"Onvermijdelijke" aftreden Van der Steur op de voet gevolgd
Rutte: strijd was niet meer te winnen
Teevendeal kostte drie VVD-bewindspersonen hun ambt
Ivo Opstelten, Fred Teeven en nu Ard van der Steur: de inmiddels beruchte Teevendeal heeft een derde kabinetslid van de VVD de kop gekost. De minister van Veiligheid en Justitie bood vanavond in een Kamerdebat zijn ontslag aan.
Twee jaar ministerschap met veel excuses
ChristenUnie-leider Segers: dramatisch
ChristenUnie-leider Segers vindt het "van klasse getuigen" dat Van der Steur eerst zijn verhaal heeft verdedigt in de Kamer. "Hij heeft zich met hart en ziel gegeven en toen op een dramatische manier er een punt achter gezet." Segers vindt het overduidelijk dat het vertrouwen in de minister tanende was. Hij vindt dit ook een pijnlijke dag voor premier Rutte.
PvdA wist vooraf niet van vertrek Van der Steur
PvdA-fractievoorzitter Kuiken vindt het besluit van Van der Steur om af te treden moedig. Zij zegt dat zij vooraf geen signalen van de VVD heeft gekregen dat dit zou gaan gebeuren.
VVD'ers Rutte en Zijlstra wisten voor debat al van besluit Van der Steur
Premier Rutte en fractievoorzitter Zijlstra wisten al voor het Kamerdebat over de Teevendeal dat minister Van der Steur zijn aftreden zou aankondigen. Rutte en Zijlstra kozen er toch voor Van der Steur in het debat ferm te verdedigen. "Als je iemand gelooft, geloof je iemand", zegt Zijlstra daar over. Hij zegt dat Van der Steur zelf de conclusie heeft getrokken dat het niet meer kon omdat er een patstelling was ontstaan.
Zijlstra: "Dit is hoe dingen soms lopen. Ik had de hoop dat de gifbeker leeg was, maar er zaten nog een paar druppels in. Ik mag hopen dat hij nu echt leeg is, ik ben nu helemaal klaar met dit dossier."
CDA-leider Buma had er meer dan genoeg van
CDA-leider Buma oordeelt hard over Van der Steur: "Niemand die hem nog geloofde. Het was zo duidelijk dat hier iemand was die de plannen van de VVD moest redden. En daar moet hij eerlijk over zijn. Blijven zeggen dat de waarheid en het landsbelang bovenaan stonden, dat was iets waar ik eigenlijk meer en meer genoeg van had." Premier Rutte is ook verantwoordelijk voor de ontstane situatie vindt hij. Buma vindt dat de VVD het ministerie van Veiligheid en Justitie als een partijkantoor heeft gerund.
SGP-leider Van der Staaij: jammer dat er geen consensus groeide
SGP-leider Van der Staaij respecteert het besluit van minister Van der Steur om zichzelf eerst in de Tweede Kamer te komen verdedigen en fractievoorzitters de kans te geven hem vragen te stellen en pas daarna te vertrekken. "Ik vind dit wel de koninklijke route. Ik vind het wel jammer dat de dynamiek van het debat er niet toe leidde dat er een zekere consensus groeide. Het bleef hard."
D66-leider Pechtold: vertrek was onvermijdelijk
D66-leider Pechtold noemt het vertrek van Van der Steur onvermijdelijk. "Ik had nog wel de behoefte de minister en de premier verder te bevragen, en natuurlijk is het idioot als een minister bij zijn afscheid ook nog even zegt dat het allemaal ongefundeerd is. Maar aftreden is een emotioneel moment en je moet iemand ook zijn moment gunnen. En het signaal van de oppositie was kennelijk duidelijk.''
Minister Blok neemt taken waar van Van der Steur
Minister Blok neemt de taken waar van minister Van der Steur op het ministerie van Veiligheid en Justitie, melden bronnen aan de NOS. Mogelijk wordt dat morgen officieel bekendgemaakt. Blok (VVD) is minister voor Wonen en Rijksdienst.
Van der Steur niet naar Koning
Minister Van der Steur hoeft vanavond niet zelf naar Koning Willem-Alexander om zijn ontslag in te dienen. Hij kan schriftelijk aan de Koning mededelen dat hij zijn ontslag indient.
Terugblik op de politiek problemen van minister Van der Steur
Onvolledige informatie en onzorgvuldige communicatie zijn de rode draad door bijna twee jaar ministerschap van Van der Steur. Toen hij en Klaas Dijkhoff op 20 maart 2015 werden benoemd tot minister en staatssecretaris van Veiligheid en Justitie was er meteen kritiek. Een terugblik op zijn politieke problemen:
Premier Rutte: Van der Steur had besluit vandaag al genomen
Premier Rutte zegt dat Van der Steur eerder vandaag al het besluit had genomen om op te stappen. Rutte: "De strijd was niet meer te winnen en daarom heeft hij eerder vandaag al besloten aan het einde van het eerste deel van het debat af te treden." Rutte noemt het een waardig aftreden.
PVV-leider Wilders: aftreden enige mogelijkheid
PVV-leider Wilders riep Van der Steur tijdens het debat op om op te stappen. Hij vond zijn verhaal niet geloofwaardig. "Vervelend voor hem als persoon maar politiek gezien het enige juiste besluit wat hij kon nemen'', zegt Wilders over zijn aftreden. "Het siert hem dat hij zich heeft verdedigd."
SP-leider Roemer: niet onverwacht, maar respect
SP-leider Roemer is niet verrast door het aftreden van minister Van der Steur maar hij heeft wel diep respect voor Van der Steur en dat hij naar de Tweede Kamer is gekomen om verantwoording af te leggen.
Van der Steur treedt af
Minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie treedt af, hij gaat zijn ontslag indienen bij de Koning omdat hij vindt dat hij onvoldoende vertrouwen heeft van de Tweede Kamer. Hij zei enorm trots te zijn op de ambtenaren op zijn ministerie en hij bedankte zijn "vriend" staatssecretaris Dijkhoff voor de samenwerking.
De Tweede Kamer vindt het niet meer zinvol om verder te debatteren, het debat wordt beëindigd.
Emotionele Van der Steur pakt het woord
Minister Van der Steur begint een emotionele toespraak die lijkt te eindigen in opstappen.
Hoe ging het eigenlijk met ...?
Dit is natuurlijk een grap, want VVD-staatssecretaris Weekers trad af op 29 januari 2014 na een debat over de problemen met huur- en zorgtoeslagen bij de Belastingdienst. "Ik heb niet het gevoel dat ik breed draagvlak heb in de Kamer", zei hij.
Weekers stapte zelf tijdens het debat op omdat er een motie van wantrouwen dreigde. (Van der Steur heeft inmiddels, net na 20.00 uur, op soortgelijke wijze zijn ambt neergelegd.)
Miljoenen tegenaan gesmeten
ChristenUnie-leider Segers vindt dat premier Rutte onvoldoende toegeeft dat de schuld van de langslepende Teevendeal-affaire ligt bij de politici van de VVD. "Er zijn allemaal ambtenaren overgeplaatst, er zijn miljoenen tegenaan gesmeten voor cursussen omdat ambtenaren van het ministerie van Veiligheid en Justitie 'politiek sensitiever' moesten worden. Maar de hele tijd is duidelijk dat de druk van politici komt."
Kamerlid Bontes: de minister-president is van God los
Kamerlid Bontes vindt dat premier Rutte verantwoordelijk is voor het benoemen tot minister van Van der Steur, terwijl hij wist dat Van der Steur zich als Kamerlid had bemoeid met de Teevendeal.
Rutte reageert: "Ik zou hem zo weer benoemen". Bontes vindt dit niet getuigen van zelfreflectie bij de premier, aangezien Van der Steur sinds hij minister is keer op keer excuses moest maken. "De minister-president is van God los". Hij merkt op dat kiezers die op de VVD stemmen dus kennelijk weer minister Van der Steur als minister krijgen.
Wat doet de PvdA?
De ogen zijn nu gericht op de fractie van de PvdA. Blijven de Kamerleden minister Van der Steur steunen? Zonder de PvdA lijkt er geen meerderheid te zijn die wil dat Van der Steur aftreedt, omdat de SGP niet heeft gezegd dat hij weg moet.
Volgens politiek verslaggever Xander Van der Wulp legt de VVD met een keiharde verdediging alle druk bij de PvdA. "Of Van der Steur kan blijven, ligt aan hen. Een positie waar ze mee lijken te worstelen."
PvdA-fractievoorzitter Kuiken heeft nog maar net Diederik Samsom als fractievoorzitter opgevolgd, die vertrok uit de Tweede Kamer nadat hij de lijsttrekkersverkiezing had verloren van Lodewijk Asscher. Nu moet ze als fractievoorzitter over een minister en de toekomst van het kabinet beslissen.
Minister Asscher blijft even in de buurt van de Tweede Kamer
PvdD Kamerlid Ouwehand: minister gedraagt zich als gesnapte schooljongen
De Partij voor de Dieren heeft duidelijk ook geen vertrouwen meer in minister Van der Steur. Kamerlid Ouwehand vergelijkt hem met een schooljongen die pas toegeeft dat hij iets fout heeft gedaan nadat hij is gesnapt.
CDA-leider Buma wil nu weten wat premier Rutte ervan vindt
Premier Rutte antwoordt kort: "Ik vond het geen gebrekkige antwoorden en ik vertrouw hem." D66-leider Pechtold zegt dat de hele politiek te kijk staat door woordenspelletjes van Rutte terwijl die als premier vraagt om "normaal doen".
Roemer: vindt deze minister zelf dat hij kan aanblijven?
Na deze vraag van SP-leider Roemer noemt minister Van der Steur opnieuw op wat hij allemaal fout heeft gedaan, maar hij zegt dat hij wel de beste intenties heeft gehad en niet heeft geprobeerd informatie uit de brief over de Teevendeal te laten schrappen. Verder zegt hij dat er twee rapporten zijn geschreven door de commissie-Oosting en dat die commissie alle informatie van hem heeft gekregen die belangrijk was.
Ook PVV-leider Wilders vindt dat minister Van der Steur dadelijk in de eetpauze moet nadenken over opstappen. "Als u dat niet doet bent u een plucheplakker".
Uit het 1800 uur Journaal:
D66-leider Pechtold raakt geirriteerd, Van der Steur zegt "toneelstuk"
D66-leider Pechtold raakt geïrriteerd door de volhardendheid van minister Van der Steur. "Neem mij niet zo laag dat je mij dit probeert wijs te maken." Hij gelooft er niks van dat Van der Steur juist het goede probeerde te doen en de Tweede Kamer juist aan informatie probeerde te helpen. Van der Steur noemt de opstelling van Pechtold vervolgens "een toneelstuk".
Cartoonist mist Van der Steur nu al
Gesprekken in de wandelgangen, waar gaat dit naartoe?
CDA-leider Buma vindt het onbegrijpelijk dat Van der Steur volhoudt dat hij nooit heeft aangestuurd op het schrappen van het bedrag van 4,8 miljoen uit de brief aan de Tweede Kamer. Buma vindt dat er meer voorbeelden zijn dan dit bedrag waarbij Van der Steur als Kamerlid informatie uit brieven aan de Kamer heeft laten schrappen.
SGP-leider Van der Staaij zet ook zijn vraagtekens. "Wat beoogde u dan wel met die aantekeningen?" Maar Van der Steur zegt dat hij echt juist met zijn aantekeningen in de kantlijn bedoelde dat er meer informatie in de brief moest in plaats van minder.
Roemer: u heeft verzaakt de Kamer info te geven die u kende
Van der Steur zegt dat hij vindt dat het bedrag dat Teeven noemde aan de Kamer gemeld had moeten worden. Ook na zijn opmerking in de kantlijn van de brief van Opstelten ging hij ervan uit dat dit zou gebeuren.
Roemer en Klaver zeggen dat Van der Steur heeft veroorzaakt dat een mogelijk bedrag van de Teevendeal uit de brief aan de Tweede Kamer is geschrapt. Van der Steur houdt vol dat hij niet wist dat het bedrag uit d ebrief werd geschrapt.
Oppositie: Vd Steur heeft nooit geprobeerd de Kamer goed te informeren
D66-leider Pechtold blijft er op hameren dat Kamerlid Van der Steur zich te intensief met de brief van Opstelten heeft bemoeid, en dat hij informatie had die niet met andere Kamerleden is gedeeld.
Ook Roemer van de SP vindt dat hij de kansen die hij kreeg om de informatieachterstand van de Kamer alsnog weg te werken, niet heeft gebruikt.
Van der Steur nogmaals: ik vroeg niet het bedrag te schrappen
Van der Steur zegt nog eens: "Het enige wat ik als Kamerlid tegen Opstelten heb gezegd over de herinnering van Fred Teeven, is: het is kwetsbaar. Ik heb niet gezegd: schrappen dat bedrag. Ik vind dat Kamer volledig en juist is geinformeerd."
Minister: en toen werd het bonnetje gevonden
Van der Steur zegt dat het later geen zin meer had om de herinnering van de staatssecretaris ("het gaat om ongeveer 4,8 miljoen gulden") te delen met de Kamer. "Want toen kwam de gamechanger, het bonnetje werd gevonden." Uit dat bonnetje bleek dat de schikking 4,7 miljoen gulden bedroeg.
Wilders: u maakt het alleen nog maar erger
Volgens PVV-leider Wilders maakt de minister het alleen maar erger met zijn opmerking dat hij niet gevraagd heeft de opmerking te schrappen. Hij zegt dat Van der Steur als Kamerlid informatie had, die niet met de Kamer is gedeeld. Dat is informatie achterhouden, vindt hij.
Ook Segers (ChristenUnie) vindt: dit zijn verbale uitvluchten.
Van der Steur: ik heb niet gevraagd bedrag te schrappen
"Het dossier is niet fraai. Mijn rol als controlerend Kamerlid heb ik onvoldoende bewaakt. Dat heb ik al twee keer gezegd, na twee onderzoeken met indringende conclusies", zegt Van der Steur.
Hij zegt dat hij de mail van minister Opstelten, met daarin de herinnering van staatssecretaris Teeven, op 9 maart 2015 heeft gelezen Hij heeft toen in de kantlijn de vraag gesteld: als dit de herinnering van de staatssecretaris is, waarom dan niet eerder aan de Kamer gemeld? Hij zegt dat hij Opstelten niet adviseerde om het bedrag te schrappen.
Debat geschorst tot 17.10 uur
Krol: snap dat mensen vertrouwen in de politiek verliezen
50Plus-leider Krol vindt het heel begrijpelijk dat mensen hun vertrouwen in de politiek kwijtraken door mensen als Van der Steur, tegen wie hij al twee keer een motie van wantrouwen steunde.
Kuiken: gun minister even de tijd om antwoord te geven
De nieuwe fractieleider van de PvdA zegt tegen Wilders dat haar toon anders is dan de zijne, maar dat ze hetzelfde wil weten van Van der Steur. "Maar gun de minister nou even de tijd om met een antwoord te komen." Zij wil wachten met haar oordeel over zijn functioneren, tot ze hem heeft gehoord.
'Wat heeft minister gedaan om fout Kamerlid recht te zetten?'
Fractievoorzitter Kuiken van de PvdA vindt dat er een ontluisterend beeld naar voren komt uit het boek van Bas Haan. Volgens haar had de Kamer veel eerder op de hoogte gesteld had moeten worden van de herinnering van staatssecretaris Teeven aan het bedrag van de Teevendeal ("ongeveer 4,8 miljoen gulden"). Dat bedrag stond in de mail die in het boek wordt onthuld.
"Er ligt hier staatsrechtelijk een serieus vraagstuk", stelt zij. Zij wil weten wat minister Van der Steur heeft gedaan om het te laat informeren van de Kamer, door toedoen van het voormalige Kamerlid Van der Steur, zo snel mogelijk recht te zetten.
Het is het eerste debat van Kuiken als fractievoorzitter. Zij volgde Diederik Samsom op, die onlangs de lijsttrekkersverkiezing verloor en uit de Tweede Kamer vertrok.
Zijlstra: serieuze aantijgingen, die weerlegd moeten worden
"Het zijn serieuze aantijgingen", zegt Zijlstra. Hij vindt dat ze weerlegd moeten worden door de minister van Veiligheid en Justitie. Maar hij vindt het alle perken te buiten gaan om de vertrouwenskwestie al op voorhand te stellen. Ook in verkiezingstijd, voegt hij daaraan toe.
Segers vindt standpunt VVD 'raar'
Segers vindt het oordeel dat de e-mail bij Oosting lag en dus openbaar was "raar". Hij zegt dat de mail pas bij de tweede onderzoekscommissie aan de orde komt. "Dat was niet bij de commissie-Oosting 1, maar pas bij de commissie-Oosting 2", benadrukt hij. Ondertussen had de Tweede Kamer al een paar keer naar de informatie uit de mail gevraagd, zegt hij.
Zijlstra: eerst op antwoord wachten, misschien klopt onthulling niet
"Dat een onderzoeksjournalist een beschuldiging doet, wil niet zeggen dat het ook waar is", zegt Zijlstra. "Ieder mens maakt wel eens een fout." Hij vindt het goed dat er een debat is en vindt dat de Kamer even moet afwachten wat het antwoord van de minister en de premier is. "Pas daarna zult u van mij een oordeel horen."
Pechtold: als u dit volhoudt, wordt het een kort debat
Volgens D66-leider Pechtold is de verdedingslinie van Zijlstra "flinterdun". Hij vindt het al een blamage dat de commissie-Oosting überhaupt nog een tweede onderzoek moest doen. Dat was omdat in het eerste onderzoek niet alles aan het licht was gekomen, zegt hij.
Zijlstra: de mail is niet verdoezeld
Zijlstra houdt vol dat de mail niet onder het tapijt is geveegd. Die is gewoon onderzocht door de commissie-Oosting, zegt hij. "Die commissie heeft er melding van gemaakt in zijn rapport, en over de onderzoeken van de commissie is in de Tweede Kamer uitgebreid gesproken." Niks geheims aan, concludeert Zijlstra. Roemer wijst erop dat Oosting maar een zinnetje aan de mail heeft gewijd en dat niet duidelijk werd om wat voor mail het ging.
Roemer: commissie-Oosting is niet de Tweede Kamer
Roemer van de SP doet een aanval op de verdedigingslijn van de VVD: de e-mail waar Bas Haan over schrijft is niet nieuw, die lag al bij de onderzoekscommissie-Oosting. "De commissie-Oosting is niet de Tweede Kamer", zegt Roemer. De Kamer heeft steeds expliciet om deze informatie gevraagd, maar de mail is bewust niet naar de Kamer gestuurd, is zijn mening.
Zijlstra: gifbeker kennelijk nog niet leeg
"Ik dacht dat wij die gifbeker wel een keer leeg hadden. Maar helaas... " VVD-fractieleieder Zijlstra vindt het vervelend dat het nu weer moet gaan over de Teevendeal. Hij zegt dat het debat gaat over suggesties en interpretaties en dat het goed is dat er nu een nieuwe kans is om de feiten boven tafel te krijgen.
Van der Staaij hoopt op gefundeerd antwoord
SGP-leider Van der Staaij vraagt of de VVD-bewindslieden a.u.b. gefundeerd willen reageren op de vraag of zij wel steeds de waarheid hebben gesproken. Hij wil de debatten die al gevoerd zijn niet nog eens dunnetjes overdoen. Hij wijst erop dat de SGP bij het laatste debat voor het eerst in het bestaan van de partij een motie van wantrouwen heeft ondertekend.
Bontes: tijd om op te stappen
"Het is tijd voor Rutte en Van der Steur om op te stappen", zegt Bontes van de Groep Bontes / Van Klaveren.
Aanstichter op de publieke tribune
Buma: hoogmoed komt voor val
CDA-leider Buma vindt dat Van der Steur als Kamerlid niet naar de waarheid heeft gezocht, maar naar de politieke redding van VVD-bewindslieden. Ook over Rutte is hij zeer kritisch. "Hij wist meer dan de Kamer kon vermoeden."
"Een ding is zeker", zegt hij. "Hoogmoed komt voor de val."
Wilders heeft opeens lof voor Nieuwsuur-journalist
Klaver: vertrouwen in democratie op het spel
Volgens GroenLinks-leider Klaver is er uiteindelijk een grote verliezer. "En dat is de democratie. Dit schaadt iedereen. Het vertrouwen van de burger staat op het spel." Hij zegt dat er grote twijfel is of wat Van der Steur en Rutte hebben verteld allemaal waar is.
Wilders: u bent met stip de onbetrouwbaarste premier
Wilders noemt premier Rutte met stip de onbetrouwbaarste premier die Nederland ooit heeft gehad.
Wilders: grootste fout ligt bij Rutte
Volgens PVV-leider Wilders koos Van der Steur bewust voor het verdoezelen van de feiten. Maar de grootste fout ligt volgens hem bij de man "die zich nog even premier van Nederland mag noemen".
Pechtold: Rutte was 24 uur eerder op de hoogte dan hij zegt
Ook D66-leider Pechtold zegt dat premier Rutte al op 8 maart op de hoogte was van het bedrag dat staatssecretaris Teeven zich dacht te herinneren. Hij wil weten op welke momenten de premier nu echt op de hoogte is gebracht.
"Is de Kamer misleid?" Dat is volgens Pechtold de vraag die op tafel ligt.
'Rutte wist eerder dan bonnetjesdag van bedrag'
Volgens SP-leider Roemer wist premier Rutte wel degelijk voor 9 maart 2015, de dag waarop het bonnetje van de Teevendeal werd gevonden, al welk bedrag er ongeveer met de schikking was gemoeid. "Hij wist dat in elk geval al op 8 maart."
Roemer heeft zijn conclusie al bijna getrokken
"Dit is ongeveer het zesde functioneringsgesprek van deze minister. Hij moet van heel goede huize komen, wil hij het gevoel van ongeloofwaardigheid bij mij nog kunnen wegnemen", zegt SP-leider Roemer. "Hoe moeten we een minister vertrouwen die als Kamerlid het werk van zijn collega's saboteerde en er als minister over loo?"
Segers is de eerste spreker
Het Kamerlid van de ChristenUnie vindt dat het debat over politieke moraal gaat. "De vraag is of het geschonden vertrouwen te herstellen is, dat is vanmiddag de vraag."
Debat begint
Van der Steur: we gaan het zien
Minister Van der Steur moet zich vanmiddag verantwoorden over zijn rol bij de afhandeling van de Teevendeal. Het wordt een spannend debat, al was het maar vanwege het tijdstip, zeven weken voor de verkiezingen. Ook premier Rutte zal veel vragen krijgen. Volgens Nieuwsuur-journalist Bas Haan wist hij eerder hoeveel geld er met de Teevendeal gemoeid was, dan hij steeds zegt.
