Geldautomaat weg, supermarkt gesloten; Tzummarum loopt leeg

"Vroeger hadden we hier in Tzummarum zeker dertig winkels, maar nu is bijna alles weg", zegt bakker Struiksma. Het Friese dorp is een treffend voorbeeld van de krimp waar grote delen van het noorden van het land mee te maken hebben.

De bakkerij van Struiksma is al 117 jaar een begrip in het dorp. "Er zit nu geen enkele supermarkt meer", zegt Struiksma in het radioprogramma Nieuws en Co. "Daarom zijn we naast bakker ook maar slager geworden, dus we zijn nu een 'slakker'. Daarnaast verkopen we ook zuivel en kruidenierswaren. We zijn een beetje een kampwinkel geworden."

De krimp kwam ook aan bod vandaag in het eerste grote debat in aanloop naar de verkiezingen van 15 maart. Het debat was georganiseerd door de drie noordelijke provincies Friesland, Groningen en Drenthe. De politieke leiders waren het erover eens dat de krimpregio's in het noorden extra gesteund moeten worden.

Pinnen kan niet meer

Tijdens een wandeling met Gerben van der Mei, voorzitter van Dorpsbelang Tzummarum, wordt het beeld van de krimp bevestigd. "Kijk, de bloemenwinkel hier staat te koop. En het pand waar eerst de Spar zat ook. Dat soort dingen verdwijnen."

Sinds de Friesland Bank er zijn deuren sloot, is geld opnemen in het dorp van ruim 1400 inwoners niet meer mogelijk. "Daarvoor moeten we naar Franeker, een paar kilometer verderop."

Van der Mei blijft ondanks de signalen optimistisch. "Voor pinnen moet je nu dus het dorp uit, maar daar kun je rekening mee houden. Iedereen hier is mobiel, dus er is niet zoveel aan de hand. Het zit nu even in een dip allemaal, maar toch gebeurt er van alles. Het komt allemaal goed, daar ben ik heilig van overtuigd."

Maar dan moet de sporthal, even verderop, wel openblijven. "Die gaat misschien dicht, maar er is nog een kans dat hij openblijft. Dat is heel belangrijk. Wij zijn het enige dorp in de omgeving zonder dorpshuis, dus dit is de enige plek waar mensen elkaar nog ontmoeten en af en toe feestvieren."

Krap

Sporthal of geen sporthal, veel dorpsbewoners kiezen toch voor een toekomst elders. Maar dat is nog niet zo eenvoudig. Titia Zuidema probeert al zes jaar lang haar huis te verkopen; zonder succes. "We wonen nu met vijf mensen in een huis met drie slaapkamers. Het wordt krap."

Ze ziet het dorp langzaam leeglopen. "Jammer genoeg bloedt het een beetje dood. Wij zien hier ook geen toekomst meer."

Coffee to go

Bakker Struiksma wil niet weg uit Tzummarum. Met een beetje creativiteit kun je best overleven, zegt hij, en daarom kunnen zijn klanten sinds kort ook koffie bij hem drinken. "En we hebben ook coffee to go", zegt hij.

Coffee to go. Hij moet erom lachen als hij de symboliek van zijn koopwaar inziet.