl hij een enkelband om had. De 28-jarige Issam T. maakte het wel erg bont. Vijf vragen over deze opvallende zaak.
Hoe kan een gedetineerde een wapen in zijn cel hebben?
Dat heeft alles te maken met het milde regime waar Issam T. in zat, namelijk de Zeer Beperkt Beveiligde Inrichting (ZBBI) in Ter Peel. Hier bereiden gedetineerden die langere tijd hebben vastgezeten zich voor op hun terugkeer naar de maatschappij.
In Ter Peel is deze halfopen inrichting een apart gebouw op het gevangenisterrein. Anders dan in een gewone Penitentiaire Inrichting (PI) hebben de bewoners hier veel meer vrijheden. Zo mogen ze overdag zelfstandig het terrein af, bijvoorbeeld om te gaan werken of om boodschappen te doen. Ook hebben ze verlof in het weekend. De ZBBI is dan zelfs gesloten.
Is er dan geen enkele controle?
Detectiepoortjes zijn er niet in een ZBBI. Gedetineerden kunnen spullen van buiten de inrichting mee naar binnen nemen, en andersom. Wel is er iedere vrijdag cel-inspectie. Dat gebeurt nadat de gedetineerden met weekendverlof zijn gegaan. Verder kan het zo zijn dat bewoners moeten meewerken aan urinecontroles om te testen op drugsgebruik.
Is het vreemd dat deze verdachte in dit gevangenisregime zat?
Issam T. was veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijftien jaar. Hij had twee derde van zijn straf uitgezeten en zou daarom op korte termijn vrijkomen. Het is gebruikelijk dat gedetineerden die zo lang hebben gezeten, de laatste maanden naar een ZBBI gaan.
Voorwaarde is wel dat ze zich in de gevangenis netjes hebben gedragen en dat bekend is waar ze in het weekend verblijven. Ook mag er geen vluchtgevaar zijn en moet het maatschappelijk risico verwaarloosbaar zijn. Achteraf lijkt dit risico er in het geval van Issam T. wel degelijk te zijn geweest.
Waarom had hij een enkelband?
Dat was een voorwaarde voor zijn weekendverlof. Meestal hangt een enkelband samen met een gebiedsverbod. De gedetineerde mag niet op een bepaalde plek of in een bepaalde gemeente komen. Het kan ook zijn dat een gedetineerde huisarrest heeft, en dus verplicht thuis moet zijn.
Issam T. droeg een enkelband vanwege een gebiedsverbod. Op welke plekken hij niet mocht komen, is onbekend.
En ziet dan niemand waar hij uithangt?
De meldkamer van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) houdt de enkelbanddragers in de gaten. Dat betekent niet dat iedereen letterlijk wordt gevolgd. De meldkamer krijgt een signaal als iemand met een gebiedsverbod toch in dat gebied verschijnt. Er volgt ook een waarschuwing als iemand met huisarrest toch zijn huis verlaat of als een enkelband wordt doorgeknipt. De meldkamer stuurt er dan de politie op af.
Het zou goed kunnen dat Issam T. zijn enkelband gewoon om had op het moment dat de overvallen werden gepleegd. Zolang hij zich maar hield aan zijn gebiedsverbod, werd de meldkamer niet gealarmeerd. Wel kan een enkelband later worden uitgelezen en dus alsnog worden gecheckt waar iemand is geweest.
