Verkiezingsdebat: veel behoefte aan samenwerking

Veel partijen die meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen roepen op tot samenwerking. Dat bleek bij het eerste grote verkiezingsdebat tussen politieke kopstukken. In het provinciehuis in Groningen kruisten de lijsttrekkers van VVD, PvdA, SP, CDA, D66, GroenLinks, ChristenUnie en 50Plus de degens. Daarbij was de VVD vertegenwoordigd door fractievoorzitter Zijlstra. Lijstrekker Rutte had andere verplichtingen. De PVV, die ook was uitgenodigd, deed niet mee.

50Plus-voorman Krol zei dat de AOW-leeftijd weer 65 moet worden. "Als dat niet onderhandelbaar is bij coalitiebesprekingen, doet 50Plus niet mee."

Verantwoordelijkheid

De meeste partijen willen geen anderen uitsluiten om na de verkiezingen een coalitie mee te vormen. In de PVV zien de meeste deelnemers niets, maar voor het overige worden veel opties opengelaten. Zijlstra is al blij als er een coalitie komt. Hij zei dat net als in deze kabinetsperiode veel partijen verantwoordelijkheid moeten nemen, "in welke samenstelling dan ook". En ook coalitiepartner PvdA benadrukte het belang van samenwerking. "Niemand heeft de luxe alleen maar over voorkeurscoalities te praten", zei PvdA-leider Asscher. Hij voegde er wel aan toe dat GroenLinks en SP en in sommige opzichten D66 dichter bij de PvdA staan dan andere partijen.

CDA-leider Buma zei dat "in het landschap van nu geen favoriete coalities bestaan" en volgens D66-leider Pechtold werden mensen enthousiast toen tijdens de economische crisis partijen de handen ineensloegen. Pechtold zei dat hij met alle andere partijen die in Groningen waren goed kan samenwerken. Hij gaat bij voorbaat niet "helemaal over links of helemaal over rechts".

Schrikbeeld

GroenLinks-voorman Klaver heeft een voorkeur voor een progressieve coalitie, maar volgens hem is ook met D66 of met "de christelijke vrienden" een mooi kabinet te vormen.

ChristenUnie-voorman Segers noemde het een schrikbeeld "dat iedereen elkaar uitsluit". Volgens hem gaat het er niet zozeer om wie precies met wie gaat regeren, maar vooral wat de inhoudelijke afspraken worden.

SP-leider Roemer zei dat zometeen de keus gaat tussen een kabinet over rechts met de VVD of een kabinet over links met de SP. Eerder sloot hij de VVD als partner al uit.

Gaswinning

Het debat was in Groningen en mede daarom was er veel aandacht voor de aardbevingen in het noorden. Veel partijen zijn het erover eens dat er minder gas moet worden gewonnen. Daarbij wilde de een verder gaan dan de ander. Een aantal lijsttrekkers wil naar 12 miljard kubieke meter of nog verder naar beneden. Minister Kamp schroefde vorig jaar de gaswinning terug naar 24 miljard voor de komende vijf jaar.

Zijlstra wilde zich niet op een getal vastleggen, maar zei dat de gaswinning verder moet worden verminderd, als dat voor de veiligheid nodig is. Krol pleitte voor een parlementaire enquête naar de besluiten van de afgelopen jaren. Steeds meer partijen pleiten ook voor het schrappen van de rol van de NAM bij het bepalen van de vergoeding voor mensen die door de aardbevingen zijn getroffen.

Meer debatten

Er komen de komende tijd nog meer verkiezingsdebatten, onder andere bij Nieuws en Co op NPO Radio 1 op 24 februari en bij de NOS-tv op 14 maart. Het eerste tv-debat is gepland voor 26 februari bij RTL.